Phiên họp thứ 41 Ủy ban Thường vụ Quốc hội:
Hàng chục tỷ đồng hỗ trợ lãi suất bị trục lợi
> Giãn và miễn giảm thuế gần 20 nghìn tỷ đồng
Vay hỗ trợ lãi suất để cho vay lại
Báo cáo thẩm tra của UB TC-NS chỉ ra khá nhiều sai phạm trong thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất các doanh nghiệp năm 2009. Theo báo cáo, dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất đến 31-12-2009 là 385.681 tỷ đồng, số tiền phải hỗ trợ lãi suất là 11.178 tỷ đồng. Ngân hàng Nhà nước đã chuyển tiền hỗ trợ lãi suất cho các ngân hàng thương mại, công ty tài chính 6.218 tỷ đồng. Dự kiến đến hết năm 2011, Ngân hàng Nhà nước sẽ sử dụng khoảng 16.000 tỷ đồng để thực hiện chính sách này.
UB TC-NS cho rằng, cơ chế hỗ trợ lãi suất là giải pháp kích thích kinh tế quan trọng của nhà nước, tuy nhiên chính sách này mới chỉ tác động trên phạm vi hẹp, chưa bình đẳng và thiếu trọng tâm, trọng điểm. “Trong thực tế đã cho cả doanh nghiệp thừa vốn sử dụng vốn sai mục đích vay không ít trường hợp lợi dụng chính sách để trục lợi, vay vốn hỗ trợ lãi suất rồi chuyển sang tiền gửi...” - Ông Phùng Quốc Hiển cho biết. Dẫn báo cáo của Thanh tra Chính phủ, UB này cho biết: Các ngân hàng thương mại bộc lộ nhiều sai phạm như hỗ trợ lãi suất (HTLS) cho các khoản vay để kinh doanh hàng tiêu dùng có nguồn gốc từ nhập khẩu 466,04 triệu đồng; cho vay và HTLS đối các khoản vay đã được vay và được HTLS tại các ngân hàng khác với tổng doanh số cho vay 18 tỷ đồng và số tiền HTLS là hơn 174,9 triệu; cho vay và HTLS đối với các khoản vay không xác định được hàng hoá sản phẩm đã được tiêu thụ hay chưa hoặc hàng hoá đã được tiêu thụ trước thời điểm giải ngân với số tiền 5,9 tỷ đồng; cho vay HTLS để đáp ứng nhu cầu tài chính với số tiền gần 4 tỷ đồng; cho vay HTLS để mua hàng nhưng không có hàng với số tiền 18,2 tỷ đồng; DN vay vốn HTLS về cho vay lại 15 tỷ đồng; HTLS vượt thời gian sử dụng thực tế 58,5 tỷ đồng; cho vay có HTLS không phù hợp với nhu cầu 41,5 tỷ đồng…
Theo cơ quan thẩm tra, mục tiêu kích cầu chỉ trong ngắn hạn thì việc mở rộng về đối tượng, kéo dài thời gian dự kiến đến 2012 là chưa hợp lý.
Kỷ luật chưa nghiêm
Theo báo cáo, năm 2009 thực hiện chính sách miễn, giảm giãn thuế để kích thích kinh tế nhưng thu vẫn vượt 16% so với dự toán, trong đó thu từ thuế xuất nhập khẩu vượt gần 20%, thu nội địa từ sản xuất kinh doanh tăng 13,4%. Nhưng công tác quản lý thu NSNN còn hạn chế, nợ đọng thuế lớn, tình trạng sử dụng ngân sách cho vay sai qui định, tạm ứng kéo dài. Chủ nhiệm UB TC-NS Phùng Quốc Hiển cho rằng, chất lượng xây dựng và giao dự toán NSNN chưa cao. “Việc chấp hành các qui định chi NSNN ở một số bộ ngành, địa phương chưa tốt, nhiều khoản tăng chi đột biến, một số khoản chi không hoàn thành ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội đề ra” - ông Hiển nhấn mạnh.
“Cần có cam kết khắc phục những yếu kém mà cơ quan Kiểm toán đã nêu ra; đồng thời cần phải tuân thủ nghiêm luật pháp, từ Thủ tướng đến các Bộ trưởng”- Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Ksor Phước kiến nghị. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận cho rằng, vi phạm trong thu chi ngân sách là thiếu sót hệ thống, diễn ra nhiều năm nay.
Trước tình trạng sử dụng vốn dàn trải, lãng phí, nhiều dự án dở dang, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan đề nghị xem lại chính sách đầu tư, phê duyệt dự án. Phát hiện nhiều sai phạm nhưng chúng ta rất ít khi kỷ luật, cách chức cán bộ. Cần chỉ ra những địa chỉ bộ ngành, địa phương nào vi phạm để xử lý, còn nếu cứ nói chung chung không biết đến bao giờ mới khắc phục được.
