Sau đó Cty Cà phê Buôn Ma Thuột (CPBMT) đã thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc cho người dân được góp vốn mua nhà. Sau khi ký kết hợp đồng mua bán nhà, có 31 công dân đứng tên mua 34/37 căn nhà đã nhanh chóng góp vào két Cty 15,225 tỷ đồng.
Theo cam kết của Giám đốc Cty Nguyễn Quang Thụ thì “không quá 120 ngày kể từ ngày ký hợp đồng, Cty sẽ khởi công xây dựng nhà”.
Thế nhưng gần 2 năm trôi qua vị trí dự án vẫn là bãi đất hoang cỏ mọc um tùm.
Càng mòn mỏi chờ, dân càng hoang mang không biết chuyện gì đang xảy ra thì bỗng nghe UBND tỉnh Đăk Lăk ban hành Thông báo số 72 ngày 24/6/2005, khẳng định:
“Do quá trình thực hiện dự án có sai sót vi phạm và xét năng lực tài chính, hướng sắp xếp đổi mới doanh nghiệp đối với Cty Cà phê Buôn Ma Thuột, tạm dừng Dự án xây dựng khu nhà ở để bán, cho thuê - dịch vụ thương mại tại góc đường Ngô Quyền- Lý Tự Trọng phường Tân An TP BMT của Cty CP BMT”.
Và chỉ vài ngày sau, Cty này đã nhận được chỉ thị phải xử lý phá sản.
Thì ra tình hình tài chính của Cty đã “có vấn đề” từ lâu. Và việc đẻ ra cái dự án hấp dẫn này là một trong những “sáng kiến” nhằm gỡ bí cho túi tiền ngày càng bị thâm hụt nghiêm trọng của Cty.
Ngay trong đơn xin lập dự án, ông Thụ trình bày: “Lợi nhuận thu được xin trích một phần bổ sung vào lỗ kinh doanh những năm trước, bổ sung cho nguồn vốn thực hiện dự án Nhà máy chế biến dứa cô đặc và xây dựng văn phòng làm việc” và cam kết thực hiện dự án bằng “vốn tự có của Cty”.
Sự thực Cty làm gì còn đồng vốn tự có nào để triển khai dự án, nên tiền dân góp mua nhà vừa nộp vào 15,2 tỷ, Cty đã lập tức sử dụng sai mục đích 10,6 tỷ vào việc trả nợ và sản xuất kinh doanh.
Mà tình hình kinh doanh của Cty thì đang sa lầy. Đến cuối năm 2004, Cty đã lỗ lũy kế gần 17 tỷ đồng làm mất cả vốn Nhà nước, có tổng số nợ phải thu hơn 20 tỷ đồng trong đó đến 2/3 là nợ khó đòi, có số nợ phải trả lên đến 55,4 tỷ đồng, trong đó nợ gốc và lãi vay ngân hàng là 33,8 tỷ.
Ngày 13/5/2005, Chánh Thanh tra tỉnh Đăk Lăk đã ký văn bản khẳng định Cty “không có khả năng bảo toàn được khoản vốn huy động” và kiến nghị UBND tỉnh “đình chỉ thực hiện dự án”, “Quyết định thu hồi quỹ đất của dự án theo quy hoạch chi tiết đã được duyệt để bán đấu giá thu hồi tiền sử dụng đất cho ngân sách Nhà nước”.
Ngày 25/5/2005, giám đốc Cty ký văn bản giải trình, khẳng định sở dĩ dự án đến nay chưa khởi công được là do các sở, ngành liên quan kéo dài thủ tục hành chính, còn số vốn huy động Cty vẫn bảo toàn, có thể xây nhà kinh doanh được ngay nếu tỉnh bàn giao đất dự án cho Cty...
Số chủ hộ hợp tác với dự án vốn rất tin vào năng lực và tư cách của ông Nguyễn Quang Thụ- tiến sĩ nông nghiệp đầu tiên trong hàng ngũ lãnh đạo các Cty cà phê ở Đăk Lăk – giờ càng nghe càng hoang mang, không biết phải tin vào đâu, kéo lên gặp lãnh đạo tỉnh thì được xác nhận Cty CP BMT đang làm thủ tục phá sản.
Dân hoảng: Phần tài sản còn lại của Cty sau khi ưu tiên trả nợ theo thứ tự cho ngân sách Nhà nước, ngân hàng, các doanh nghiệp đối tác, bảo hiểm xã hội, cán bộ công nhân viên, liệu tới phiên họ có còn gì không?
Do tích cực hưởng ứng chủ trương của tỉnh, nhiều người trong số họ đã phải bán nhà, thế chấp, vay mượn để gom cho đủ tiền “góp vốn” (chứ chưa phải đã đủ tiền sở hữu nhà) nộp cho Cty, người ít nhất là 120 triệu, nhiều nhất là 1,12 tỷ.
Giữa tháng 7/2005, 31 hộ dân đã góp vốn cho Cty CP BMT gửi đơn kêu cứu về báo Tiền Phong, đặt ra hàng loạt câu hỏi về trách nhiệm của các cá nhân và tổ chức liên can đến việc “khai sinh”, “khai tử” những dự án kinh doanh nhà đất tương tự như thế này trên địa bàn tỉnh, để bao gia đình quá tin vào chủ trương chính sách Nhà nước phải rơi vào cảnh thừa nợ, thiếu nhà”.
Rồi đây lãnh đạo tỉnh Đăk Lăk sẽ họp bàn để ra quyết định cuối cùng về dự án này. Dù quyết theo hướng nào, cũng xin đặc biệt lưu ý đến việc bảo vệ lợi ích chính đáng của người dân.
