Trong đơn gửi báo Tiền Phong, người dân cho biết, họ chính thức được biết về Dự án tái định cư Mai Pha từ ngày 9/4/2003, tại trụ sở UBND xã Mai Pha, khi ông Đào Trọng Tâm - Phó chủ tịch UBND TP Lạng Sơn (nay là Chủ tịch UBND TP) công bố Quyết định của UBND tỉnh Lạng Sơn, phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng Khu A - Tái định cư 1, Mai Pha, TP Lạng Sơn và Quyết định thu hồi 8,5 ha đất thuộc 2 thôn Rọ Phải và Khòn Khuyên để giao đất cho Ban quản lý dự án.
Theo đó, có khoảng gần 100 hộ dân sẽ bị thu hồi đất ở và đất canh tác. Ban đầu, bà con Rọ Phải và Khòn Khuyên vui mừng và ủng hộ việc xây dựng dự án lắm, vì nó sẽ làm đẹp thêm thành phố.
Tuy nhiên, theo bà Hoàng Thị Cừu (giáo viên, em gái của 2 liệt sĩ) khi triển khai thực hiện dự án, họ đã không làm đúng quy trình.
Theo trình tự, trước khi thu hồi đất của dân, chậm nhất 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải thông báo cho người bị thu hồi biết lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển, phương án tổng thể về bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư…
Làm đủ các bước kể trên thì mới được phép thu hồi đất. Thế nhưng, trong khi dân chưa biết rõ về dự án thì tại cuộc họp dân ngày 10/7/2004, ông Vũ Văn Quang - Phó chủ tịch UBND TP đã công bố quyết định của UBND tỉnh Lạng Sơn về việc phê duyệt giá đền bù đất…
Tiếp đó, ngày 17/9/2004, bà Đặng Thị Vân - Phó trưởng Ban đền bù giải phóng mặt bằng công bố luôn giá đất người dân phải mua lại tại Khu tái định cư là 1,2 triệu đồng/m2, trong khi giá đền bù đất ở cho dân lại chỉ 700.000 đồng/m2 (ở vị trí 1), và 350.000 đồng (ở vị trí 2).
Thấy chưa hợp lý, bà con đã đối thoại với cán bộ TP, rồi gửi đơn đến các cơ quan chức năng của tỉnh nhưng vẫn không được giải thích thấu đáo. “Trong khi thắc mắc của dân còn chưa được giải toả thì Ban đền bù giải phóng mặt bằng vẫn thông báo: chậm nhất 30/10/2004 phải dỡ nhà, bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến bà con bị ức chế” - bà Cừu nói.
Ngoài ra, theo điều tra của phóng viên, người dân bức xúc nhất là chuyện lấy đất của dân để thực hiện dự án mà không có phương án tái định cư, không có quyết định thu hồi đất đối với từng hộ gia đình. Giao đất xong chúng tôi ở đâu?
Bà con đã hỏi ông Vũ Văn Quang - Phó chủ tịch UBND TP như vậy (trong buổi họp dân), ông này trả lời đại ý: trước mắt, bà con tự tìm chỗ ở mới, vì TP không có nhà tạm cư (sẽ có tiền hỗ trợ bà con cho đến khi hoàn thành Dự án…).
Xử phạt cả người đã chết?!
Trong khi hàng loạt vấn đề còn chưa được lãnh đạo chính quyền giải toả thì một chuyện đáng tiếc khác đã xảy ra, khiến bà con lại càng buồn. Ông Vi Văn Sẹc (cán bộ Sở GD-ĐT Lạng Sơn, người thôn Rọ Phải) cũng như nhiều gia đình đã không đồng tình một vài quy trình trong thực hiện đền bù giải toả mặt bằng nên đã chần chừ bàn giao mặt bằng.
Bởi vậy, ngày 29/12/2004, ông Đào Trọng Tâm - Chủ tịch UBND TP Lạng Sơn đã ký quyết định xử phạt hành chính đối với bố ông Sẹc là cụ Vi Văn Lảng. Thật buồn, người bị xử phạt là cụ Vi Văn Lảng đã chết cách thời điểm đó gần 2 năm.
Đang cơn buồn phiền, ông Sẹc (con trai ông Lảng) đã làm đơn kiến nghị gửi UBND TP. Sau đó, ông Đào Trọng Tâm buộc phải ký quyết định, huỷ quyết định xử phạt ông Lảng vì ông này đã chết. Sai sót này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, tuy không nghiêm trọng nhưng nó lại xảy ra đúng lúc bà con bức xúc về vấn đề này nên được bà con “đặc biệt quan tâm”.
Tiếp xúc với phóng viên, một số người dân bình luận: xử phạt cả người đã chết (không rõ hoàn cảnh gia đình người dân trong diện đền bù, giải toả mặt bằng ai còn, ai mất) thì đủ biết cán bộ đã sâu sát với dân đến mức nào (!?).
| Lãnh đạo TP Lạng Sơn nói gì? Tại buổi làm việc với PV Tiền Phong, ngày 26/7/2005, ông Vũ Văn Quang – Phó chủ tịch UBND TP Lạng Sơn cho biết, Dự án tái định cư Mai Pha là phục vụ việc tái định cư cho dân mất đất trong quá trình thực hiện các dự án và mở rộng TP. Ông khẳng định, dự án đã thực hiện đúng quy trình. Nhưng tại sao thu hồi đất của dân 700.000 đồng/m2 nhưng lại bán cho dân ở tái định cư 1,2 triệu đồng/m2, thưa ông? Thu hồi đất của dân giá bao nhiêu thì người dân sẽ được nhận nhà tái định cư giá bấy nhiêu; 1,2 triệu đồng/m2 là giá bán. Việc lấy đất nông nghiệp xây nhà tái định cư, khi người dân đến ở có phải đóng thuế chuyển đổi mục đích sử dụng đất không, thưa ông? Người dân không phải đóng thuế chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi ở nhà tái định cư. Vì sao thu hồi đất của dân mà không có quyết định thu hồi đến từng hộ gia đình? Luật đất đai cũ không quy định phải làm thế; sau này thực hiện theo luật mới thì chúng tôi sẽ thực hiện đúng theo quy định của luật mới. Nhiều người dân thắc mắc, ngoài việc xây nhà tái định cư, dự án còn dành diện tích đất khá lớn để xây biệt thự, nhà vườn để bán? Đây là chủ trương của tỉnh; TP chỉ thực hiện thôi… Thưa ông, dự án có tổng diện tích 8,5 ha, trong đó có 1,7 ha (làm tròn số) được ghi là đất khác. Bà con nghi ngờ đất khác ở đây là dùng để chia chác? Đúng là trong dự án có 1,7 ha được ghi là đất khác vì đó là đất đồi, chưa sử dụng ngay được… |
