Ông Trần Quang Hoài, Tổng cục trưởng Phòng chống thiên tai cho biết: Do mưa lớn dài ngày bởi ảnh hưởng của bão Sơn Tinh đã khiến lũ lụt trở nên nghiêm trọng ở nhiều khu vực của Lào. Sự cố vỡ xảy ra tại một đập phụ tại hồ thuỷ điện Xe-pian Xe-Namnoy đang trong giai đoàn tích nước. Vụ việc xảy ra vào khoảng 20h ngày 23/7.
Đập thủy điện Xe-pian Xe-Namnoy (Lào) nằm trên 2 tỉnh Champasack và Attapeu, thuộc lưu vực sông Sekong, gồm hai đập chính: Đập Xe-Pian cao 48m, dài 1307m, lưu vực 217km2, dung tích hồ chứa 28.27 triệu m3 và đập Xe-Namnoy cao 73.7m, dài 1600m, lưu vực 522km2, dung tích hồ chứa 1043 triệu m3.
Công trình được khởi công từ tháng 2/2013 và dự kiến bắt đầu phát điện thương mại vào năm 2019. Công trình được xây dựng, vận hành bởi Công ty Năng lượng Xe-Pian Xe-Namnoy (PNPC - The Xe-Pian Xe-Namnoy Power Co., Ltd).
Đây là công ty liên doanh giữa 4 đơn vị bao gồm Công ty Xây dựng SK (Hàn Quốc); Công ty Điện phương tây Hàn Quốc; Công ty Sản xuất điện Thái Lan Ratchaburi; Công ty Cổ phần nhà nước Lào.
Theo thông tin ban đầu, việc đập thuỷ điện Xe-pian Xe-Namnoy bị vỡ đã gây ngập lụt nghiêm trọng khu vực hạ lưu, khiến một số người chết và mất tích; hàng nghìn người hiện đang không có nhà để ở.
Ngày 24/7/2018, Chính phủ Lào đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại huyện Samathay, tỉnh Attapeu.
Ông Hoài cho biết, theo báo cáo số của trung tâm hỗ trợ nhân đạo Asean (AHA) mưa lũ đã khiến 41 huyện, 349 ngôi làng, 3452 gia đình bị ảnh hưởng; hơn 200 ngôi nhà bị phá huỷ và phá huỷ hoàn toàn; nhiều hạ tầng giao thông bị hỏng.
Tại tỉnh Attapeu, hệ thống nước sạch đã bị cắt; cách duy nhất để di chuyển đến vùng bị ảnh hưởng là bằng thuyền. Chính phủ Lào đã tích cực huy động mọi nguồn lực để khắc phục hậu quả và hàng nghìn người cũng đã được sơ tán đến nơi an toàn.
Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng ra sao?
Theo tính toán Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam, do ảnh hưởng của vỡ đập Xe-Pian Xe-Namnoy, dòng chảy về Đồng bằng sông Cửu Long có thể gia tăng, dự báo mực nước tại Tân Châu có thể tăng 7-10cm vào cuối tuần này (27-28/7) so với điều kiện tự nhiên.
Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai họp khẩn sau vụ vỡ đập thủy điện ở Lào Với mức nước này, sẽ không làm ảnh hưởng đáng kể đến diễn biến lũ trên đồng bằng. Mực nước lũ trên đồng bằng gia tăng tự nhiên đến giữa tháng 8/2018 và đạt đỉnh khoảng 3,2m tại Tân Châu.
Tuy vậy các chuyên gia lưu ý, đây là các thông tin hết sức sơ bộ, do thời gian thu thập và xử lý dữ liệu còn rất hạn chế. Vì vậy cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến sự cố để có những ứng phó kịp thời.
Ông Hoài cho biết, hiện Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến của vụ vỡ đập, tính toán về khả năng tác động tới Việt Nam.
Ban Chỉ đạo cũng liên hệ chặt chẽ với trung tâm hỗ trợ nhân đạo ASEAN (AHA), sẵn sàng gửi cán bộ kĩ thuật và lực lực tham gia nhóm đánh giá nhanh và ứng phó khẩn cấp của ASEAN (ASEAN-ERAT) để hỗ trợ Lào khi được yêu cầu.
Trong khi đó, Văn phòng Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cũng cho biết, vụ hồ thủy điện của Lào, ngay sáng 25/7, Văn phòng đã phối hợp với Quân khu 5, chỉ đạo lực lượng và thiết bị tham gia tổ chức cứu hộ cứu nạn, hỗ trợ nước bạn. Các thiết bị này cứu hộ, cứu nạn sẽ được bàn giao cho nước bạn Lào.
