Hiểm họa mùa... voi yêu

Hiểm họa mùa... voi yêu
TP - Ngày 1/3, con voi đực một ngà 50 tuổi tên Khăm Thăn trong lúc được chủ là Ama Nưa cùng con rể thả vào rừng kiếm thức ăn bỗng nhiên dùng vòi quật tới tấp vào chủ.

Con rể của Ama Nưa nhanh chân chạy thoát, còn Ama Nưa đã có tuổi nên bị con voi đuổi kịp giẫm chết.

Sau khi án mạng xảy ra, người nhà Ama Nưa đã phải huy động hàng chục trai tráng trong buôn (buôn Tul xã Ea Wel huyện Buôn Đôn)  truy bắt kẻ sát nhân hòng giải mối nguy cho những người khác. Và cuộc rượt đuổi ngạt thở kéo dài  suốt 5 tiếng đồng hồ.

Trong vòng 40 ngày qua, ở Đăk Lăk có 3 con voi nhà nổi loạn. Hai người bị chúng quật chết, một là khách du lịch, một là chủ voi.

Những chàng trai lực lưỡng của buôn Tul tay cầm chặt thanh gỗ đầu bịt sắt nhọn (loại chuyên dùng để thuần dưỡng và điều khiển voi) chia thành từng tốp lùng sục trong khu  rừng nơi con voi gây án.

Phát hiện ra hơi người, con voi vẫn còn trong cơn điên loạn lồng lộn lao tới. Nhanh như sóc, các chàng trai lẩn vào bụi rậm, chạy chữ chi ngoằn ngoèo núp sau các thân cây lớn. Họ vừa chọc giận voi, vừa dụ dỗ voi bằng mía ngọt và muối mặn rải trên đất.

Đến khi Khăm Thăn mệt nhoài, nản chí trước những con người khôn ngoan thoắt ẩn thoắt hiện, và phần nào nhớ lại những tình cảm của nó với chủ qua hai món ăn khoái khẩu, con voi đứng lại rống lên từng hồi dài.

Từ phía sau lưng nó một nhóm thanh niên khác ập lên chụp lấy  sợi dây xích một đầu đã được khoá vào chân con voi cột nhanh vào thân cây lớn gần đó. Con voi  bị nhịn đói và nhịn khát để đến khi nguôi cơn cuồng nộ và  chờ ngày tuyên án.

Theo luật tục của người dân bản địa, Khăm Thăn sẽ bị xử tử hình. Trong buổi xét xử, già làng sẽ mời đông đủ già trẻ và các con voi nhà trong buôn đến chứng kiến. Sau các thủ tục cơ bản cột rượu như giết heo cúng bái thần linh, già làng sẽ khóc lóc kể công người bị nạn, kể tội kẻ sát nhân.

Mọi người và các con voi nhà đều được mời biểu quyết mức hình phạt. Nếu  các con voi đập vòi xuống đất, có nghĩa chúng đồng ý với mức hình phạt tử hình. Ngày nay, sau khi xử xong, đại diện gia đình chủ voi  và trưởng buôn còn phải thảo một văn bản xin ý kiến của chính quyền trước khi thi hành án với kẻ phạm trọng tội.

Hiện tại, đang có nhiều ý kiến bàn cãi xung quanh vấn đề này. Dẫu sao Khăm Thăn cũng thuộc loại động vật quý hiếm  có tên trong sách đỏ đang được cả thế giới bảo vệ. Việc kết liễu Khăm Thăn, về mặt luật pháp,  sẽ không dễ dàng gì.

Ngày 23/1, tại khu du lịch Hồ Lăk (huyện Lăk), con voi đực mang tên của cầu thủ nổi tiếng Béc-khăm cũng đùng đùng nổi giận rượt đuổi các nài voi. May mắn là chân con voi này đã được cột vào một gốc cây lớn nên nó không tóm được ai để trút cơn thịnh nộ.

Trước đó chỉ 48 tiếng đồng hồ, ngày 21/1, cũng tại khu du lịch Hồ Lăk, bạn thân của voi Béc-khăm là voi Blem trong khi chở khách tham quan  đã dùng vòi quật ngã và đá vào đầu một hướng dẫn viên du lịch trẻ tuổi mới từ Lâm Đồng sang, đang loay hoay chụp hình cho một vị khách nước ngoài  ngồi trên lưng voi, khiến anh bạn  xấu số này bị gãy cổ tử vong.

