Rõ rệt nhất là trường hợp của sữa nước Ensure, sau hành động quyết liệt của các cơ quan chức năng đối với những lô hàng với dòng chữ “Not to be sold in Vietnam or Mexico” (tạm dịch: không được bán tại Việt Nam và Mexico), thị trường ghi nhận sự ổn định rõ rệt, hàng nhập lậu trở nên vắng bóng và người tiêu dùng đã có thể yên tâm với những sản phẩm nhập khẩu chính hãng, đảm bảo an toàn.
Những động thái tích cực của cơ quan chức năng
Nhiều năm qua, các sản phẩm dinh dưỡng cao cấp của Abbott nói chung và sữa Ensure dạng nước hoặc dạng bột nói riêng luôn được người tiêu dùng đặc biệt tin cậy và ưa chuộng. Nhưng cũng vì điều này nên trước đây, sữa nước Ensure luôn là một trong những mặt hàng làm “đau đầu” cơ quan chức năng, khi thường xuyên xảy ra những trường hợp hàng nhập lậu, xách tay trái phép với số lượng lớn.
Trong năm vừa qua, các cơ quan chức năng, bao gồm Cục An toàn Thực phẩm, Hải quan, Công an và Cơ quan Quản lý Thị trường v.v. đã phối hợp chặt chẽ để ngăn chặn hành vi buôn bán mặt hàng sữa nước Ensure không rõ nguồn gốc. Song song với việc Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm không cấp phép lưu hành cho sản phẩm có cụm từ “không được bán ở Việt Nam và Mexico”, cơ quan Công an và Quản lý thị trường ở các tỉnh thành đã liên tục phát hiện, bắt giữ và tiêu hủy số lượng lớn sữa nước Ensure nhập khẩu trái phép không đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Đầu năm nay, Cục Hải quan TPHCM đã đề xuất đưa mặt hàng sữa nước Ensure trên nhãn có dòng chữ “Not to be sold in Vietnam or Mexico” vào Danh mục hàng cấm nhập khẩu.
Theo quan sát của phóng viên, những hành động quyết liệt của cơ quan quản lý trong năm cùng với đề xuất kể trên đã bước đầu mang đến những kết quả tích cực, các sản phẩm sữa nước Ensure với dòng chữ “không được bán tại Việt Nam” đã vắng bóng dần trên thị trường, kể cả trong giai đoạn cao điểm nhất của hàng nhập lậu là cận Tết Nguyên đán.
Sử dụng sản phẩm phân phối chính hãng: Cách người tiêu dùng tự bảo vệ mình
Phân tích từ góc độ chuyên môn, những hành động quyết liệt từ phía cơ quan chức năng và nhà sản xuất là thực sự cần thiết nhằm bảo vệ an toàn và sức khỏe cho người tiêu dùng, bởi đối với các sản phẩm dinh dưỡng dạng lỏng, rất dễ xảy ra tình trạng thay đổi giá trị dinh dưỡng, chỉ tiêu chất lượng, thậm chí hư hỏng, biến chất… do đó quá trình vận chuyển và bảo quản những sản phẩm này cần đảm bảo tuân theo đúng quy chuẩn nghiêm ngặt của nhà sản xuất.
Đối với trường hợp của sữa nước Ensure, đối tác vận chuyển và phân phối được tuyển chọn cẩn trọng và thường xuyên được kiểm tra đánh giá để đảm bảo việc duy trì những tiêu chuẩn nghiêm ngặt theo yêu cầu của Abbott. Do vậy, nếu các sản phẩm được phân phối bởi một hệ thống bên ngoài dây chuyền cung ứng chính thức, nhà sản xuất không thể đảm bảo sản phẩm đó sẽ không bị suy giảm chất lượng trong quá trình phân phối lưu thông.
Những hành động thiết thực của cơ quan quản lý cùng với sự phối hợp của nhà sản xuất đang dần chứng tỏ hiệu quả, hướng tới bảo vệ tối đa quyền lợi và an toàn của người tiêu dùng.
Ông Vương Ngọc Tuấn, Phó Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam cho biết: “Hiện nay, theo các thông tin mà chúng tôi có được, sữa nước Ensure có dãn nhãn “Not to be sold in Vietnam or Mexico - Không được bán ở Việt Nam và Mexico” vẫn đang trôi nổi trên thị trường. Chúng được nhập khẩu vào Việt Nam bằng nhiều con đường khác nhau, chủ yếu là con đường không chính thức hoặc xách tay. Việc kinh doanh, phân phối, lưu thông, quảng cáo các sản phẩm này tại thì trường Việt Nam là vi phạm pháp luật (theo CV số 263/ATTP-TTr ngày 30/01/2015 của Cục ATTP - Bộ Y tế). Như vậy các sản phẩm này đang lưu thông trên thị trường không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chất lượng không được công bố chính thức và không được đánh giá, kiểm soát”.
Ông Tuấn cũng khuyến cáo: “Người tiêu dùng không nên mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, không được phân phối chính thức, chất lượng không được kiểm soát trên thị trường”.
Về phía nhà sản xuất, ông Đỗ Thái Vương - Giám đốc Đối ngoại công ty Abbott nhấn mạnh: “Abbott khuyến nghị khách hàng chỉ nên sử dụng sản phẩm được Abbott chứng nhận là chính hãng, do nhà phân phối chính thức của chúng tôi tại Việt Nam - công ty TNHH Dinh dưỡng 3A nhập khẩu và cung cấp. Những sản phẩm này có thể dễ dàng được nhận biết bởi tên của công ty 3A được in hoặc dán trên nhãn”.
Như vậy, bên cạnh hành động quyết liệt của các cơ quan chức năng, vai trò của người tiêu dùng là tối quan trọng. Một khi người tiêu dùng thật sự nhận biết được quyền lợi của mình, ưu tiên chọn hàng chính hãng, từ chối các sản phẩm trôi nổi thì đó chính là con đường ngắn nhất để chặn đứng sự tồn tại của hàng nhập lậu.
