> Bốn nhà Vật lý đoạt giải Nobel đến Quy Nhơn
> “Gặp gỡ Việt Nam” diễn đàn học thuật đỉnh cao
 |
| 5 nhà Nobel vật lý tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành. Ảnh: Việt Hương. |
Chương trình Gặp gỡ Việt Nam lần thứ 9, diễn ra từ ngày 29/7 đến 17/8 tại TP Quy Nhơn (Bình Định). Đây là đợt sinh hoạt học thuật quy mô lớn của vật lý học toàn cầu, quy tụ hơn 200 nhà khoa học đến từ hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có năm nhà khoa học từng nhận giải Nobel.
Tại lễ khánh thành ICISE, GS người Mỹ gốc Do Thái Jack Steinberger (92 tuổi, Nobel Vật lý 1988) khẳng định: “ICISE sẽ là nơi tập trung vào ươm mầm các phát kiến khoa học cũng như là nơi giao lưu, trao đổi các tri thức khoa học mới nhất”.
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nói rằng, hoạt động của Trung tâm sẽ là cầu nối giữa các nhà vật lý Việt Nam ở trong và ngoài nước với các nhà vật lý người nước ngoài, để đến năm 2020, Vật lý Việt Nam trở thành nòng cốt cho sự phát triển một số lĩnh vực khoa học công nghệ.
Khơi nguồn tri thức
Về việc xây dựng ICISE ở Quy Nhơn, GS Trần Thanh Vân (Việt kiều Pháp) nói: “Thực tế, chúng tôi đã chọn một số địa phương của miền Trung, ngay cả Quảng Bình - quê hương của tôi cũng lên tiếng ủng hộ, mời gọi nhưng vì một số lý do khác như có tỉnh mưa liên tục, có tỉnh lại nắng nóng, trong khi Quy Nhơn có khí hậu khá ôn hòa.
Ngoài ra, TP Quy Nhơn, Bình Định là vùng đất có truyền thống về giáo dục lâu đời, nhất là lợi thế Trường ĐH Quy Nhơn đã hình thành trên 50 năm, sẽ mở ra cơ hội cho giáo viên cũng như sinh viên giao lưu học hỏi”.
Việt Nam hiện có ít nhà khoa học đứng tên độc lập trong các báo cáo, nghiên cứu. Nhiều người phải nhờ một nhà khoa học nước ngoài đứng tên đồng tác giả, hoặc họ bị ảnh hưởng bởi yếu tố tài chính.
Về vấn đề này, nhà vật lý thiên văn Nguyễn Trọng Hiền nói: “Nhiều quốc gia đã hiểu được rằng, phát triển khoa học cơ bản là điều rất cần thiết, nếu bạn không có được một nền tảng vững chắc, không được huấn luyện và chuẩn bị tốt, bạn khó có thể thành công. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến việc làm sao để thu hút các bạn trẻ tham gia nghiên cứu khoa học kỹ thuật. Phải nói rằng, ở Việt Nam chưa có sự ủng hộ nhiều về mặt tài chính đối với các nhà nghiên cứu, và điều đó đã ảnh hưởng không nhỏ tới tiến trình hội nhập khoa học tầm quốc tế”.
“Tôi biết Việt Nam có rất nhiều bạn trẻ thông minh rất muốn nghiên cứu khoa học, họ cần cơ hội, và nếu họ thành công sẽ đem lại nhiều lợi ích cho nước nhà, đấy là điều chắc chắn. Tuy nhiên, nền tảng khoa học và những cơ hội đó đầu tiên phải đến từ chính phủ”, GS Sheldon Glashow (Nobel Vật lý năm 1979) nói.
Trong phút gặp gỡ chóng vánh bên lề chương trình ngày 12/8, GS David Gross (Nobel Vật lý năm 2004) dành cho PV Tiền Phong những lời nhận xét ngắn gọn.
GS Gross nói: “Trước khi ra Bình Định tôi đã có buổi nói chuyện chuyên đề tại ĐH Khoa học Tự nhiên TPHCM về Tương lai ngành vật lý, những gì chúng ta chưa biết. Câu đầu tiên tôi muốn nói, các nhà khoa học Việt Nam rất giỏi, ít nhất là tôi biết một vài người ở Mỹ, ở châu Âu, ở Pháp chẳng hạn. Ở Việt Nam hiện tại đã có Trung tâm nghiên cứu mà mọi người có thể đến để cùng nghiên cứu, trao đổi là rất hay. Tôi mong tương lai sẽ nhiều hơn thế nữa. Đất nước các bạn rất có uy trên thế giới về mọi lĩnh vực, một đất nước đang ngày càng phát triển, vì thế sẽ có nhiều điều kiện hơn để phát triển kinh tế và cả khoa học”.
GS Trần Thanh Vân cho biết, hầu hết lời mời tham dự chương trình mà ông gửi tới các nhà khoa học lớn trên thế giới đều được chấp nhận, GS Vân chia sẻ: “Quan điểm của tôi là làm bất cứ việc gì cũng phải chân thành, tình nghĩa... Để mời hàng trăm nhà khoa học ngoại quốc, đặc biệt là có những nhà khoa học đoạt giải Nobel cùng bỏ tiền túi về đây không hề dễ dàng. Tôi cảm động về điều đó”.