Theo ông Ama Huệ, một Gru am hiểu về  voi ở xã Ea Wel, thì các vụ án mạng do voi gây ra có xu hướng tăng dần. Từ năm 1976 đến năm 1999 chỉ xảy ra 4 vụ, bằng số vụ xảy ra từ năm 2000 đến nay, đó là chưa kể những vụ voi gây thương tích cho du khách trong những năm gần đây chưa từng có tiền lệ. Cũng theo Ama Huệ, tất cả những tai nạn đều xảy ra trong mùa yêu của voi.

Voi cần được tự do trong mùa yêu

Mùa voi yêu bắt đầu từ đầu tháng 1 và kết thúc vào cuối tháng 3. Đặc biệt là khi hoa bằng lăng tím nở rộ,  mắt của những con voi cái chuyển dần sang màu đỏ, tuyến mồ hôi bên dưới tai bắt đầu rỉ nước. Những voi đực chộn rộn đứng ngồi không yên, thường tỏ ra bức bối nóng nảy. Lúc đó, voi cần được thả tự do vào rừng để yêu.

Voi rất kín kẽ và coi trọng chuyện yêu đương. Đôi du khách nào đang ngồi trên bành voi mà cao hứng hôn nhau để voi thấy được sẽ bị chúng phản ứng, nhẹ thì phun nước vào người khách (trong bụng voi luôn tích sẵn nước để  phun ra bất cứ lúc nào), mạnh thì đứng ì ra không chịu đi tiếp.

Khi voi yêu nhau, voi luôn chọn khu rừng rậm rạp vắng vẻ. Nếu có ai vô tình chứng kiến cảnh đôi voi đang ân ái mà bị chúng phát giác, chúng sẽ rượt cho bằng được để quật chết.

Đối với voi, việc yêu đương thiêng liêng và riêng tư như vậy, nhưng những năm gần đây khi du lịch phát triển, những con voi nhà thường phải hi sinh mùa yêu để phục vụ du khách.

Một chủ voi tâm sự: Mùa xuân, mùa voi yêu, là mùa đông du khách nhất. Nếu thả voi vào rừng sẽ bị thất thu gần cả triệu đồng mỗi ngày. Vì vậy, vào mùa yêu, hàng tuần chủ voi lại tổ chức những bữa cúng voi, khấn cho voi ngoan ngoãn phục vụ khách, voi sẽ được chủ trả công hậu bằng những khúc mía ngọt.

Càng ngày số lượng voi ở Đăk Lăk càng giảm sút nghiêm trọng, nên các chú voi càng bị khai thác triệt để . Nhiều con voi vốn ngang bướng , chưa thật thuần vẫn được đưa vào phục vụ du lịch.

Thậm chí có con voi đã có tiền sử gây án, nhưng chủ voi tiếc số tiền lớn đã bỏ ra để sắm voi nên liều tiếp tục đưa voi vào chở khách.

Mùa voi yêu còn là mùa khai thác gỗ lậu. Nhiều người kể rằng có những con voi ban ngày đi chở khách, ban đêm phải kéo gỗ thuê. Không ít con voi hiền lành đã gục xuống vì làm việc kiệt sức trong mùa xuân tươi đẹp, lẽ ra dành cho chúng tự do yêu đương.

Sau khi vụ án mạng do voi Blem gây ra ở khu du lịch Hồ Lăk, chúng tôi đã trao đổi với ông Y Đ’hăm Ea Nuôl, Phó Chủ tịch tỉnh Đăk Lăk về vấn đề quản lý voi phục vụ du lịch.

Ông Y Đ’hăm cho rằng ngoài giả thuyết voi trở nên bẳn tính vào mùa yêu, còn có giả thuyết khác về việc voi ăn và uống phải các loại thuốc bảo vệ thực vật hiện đang dùng tràn lan khiến vỏ não nhạy cảm của voi bị ảnh hưởng, hoặc nhiều yếu tố môi trường khác nữa.

Trước khi tỉnh Đăk Lăk có một quy chế về quản lý voi du lịch thì cần phải mời các nhà khoa học về nghiên cứu kỹ về sinh hoạt và bệnh của voi.

Việc nghiên cứu về loài voi đã được báo chí và các nhà quản lý đề cập  từ lâu và rất nhiều lần. Tuy nhiên, ai nghiên cứu và nghiên cứu thế nào thì vẫn là những câu hỏi chưa rõ ràng lời đáp. Nên tốt nhất,  trong mùa voi yêu, du khách hãy tự mình cẩn thận với những chú voi dù chúng vốn dĩ rất hiền hòa, lễ độ.

MỚI - NÓNG