Đang chịu án kỷ luật vẫn được thăng chức

>> Mất chức vì chống tiêu cực - Kỳ 2
>> Mất chức vì chống tiêu cực - Kỳ 1

Trụ sở Công ty cổ phần nông sản XNK Nghệ An - Ảnh: P.S

Sai phạm được bỏ qua

Tháng 10-2009, Báo Tiền Phong đăng loạt bài điều tra “Mất chức vì chống tiêu cực”, phản ánh chuyện ông Trần Đức Vinh, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nông sản XNK Nghệ An, có đơn tố cáo ông Nguyễn Lương Tuân, Giám đốc Cty và một số đồng sự có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực, gây thất thoát nhiều tỷ đồng của công ty.

Sau đó, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Nghệ An vào cuộc, kết luận đơn tố cáo của ông Vinh có cơ sở, đồng thời đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý kỷ luật đối với ông Nguyễn Lương Tuân, giám đốc; ông Nguyễn Đình Lý, quyền trưởng phòng kinh doanh XNK và ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Xí nghiệp Kinh doanh XNK Nông sản Vinh, do những cán bộ này có dấu hiệu móc ngoặc A - B trong việc ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa và lập 18 hợp đồng ngoại giả, moi tiền hoàn thuế của nhà nước và gây thất thoát hàng tỷ đồng cho doanh nghiệp.

Do những sai phạm trên, ngày 10 - 4 - 2009, HĐQT công ty đã ra Nghị quyết số 39 thi hành kỷ luật ông Nguyễn Lương Tuân, Phó Chủ tịch HĐQT, Giám đốc điều hành bằng hình thức cách chức.

Đến tháng 9 - 2009, ông Tuân bị Đảng ủy khối doanh nghiệp tỉnh Nghệ An kỷ luật cảnh cáo về Đảng. Riêng hai ông Nguyễn Đình Lý và Nguyễn Tuấn Anh, đến nay vẫn chưa bị kỷ luật.

Trong khi vụ việc còn đang bỏ lửng, chưa được xử lý đến cùng, thì tại đại hội đồng cổ đông thường niên của công ty ngày 25-4 vừa qua, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), cơ quan nắm giữ 51% vốn điều lệ của công ty đã chủ động đề cử 3 người (trong đó có hai người có nhiều sai phạm, theo kết luận của cơ quan điều tra, Công an tỉnh Nghệ An) vào HĐQT gồm: Ông Nguyễn Thanh Hải, Trưởng phòng nghiệp vụ 2; ông Nguyễn Đình Lý, Trưởng phòng kinh doanh XNK và ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Xí nghiệp Kinh doanh XNK Nông sản Vinh.

Một nhóm cổ đông nắm giữ trên 10% vốn điều lệ đã đề cử ông Trần Nam Kháng – Cửa hàng trưởng cửa hàng thực phẩm cửa Bắc, một nhóm cổ đông khác nắm giữ trên 10% vốn điều lệ đã đề cử ông Nguyễn Lương Tuân vào HĐQT.

Như vậy, có 5 người được đề cử vào HĐQT, và Đại hội đã bầu 5 người này là thành viên HĐQT công ty nhiệm kỳ 2010 -2015.

Ngày 26 - 4 - 2010, HĐQT họp và bầu các chức danh lãnh đạo công ty, kết quả: Ông Nguyễn Lương Tuân được cử làm Chủ tịch HĐQT, kiêm giám đốc điều hành công ty; ông Nguyễn Đình Lý, Phó Chủ tịch HĐQT; ông Nguyễn Thanh Hải, thành viên HĐQT, kiêm Phó giám đốc công ty; ông Nguyễn Anh Tuấn, thành viên HĐQT, kiêm Phó giám đốc công ty.

