Sáng 22/11, Bộ LĐ-TB&XH phối hợp Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), Đại sứ quán Ireland tổ chức Hội nghị Tổng kết Dự án Hỗ trợ Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo Bền vững (PRPP).
Thống kê hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều mới của Bộ LĐ-TB&XH cho thấy, hiện cả nước có hơn 2,33 triệu hộ nghèo (chiếm 9,8% số hộ cả nước), số hộ cận nghèo trên 1,23 triệu hộ. Với chuẩn nghèo cũ (dựa trên thu nhập), Tổng cục Thống kê ước tính số hộ nghèo cả nước năm 2015 chiếm khoảng 7% số hộ.
Không muốn thoát nghèo
Trao đổi với Tiền Phong bên lề hội nghị, ông Hà Minh Trần, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Cao Bằng cho biết, có thể chia chương trình giảm nghèo thành 2 giai đoạn: Giai đoạn 1998-2005, khi đó không nhà nào muốn nghèo vì còn tự tôn, tự trọng và chúng ta còn gọi chung “đói nghèo”. Nhưng giai đoạn năm 2006 tới nay, chúng ta bỏ “xóa đói” chỉ còn hộ nghèo, cùng với nhiều chính sách ưu đãi, dẫn tới tâm lý ỷ lại, tư tưởng không muốn thoát nghèo. “Điều này ở Cao Bằng cũng có”, ông Trần nói.
Thứ trưởng LĐ-TB&XH Nguyễn Trọng Đàm cho biết, qua kiểm tra phát hiện có tư tưởng không muốn thoát nghèo, thậm chí không phải diện hộ nghèo vẫn muốn được thôn, xã đưa vào diện nghèo. Điều này có nguyên nhân sâu xa từ chính sách, khi có nhiều chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo, nên ai cũng muốn được hưởng...
Theo ông Đàm, mấu chốt là phải thay đổi chính sách một cách căn bản để triệt tiêu tư tưởng trông chờ, muốn được nhà nước cho không, “Phải tuyên truyền để người dân có tư tưởng tự ti, tự ái khi mình là hộ nghèo mới có động lực thoát nghèo. Còn giờ thấy nghèo là bình thường, không có gì phải e dè, thậm chí không phải xấu hổ với làng xóm sẽ không thay đổi được”, ông Đàm nói.
Với Cao Bằng, ông Hà Minh Trần dự kiến, tới đây có thể áp dụng chính sách đăng ký thoát nghèo, hộ nghèo nào đăng ký sẽ được ưu tiên về vốn để đầu tư sản xuất và tiến tới thoát nghèo. Đồng thời, có chính sách riêng với mỗi vùng có thực tế khác nhau, khơi dậy tính tự trọng của người dân, khi đó bà con mới phấn khởi muốn thoát nghèo.
“Luân phiên” nghèo
Sau các trận lũ lụt ở miền Trung vừa qua, các đoàn cứu trợ nào về địa phương cũng muốn trao quà cho các hộ nghèo, dẫn tới có nhà được nhiều, nhà ít. Có trưởng thôn thừa nhận, thôn có 150 hộ dân, hầu hết đều khó khăn như nhau, nhưng vì trên ra “chỉ tiêu hộ nghèo” nên phải nhường nhau luân phiên hưởng chính sách hộ nghèo.
Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, từ nay với cách tiếp cận chuẩn nghèo đa chiều mới, sẽ có nhiều yêu cầu cao hơn trong công tác giảm nghèo, nâng cao dân trí, đời sống người dân, đặc biệt ở khu vực nông thôn, miền núi. Tuy vậy, theo ông Dung, bàn về giảm nghèo bền vững tới nay vẫn còn lúng túng trong thay đổi chính sách, cách tiếp cận, kỹ năng thực hành.
Theo người đứng đầu Bộ LĐ-TB&XH, tới đây sẽ thay đổi chính sách giảm nghèo, tăng cường chính sách cho vay hỗ trợ sản xuất có điều kiện, giảm tối đa chính sách cấp không (chỉ cấp không với trường hợp không thể không cấp). Qua đó, để không tạo sự ỷ lại của người thụ hưởng chính sách.
Theo kế hoạch, giai đoạn 2016-2020, tổng nguồn lực cho chương trình giảm nghèo khoảng 46 nghìn tỷ đồng từ ngân sách trung ương, hơn 5 nghìn tỷ đồng từ nguồn địa phương. Trong đó, 80% vốn dùng cho đầu tư hạ tầng, số còn lại dùng hỗ trợ sinh kế, phát triển sản xuất bằng các hình thức cho vay, hỗ trợ giống, kỹ thuật...
Không để ai bị bỏ lại phía sau
Hưởng ứng “Ngày Quốc tế chống đói nghèo” và cũng là “Ngày vì người nghèo ở Việt Nam”, vừa qua, Bộ TT&TT, Bộ LĐ-TB&XH, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phối hợp tổ chức vận động nhắn tin ủng hộ vì người nghèo trên Cổng thông tin điện tử nhân đạo quốc gia 1400: “Cả nước chung tay vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Tin nhắn ủng hộ, đóng góp vì người nghèo theo cú pháp: VNN gửi 1409, mỗi tin nhắn, người ủng hộ sẽ đóng góp 15 nghìn đồng. Số tiền đóng góp thông qua đợt vận động sẽ được sử dụng để thực hiện công tác giảm nghèo, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Thành Nam
