Ngày 17/6/2005, anh Trần Minh Phụng - tài xế xe buýt số 53U- 1317 của HTX 17 - đột ngột nhận được quyết định đình chỉ hoạt động vô thời hạn vì lý do: viết sớ táo quân trên sổ nhật trình tháng 2/2005, nội dung châm biếm xe buýt nhà nước.
Hết sức ngỡ ngàng, anh Phụng cho biết bài sớ táo quân của anh không hề có nội dung chống đối, nói xấu xe buýt. Vì bìa cuốn sổ nhật trình có giới hạn, anh chỉ mới viết phần đầu lên đó mà theo kết cấu viết sớ, phải đưa những cái chưa tốt, khuyết điểm lên trước sau đó mới đưa những cách giải quyết khuyết điểm đó như thế nào.
Đoạn đầu bài sớ đó, anh Phụng nêu “một số ý kiến của Ngọc Hoàng” về xe buýt như sau: “Sao trẫm nghe nói nhà xe tham lắm/ họ nói rằng xe buýt là cái án tù treo/sống chết ra sao chẳng biết ngày nào/…”
Đoạn định nghĩa về xe buýt thì có câu “nó là bàn tiệc ngon cho các anh trung tâm và điều vận”. Chính những đoạn này khiến anh bị qui kết là nói xấu chương trình xe buýt của Nhà nước và căn cứ trên đó, chủ nhiệm HTX ra quyết định đình chỉ anh vô thời hạn.
Theo anh Phụng, việc xử lý anh như vậy là không thỏa đáng. Nếu anh vi phạm nội qui, chạy bỏ tuyến hay rước khách không xé vé... bị xử lý thế nào cũng được.
Thế nhưng chỉ vì sáng tác một bài sớ mà bị đình chỉ vô thời hạn là không thể chấp nhận được. Trước khi bị đình chỉ, ban chủ nhiệm có yêu cầu anh làm tường trình và nhận sai sót.
Trong bản tường trình, anh nêu rõ là có những từ ngữ hơi nặng nhưng cả bài sớ của anh nội dung đúng là ca ngợi xe buýt nhà nước chứ không phải phê phán. Chủ nhiệm không chấp nhận.
Không chỉ có anh Phụng mà việc đình chỉ với lý do khó tin như thế ở HTX 17 diễn ra khá nhiều. Anh Trần Thế Hưng, ủy viên ban kiểm soát, cũng bị đình chỉ 30 ngày với lý do “tự ý kiếm chuyện, hỗn láo với chủ nhiệm”.
Nguyên nhân là trước đó, khi điều vận phân bổ tuyến chạy cho lái xe, anh Hưng với tư cách là ủy viên kiểm soát có yêu cầu cho biết lịch chạy.
Chủ nhiệm và anh Hưng đã tranh cãi xung quanh việc tại sao không cắt lịch chạy cho anh em lái xe biết một cách đàng hoàng.
Tài xế Nguyễn Như Tùng còn bị đình chỉ với lý do anh trai (không ở trong HTX) đánh nhau với điều vận viên. Tùng can ra nhưng vì anh trai đánh người nên nhận quyết định đình chỉ một tháng.
Không thời hạn khác vô hạn!
Nhiều xã viên bày tỏ thái độ rất bức xúc trước việc chủ nhiệm HTX tùy tiện ra quyết định xử lý xã viên kiểu như vậy. Anh Hưng rất bức xúc, cả gia đình chỉ sống nhờ vào thu nhập của chiếc xe, nếu đình chỉ vô lý như vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống gia đình anh.
Ông Trương Văn Lỹ, chủ nhiệm HTX 17, cho biết việc đình chỉ đối với anh Phụng không thời hạn ở đây không có nghĩa là vô hạn mà là tùy vào thái độ thành khẩn nhận lỗi của anh đối với việc đã chống đối, nói xấu chương trình xe buýt.
Theo ông Lỹ, hành vi viết sớ nói xấu ngành xe buýt là không thể chấp nhận được nên phải xử lý. Còn thời gian có thể là vài ngày hoặc vài tháng tùy thái độ nhận lỗi của anh Phụng.
Tuy nhiên, khi chúng tôi tìm hiểu về nội qui, điều lệ của HTX về việc xử lý vi phạm thì không có qui định nào về việc bị đình chỉ vô thời hạn vì “nói xấu ngành” cả.
Không chỉ dừng lại ở việc xử lý kỷ luật như trên, chủ nhiệm Lỹ tự quyết tất cả các hoạt động của HTX mà không thông qua đại hội xã viên hoặc các bộ phận chuyên trách khác.
Người nào có ý kiến trái ngược hoặc phản đối đều bị đình chỉ vì lý do này hoặc lý do khác. Quá bức xúc vì cách hành xử này, nhiều cán bộ đã viết đơn xin từ chức, trong đó có phó chủ nhiệm, trưởng ban và ủy viên ban kiểm soát, ủy viên công đoàn.