Như vậy, vừa tròn một năm bị cách chức và chưa đến một năm bị kỷ luật cảnh cáo về Đảng, ông Nguyễn Lương Tuân đã được bố trí trở lại với chức giám đốc công ty và được thăng chức chủ tịch HĐQT. Còn hai ông Nguyễn Đình Lý và Nguyễn Anh Tuấn, trong khi còn đang treo án kỷ luật, theo đề nghị của cơ quan điều tra, thì nay tiếp tục được thăng chức.

Những bất thường

Nhìn ở khía cạnh Luật Doanh nghiệp, việc bầu bán vào các chức danh lãnh đạo của công ty này không có vẻ gì phạm luật. Tuy nhiên, nhìn ở khía cạnh một doanh nghiệp nhà nước (nhà nước nắm giữ 51% vốn điều lệ) thì có quá nhiều khuất tất. Biểu hiện rõ nhất là người ngay bị triệt hại, kẻ gian được che chắn.

Đầu tiên phải kể tới ông Trần Đức Vinh, Chủ tịch HĐQT. Ngày 10-4-2009, HĐQT có nghị quyết cách chức ông Tuân, thì ngày 15-4-2009, Tổng giám đốc SCIC Trần Văn Tá có quyết định chấm dứt tư cách người đại diện vốn đối với ông Vinh, với lý do đã trái lệnh SCIC, khi lập hội đồng kỷ luật không đúng chỉ dẫn (dù ông Vinh thành lập Hội đồng kỷ luật đúng quy định).

Từ người có công giữ tài sản cho Nhà nước, ông Vinh chẳng được tuyên dương, còn bị cho thôi chức Chủ tịch HĐQT Cty. Hệ lụy theo ông, bà Nguyễn Thị Minh Hà, Kế toán trưởng Cty, hai trong số ba thành viên HĐQT bỏ phiếu cách chức ông Tuân, cũng bị SCIC lấy quyền cổ đông chiếm đa số vốn của Cty, bỏ phiếu bãi nhiệm thành viên HĐQT.

Sau đó, trong khi cơ quan điều tra đã có văn bản đề nghị xử lý kỷ luật hai ông Nguyễn Đình Lý và Nguyễn Anh Tuấn. Nhưng không những hai ông này không bị kỷ luật, mà nay còn được SCIC đề cử vào HĐQT, để rồi tiếp tục được thăng chức.

Nhìn vào hình thức vụ việc, có vẻ như lãnh đạo SCIC không liên quan, nhưng bản chất là nếu không có sự ủng hộ của lãnh đạo SCIC, người đang nắm giữ 51% vốn nhà nước ở công ty này thì ông Nguyễn Lương Tuân, Nguyễn Đình Lý và Nguyễn Anh Tuấn không thể trở lại nắm quyền. Vì thực tế, trong HĐQT với 5 thành viên thì có tới 3 người là đại diện của SCIC.

Đáng chú ý, trước ngày diễn ra đại hội cổ đông thường niên của công ty, một đoàn cán bộ của Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng đã làm việc với lãnh đạo SCIC về vụ việc tiêu cực tại công ty, theo đơn tố cáo của ông Trần Đức Vinh và báo cáo của cơ quan điều tra Công an tỉnh Nghệ An, đồng thời cảnh báo việc dư luận phản ánh phe cánh của ông Nguyễn Lương Tuân quay trở lại nắm quyền sau đại hội cổ đông này. Tuy nhiên, những cảnh báo của cơ quan phòng chống tham nhũng trung ương đã bị lãnh đạo SCIC bỏ ngoài tai.

Trao đổi với phóng viên, một cán bộ Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng nói: “Hiện SCIC đang quản lý phần vốn nhà nước ở hơn 900 doanh nghiệp. Từ vụ việc ở Công ty Cổ phần nông sản XNK Nghệ An, chúng tôi thực sự lo ngại cách quản lý vốn của tổng công ty này. Riêng với vụ việc này, chúng tôi sẽ sớm có văn bản trình lãnh đạo Văn phòng để đề nghị các cơ quan pháp luật vào cuộc, xử lý nghiêm”.