Những ngày này, vựa cam lớn nhất huyện đảo Vân Đồn (Quảng Ninh). Những vườn cam xanh tốt sai quả được thay bằng các cây lá vàng, quả nhỏ, chua, khô. Bà Vũ Thị Lĩnh (70 tuổi, trú tại thôn 10/10 xã Vạn Yên) cho biết, gia đình trồng khoảng một ha cam các loại.
Mỗi năm thu hoạch từ bảy đến mười tấn cam. Cam nhà bà Lĩnh nổi tiếng ngon nhất vùng vì có truyền thống trồng cam nhiều đời. Cứ tới mùa các thương lái kéo tới vườn đông như hội tranh nhau bán mua.
Giá cam khi đó luôn khoảng 20-25 nghìn đồng/kg nên mỗi năm trung bình gia đình thu khoảng 70-80 triệu đồng/vụ. Năm nay mất mùa chỉ còn thu hoạch được 1/3 so với mọi năm, do cam chết hàng loạt.
Một người trồng cam than thở làng cam mất mùa rồi. Không hiểu sao sau khi bón phân hóa học cam lại chết hàng loạt. Nhà nào cũng thiệt hại hàng trăm cây cam. Nếu không chết, cam lại không ra quả hoặc quả nhỏ, chát, chua và khô. Gia đình nhà ông Chí Mậu Sáng (70 tuổi) có hàng trăm gốc cam, phải chặt hạ toàn bộ. Hiện, ông phải trồng một loại cam mới.
Mới đây trong cuộc họp bình bầu hộ nghèo, thôn 10/10 tăng lên con số 19 hộ, trong khi mấy năm trước chỉ có năm hộ.
Vẫn chưa hết hạn
Theo thống kê của cơ quan chức năng, làng cam 10/10 có khoảng 45 hộ trồng cam với tổng diện tích 50 ha. Nỗi lo thường trực của nông dân hiện nay chính là mất giá. Hiện, một cân cam chỉ bán được 5-7 nghìn đồng, giảm 1/3 so với mọi năm. Với quy mô vườn tược như hiện nay, một ha cam cho thu nhập phải từ 70- 80.000 đồng mới có lãi…
Cam Vạn Yên còn gặp nỗi lo khác là người mua không thể phân biệt với cam Trung Quốc tràn lan trên thị trường. Hai loại cam hình dạng giống nhau nên cam Vạn Yên bị gán mác cam Trung Quốc, ít người mua.
Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Vân Đồn, Trần Thị Hồng Vân, cho biết, cam Vạn Yên là loại cam thơm, ngon và không sử dụng chất hóa học trong chăm sóc, bảo quản. Cam chết hàng loạt là do dân chăm bón cây sai quy trình.
Bà con bón quá nhiều phân hóa học vì dễ kiếm, dễ mua, trong khi loại cam này chỉ ưa phân vi sinh, phân chuồng. Đáng ra người trồng cam phải chăn nuôi để có phân hữu cơ chỉ bón hạn chế phân hóa học. Nhưng khi cây cam có hiệu quả kinh tế cao quá, họ muốn thúc cây phát triển.
