20 năm kể từ ngày xây dựng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế (KCN, KCX, KKT) đầu tiên, bên cạnh thu hút đầu tư, tạo hàng triệu việc làm cho người lao động, quá trình phát triển cũng bộc lộ nhiều vấn đề phức tạp…
Từ góc nhìn xã hội, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Hưởng đánh giá, khu vực này đang có những ảnh hưởng đến công tác quản lý xã hội, an ninh trật tự. Đơn cử như hiện tượng nhà đầu tư nước ngoài vi phạm pháp luật liên quan cơ chế chính sách diễn ra khá phổ biến.
Các vi phạm phổ biến gồm có: vi phạm giấy phép đầu tư; không triển khai thực hiện các quy định về báo cáo tài chính, chế độ chính sách cho người lao động (NLĐ); vấn đề chuyển giá, chuyển lỗ; hoạt động đầu tư chui; chuyển nhượng dự án trái phép... Đặc biệt, thời gian gần đây, nổi lên các vụ việc ô nhiễm môi trường gây bức xúc dư luận.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Hưởng cho biết, việc tuyển dụng lao động của nhiều doanh nghiệp trong KCN, KCX, KKT tràn lan, không tuân thủ quy định. Xảy ra hiện tượng các đối tượng lợi dụng, lừa đảo chiếm đoạt tiền của người lao động hoặc giới chủ sa thải trái phép người lao động.
Đối với lao động người nước ngoài, các quy định hiện nay tại Nghị định 34 của Chính phủ còn có nhiều sơ hở nên nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và người nước ngoài lợi dụng vào Việt Nam làm việc mà không xin giấy phép lao động.
Liên quan vấn đề lao động tại các KCN, KCX, KKT, Thứ trưởng Bộ LĐ&TBXH Phạm Minh Huân đã có công văn đề xuất Bộ KH&ĐT tăng cường quản lý nhà nước về người lao động. Để giải quyết tốt vấn đề đình công, cần đảm bảo điều kiện sống, nhà ở và mức lương tối thiểu, thời gian lao động hợp lý cho người lao động.
Theo nhiều chuyên gia, Bộ KH-ĐT, Bộ LĐ-TB&XH cần nhanh chóng hoàn thiện Đề án hỗ trợ vật chất, tinh thần cho người lao động. Cần đưa ra giải pháp mang tính ổn định, lâu dài nhằm đảm bảo điều kiện sống và tiền lương tối thiểu cho người lao động tại KCN, KCX, KKT trên mặt bằng chung chấp nhận được, trong tình hình giá cả - lạm phát biến động hiện nay.
