 |
| Ông Sinh bức xúc vì giếng khô kiệt |
Dọc con đường nhựa cấp phối duy nhất dẫn vào xã Ninh Loan, chúng tôi chứng kiến không dưới chục chiếc xe cải tiến chất đầy những lu, thùng phuy, bồn chứa trên rơ-mooc chở về hướng các thôn xóm. Họa khát nước đang bao trùm, đè nặng xuống cuộc sống người dân của xã vốn nghèo khó này suốt hơn hai tháng qua.
Theo ông Nguyễn Xuân Thế- Bí thư xã Ninh Loan - hiện tượng mọi nguồn nước bị triệt tiêu xảy ra từ đầu tháng 10/2005, khi đường hầm sâu hơn 100 m thuộc hạng mục hai đường ống dẫn nước của công trình Thủy điện Đại Ninh bắt đầu thi công xuyên qua địa phận của xã. Đầu tiên là thôn 7 sau đến thôn 9, 8, 5…
Bà Lê Thị Phượng - dân thôn 5, nhà trước mặt UBND xã - ta thán: “Kể cả thời điểm hạn lớn, 2 giếng của gia đình vẫn dư nước ăn uống cho cả chục hộ nhưng nay cũng đã cạn sạch từ đầu tháng mười năm ngoái.
Lúc đầu, tôi phải thuê xe, mua bồn, trả tiền điện xin nước bên thôn 10. Còn bây giờ cả xã cùng cảnh ngộ nên đành sang xã khác mua nước sinh hoạt. Cơ cực lắm!”.
Ông Phạm Văn Sinh ở thôn 7 huy động con cái tức tốc đào đến 3 cái giếng khác ở khắp nơi trong vườn cũng chẳng thấy nước. Cả diện tích 1.500m2 hồ cũng cạn kiệt nốt. Quá bức bách, gia đình ông Sinh chia nhau đào bới các khe núi trong vùng nhưng cũng không có nước.
Nguy cơ mất mùa
Ninh Loan là xã thuần nông với cây kinh tế chủ lực là cà phê. Xã chỉ có duy nhất hồ chứa nước ở thôn 10 vừa hoàn thành năm 2005 nhưng cũng đang ở mực nước chết.
Mọi nguồn nước tưới tiêu đều từ giếng, ao hồ do người dân tự đào. Ngay cả lúc đỉnh điểm khô hạn của ba năm trước, nguồn nước dồi dào ở đây vẫn đủ tưới cho phần lớn diện tích sản xuất nhưng hiện nguồn nước ấy đã bị triệt tiêu gần 2 tháng qua.
Băng qua các thôn, đâu đâu cũng gặp cảnh người dân hối hả đào sâu thêm ao hồ, khơi sâu thêm giếng và lẫn đào mới nhưng tất cả đều vô vọng. Rau màu chết khô. Lúa nước ở Ninh Loan quanh năm sản xuất 2 vụ nay đành bỏ hoang hóa.
Tại thôn 9, nơi mất nguồn nước đầu tiên trong xã, nông dân Lê Văn Được không khỏi xót xa khi đưa chúng tôi ra tận 2ha ruộng lúa vẫn còn trơ gốc rạ từ vụ đông xuân. Vậy là sang năm nhà ông mất cái ăn lúc giáp hạt. Đã thế, 2ha cà phê chưa nở hoa lứa đầu đã dần dần rụng nụ do thiếu nước.
Ngay cả nông dân sản xuất giỏi Nguyễn Văn Tuân - một trong những triệu phú hiếm hoi ở Ninh Loan nhờ hạt cà phê- ở đầu thôn 9 cũng đành bất lực trước đại họa mất nguồn nước.
Trao đổi với ông Nguyễn Ngọc Huyền, chủ tịch xã, được biết, nguyên nhân mất nguồn nước là do đường ống dẫn nước ngầm của công trình thủy điện Đại Ninh dài 11km- từ điểm đầu nguồn (Đức Trọng-Lâm Đồng) đến nơi đặt tổ hợp phát điện (Bắc Bình-Bình Thuận)- phải xuyên ngầm qua độ cao chênh lệch lớn đến 600m.
Ông Huyền cho biết thêm: “Lãnh đạo Tổng Cty thủy điện 6 và đại diện công trình thủy điện Đại Ninh hứa sẽ thuê chuyên gia Nhật Bản sang khảo sát và xác định nguyên nhân nhưng đã hơn tháng nay chưa thấy họ làm gì”.
| Sẽ nhanh chóng tìm cách giải quyết Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Trọng, ông Phan Văn Báu: “Không phải ngẫu nhiên mà hiện tượng mất trắng nguồn nước ở Ninh Loan- một sự cố hi hữu chưa bao giờ có – lại xảy ra đúng lúc hai đường ống dẫn nước của công trình thủy điện Đại Ninh xuyên ngầm, sâu qua địa phận của xã. Cụ thể hơn, đường ống thi công đến khu vực thôn nào thì lập tức ở đó mất nước. Nếu chờ kết quả cuộc khảo sát, kiểm tra quy mô, khoa học như lời hẹn của đại diện Tổng Cty Thủy điện 6 thì Ninh Loan khốn đốn mất. Đầu tuần sau chúng tôi sẽ cấp tốc làm việc với tỉnh để tìm ra giải pháp hữu hiệu, nhanh nhất”. |
