Hút thuốc lá và tác hại của hút thuốc lá tới sức khỏe con người

Hút thuốc lá và tác hại của hút thuốc lá tới sức khỏe con người
TP - Hút thuốc lá là một trong những mối quan tâm chính hiện nay về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu. Trên thế giới, có khoảng 1,1 tỷ người sử dụng các sản phẩm thuốc lá; khoảng 5,8 nghìn tỷ điếu thuốc lá được hút trong năm 2014 và con số này vẫn còn gia tăng. Hiện nay, thuốc lá là nguyên nhân lớn nhất của bệnh tật và tử vong trên thế giới và nguy cơ này có thể phòng ngừa được. Nhiều trường hợp tử vong và bệnh tật có thể được ngăn ngừa bằng cách giảm tỷ lệ hút thuốc lá. 

Trong thế kỷ 20 nạn dịch thuốc lá đã giết chết 100 triệu người trên toàn thế giới, chiếm khoảng 5 triệu người chết mỗi năm nhiều hơn bệnh lao, HIV/AIDS và bệnh sốt rét cộng lại. Hơn 20 triệu người Mỹ đã chết vì hút thuốc, với 2,5 triệu người không hút thuốc lá nhưng phải hít khói thuốc lá thụ động. Ở Việt Nam, thuốc lá giết chết hơn 40.000 người mỗi năm. Điều này có nghĩa là mỗi ngày có hơn 100 người chết vì các bệnh do thuốc lá. Con số này sẽ tăng lên 70.000 vào năm 2030.

Tác hại của hút thuốc lá tới sức khỏe con người

Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, thuốc lá gây ra nhiều bệnh ung thư: ung thư phổi, thực quản, thanh quản, miệng, cổ họng, thận, bàng quang, tuyến tụy, dạ dày và cổ tử cung.

Theo ước tính, trong năm 2000 trên thế giới, các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do hút thuốc là các bệnh tim mạch (1,69 triệu ca tử vong), bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) (0,97 triệu ca tử vong), và ung thư phổi (0,85 triệu người chết).

Theo các nghiên cứu, có khoảng 70% ca ung thư phổi là do hút thuốc. Những người hút thuốc có tỷ lệ ung thư miệng cao hơn 27 lần và tỷ lệ ung thư thanh quản cao hơn 12 lần so với người không hút thuốc. Tỷ lệ tử vong do ung thư ở người hút thuốc cao gấp hai lần người không hút thuốc. Người nghiện thuốc lá có tỷ lệ tử vong do ung thư cao hơn gấp 4 lần so với những người không hút thuốc. Trọng lượng của trẻ sơ sinh có mẹ hút thuốc giảm 200 - 400g so với những trẻ có mẹ không hút thuốc.

Hút thuốc lá chiếm gần 80% tổng số ca tử vong do mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Tỷ lệ tử vong do mắc COPD ở nam giới hút thuốc cao gấp 25 lần và ở nữ giới cao gấp 22 lần so với những người không hút thuốc. Nguy cơ mắc COPD ở những người hút thuốc cao gấp 6 lần so với những người không hút thuốc.

Hút thuốc lá cũng là một trong những nguyên nhân của bệnh tim mạch. Những người hút thuốc có nguy cơ cao bị tăng huyết áp, bệnh động mạch vành, loạn nhịp tim. Theo Tổ chức Y tế thế giới, 35% tổng số ca tử vong do tim mạch có liên quan đến thuốc lá.  Nguy cơ đột quỵ thiếu máu cục bộ tăng gần gấp đôi do hút thuốc. Hút thuốc lá chiếm 11% tổng số ca tử vong do đột quỵ.

Hút thuốc lá là nguyên nhân của bệnh tiểu đường và làm tăng cả nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm khớp dạng thấp. Nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường ở người hút thuốc lá chủ động cao hơn 30-40%  so với người không hút thuốc. Vấn đề về thị lực và thính lực, bao gồm đục thủy tinh thể có liên quan đến thuốc lá. Hút thuốc cũng làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn ở người lớn và làm suy yếu hệ thống miễn dịch.

Năm 2004, Tổng Y sĩ Hoa Kỳ kết luận rằng hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra ung thư cổ tử cung. Hút thuốc có thể làm giảm khả năng sinh sản ở phụ nữ. Theo nghiên cứu gần đây, những phụ nữ hút thuốc có thể mắc chứng rối loạn kinh nguyệt, mãn kinh sớm hơn từ 1 đến 1,5 năm, đặc biệt giảm khả năng sinh sản 30% so với những phụ nữ không hút thuốc. Hút thuốc trong thời kỳ mang thai gây ra các nguy cơ sẩy thai tự nhiên nguy hiểm. Các bà mẹ hút thuốc trong thời kỳ mang thai thường đẻ con nhẹ cân. Phụ nữ hút thuốc trong quá trình cho con bú có sự sụt giảm lượng sữa và trẻ ít tăng cân hơn. Cân nặng của trẻ ở những bà mẹ hút thuốc giảm 200 - 400g so với những trẻ có bà mẹ không hút thuốc. Hút thuốc làm tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non và thai chết lưu. Nguy cơ sẩy thai ở phụ nữ hút thuốc cao gấp 3 lần so với phụ nữ không hút thuốc. Nguy cơ tử vong ở trẻ em có mẹ hút thuốc lá cao gấp 1,6 lần so với ở những bà mẹ không hút thuốc.

MỚI - NÓNG