Bàng hoàng công nghệ biến thuốc hết hạn thành hàng xịn

Lực lượng chức năng kiểm tra nhà thuốc 11A An Dương, Tây Hồ. Ảnh: TQ
Lực lượng chức năng kiểm tra nhà thuốc 11A An Dương, Tây Hồ. Ảnh: TQ
TPO - Hơn 500.000 đơn vị thuốc “lên đời” từ thuốc hết hạn sử dụng vừa bị bắt giữ tại Hà Nội. Sức khoẻ của hàng triệu người bị đe doạ. Người dân rất khó phân biệt thuốc hết hạn sử dụng dù công nghệ 'lên đời' lại vô cùng đơn giản. 

Tẩy xóa, cạo, in lại vỏ hộp

Như Tiền Phong đã đưa tin, ngày 9.1, các cơ quan chức năng TP. Hà Nội đồng loạt kiểm tra 3 cửa hàng thuốc tây thuộc cùng một hệ thống có địa chỉ ở số 11A An Dương (Tây Hồ), số 20 Nguyễn Biểu và 129 Phúc Xá (Ba Đình, Hà Nội), phát hiện và thu giữ trên 500.000 đơn vị thuốc tây các loại hết hạn sử dụng đã bị tẩy xóa, sửa “đát”. 

Theo đó, chủ của các cửa hàng trên là bà Trần Thị Ánh Tuyết (SN 1966, trú tại phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

'Bà trùm' Trần Thị Anh Tuyết đã “phù phép” biến thuốc quá hạn sử dụng thành thuốc còn hạn sử dụng bán ra thị trường chỉ bằng vài cây kéo, dao rọc giấy, bút, lọ cồn. 

Chiêu trò của bà trùm chẳng hề tinh vi mà đơn giản chỉ là tẩy xoá hoặc cạo ngày in trên vỏ hộp rồi in hoặc sửa ngày sử dụng mới vào. Hơn 200 loại thuốc tân dược và thực phẩm chức năng đã bị phù phép với khoảng 500000 đơn vị. 

Đối với loại thuốc viên nén đóng trong bao phim in date (đát) bằng dấu chìm thì vỉ thuốc được cắt góc, khiến người mua không phát hiện thuốc đó còn hạn hay đã hết hạn. 

Bàng hoàng công nghệ biến thuốc hết hạn thành hàng xịn ảnh 1 Bà Trần Thị Ánh Tuyết có 3 tiền án và không có trình độ về y dược (ảnh lớn). Lực lượng chức năng thu giữ số tân dược quá hạn sử dụng.  Ảnh:  CAND
Nguy hiểm, dễ qua mắt người bệnh

Trong số các loại thuốc được phù phép có  khá nhiều loại tân dược là những thuốc đặc trị phải được bác sĩ kê đơn, có ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ người bệnh như thuốc thần kinh, dạ dày, cai nghiện ma túy, thuốc chữa bệnh tiểu đường, hen suyễn, an thần, dạ dày, thuốc hạ sốt trẻ em, thuốc bổ sung sắt cho phụ nữ có thai, thuốc cai nghiện…

Thật vô cùng nguy hiểm tới sức khỏe, tính mạng con người nếu phải sử dụng các loại thuốc hết hạn sử dụng này. 

Bởi chỉ trong thời gian quy định thuốc mới không bị biến chất, giảm hàm lượng, làm tăng nguy cơ gây tác dụng phụ. Tùy từng loại thuốc sẽ có mức độ nguy hại khác nhau nếu người bệnh sử dụng phải thuốc quá hạn.

Người bệnh chắc chắn bị nặng hơn, làm mất thời gian vàng để điều trị khi bệnh đang còn nhẹ, thậm chí dẫn đến tử vong nếu là các thuốc đặc trị.

Tuy vậy, người bệnh lại rất dễ bị quá mắt trước các loại thuốc đã bị phù phép này, vì nhiều người dân không có hiểu biết về thuốc nên người bán đưa thuốc gì thì biết thế.
Đã thế, thói quen sử dụng của người Việt Nam là mua thuốc không cần đơn, không cần toa của bác sỹ chính là một động thái tiếp tay cho việc trà trộn, làm giả, 'phù phép' thuốc. 

Một dược sĩ với kinh nghiệm gần 20 năm kinh doanh tân dược cho rằng,  chuyện bán thuốc hết hạn sử dụng không có gì lạ. Việc này diễn ra hằng ngày, thậm chí là “miếng cơm manh áo” của không ít nhà thuốc, nhất là các cơ sở nhỏ lẻ.

“Nhiều người khi đến nhà thuốc vừa báo bệnh xong, nhân viên lập tức đưa cho những túi thuốc được chia liều theo từng lần uống. Chính việc lập lờ khi xé lẻ và chia liều thuốc có thể khiến người bệnh vô tình mua phải những loại tân dược cận hạn sử dụng hoặc hết hạn mà không biết” - dược sĩ trên cho biết. 

Lỏng lẻo quản lý

Hiện nay, theo quy định của Bộ Y tế, những loại thuốc cận ngày sử dụng, công ty sản xuất, phân phối phải có trách nhiệm thu hồi và tiêu huỷ. Các Sở Y tế phải có trách nhiệm thông báo và giám sát việc thu hồi, hoàn trả thuốc quá hạn (hoặc thuốc kém chất lượng mà Bộ Y tế vừa kiểm nghiệm phát hiện) hoàn trả thuốc về nhà cung ứng. 

Đồng thời, cơ sở sản xuất, nhập khẩu phải ngừng phân phối và trong thời gian không quá 5 ngày, phải thông báo thu hồi đến tất cả các cơ sở phân phối, đơn vị sử dụng đã mua thuốc và báo cáo về cơ quan quản lý trong vòng 30 ngày.

Tuy nhiên,  trên thực tế, việc thu hồi tân dược cận hạn sử dụng, kém chất lượng... chậm trễ hơn nhiều. Thậm chí, kể cả khi đã có quyết định thu hồi thì nhà phân phối cũng mặc kệ, vẫn để các nhà thuốc “tự xử” với mớ hàng hết hạn sử dụng hoặc vi phạm về chất lượng.

Vì thế, không ít người đã “tiếc của” nên lén tẩy xoá, trà trộn vào thuốc còn hạn bán cho người bệnh hoặc gom vào bán cho những “đầu nậu” như bà Tuyết. 

Ông Nguyễn Văn Yên - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, các vụ vi phạm lớn về hành nghề y dược tư nhân bị phát hiện trong thời gian qua chủ yếu là nhờ các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành, trong đó ngoài lực lượng thanh tra y tế còn có sự hỗ trợ của các đơn vị nghiệp vụ khác như công an, quản lý thị trường.

Tuy nhiên, mức xử phạt bán thuốc quá hạn sử dụng chỉ 40 triệu đồng/vụ, kèm đó là tước giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh là chưa đủ mạnh, bởi chỉ 5-6 tháng sau cơ sở bị phạt có thể xin giấy phép hoạt động trở lại. 

“Cần phải xử lý nghiêm khắc hơn đối với hành vi kinh doanh thuốc kém chất lượng, thuốc giả, thuốc hết hạn sử dụng như phạt tiền, đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép hành nghề, thậm chí đề nghị khởi tố hình sự” – ông Yên nói. 

MỚI - NÓNG