Một dịp nhìn thẳng vào sự thật

Phiên khai mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X Đảng Cộng sản Việt Nam. Ảnh: TTXVN

Đúng 8h30 sáng nay, Đại hội toàn quốc lần thứ X chính thức khai mạc tại Hội trường Ba Đình với chủ đề "Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới đất nước, sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển".

Trước khi bắt đầu phiên khai mạc, hơn 1.000 đại biểu tham dự Đại hội đã vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặt vòng hoa tại Đài liệt sĩ. Đồng chí Phan Văn Khải, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ điều hành phiên khai mạc Đại hội (ĐH).

Chủ tịch nước Trần Đức Lương đã đọc bài diễn văn khai mạc Đại hội X. Chủ tịch nước nhấn mạnh trong những năm sắp tới tình hình quốc tế sẽ có những diễn biến phức tạp, khó lường. Sự nghiệp xây dựng phát triển đất nước của chúng ta có nhiều thuận lợi và cơ hội lớn để tiến lên đồng thời cũng sẽ gặp nhiều khó khăn.thách thức.

“Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng là dịp để nhìn thẳng vào sự thật, để kiểm điểm, đánh giá khách quan thành tựu và những yếu kém, khuyết điểm để rút ra những bài học kinh nghiệm qua việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ IX của Đảng; thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội 5 năm (2001-2005), chiến lược phát triển kinh tế- xã hội 10 năm (2001-2010) và nhìn lại 20 năm Đổi mới.

Từ đó tiếp tục phát triển và hoàn thiện đường lối, quan điểm, định ra  mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế đất nước trong 5 năm tới (2006- 2010); phương hướng nhiệm vụ xây dựng Đảng; bổ sung một số điểm trong điều lệ Đảng; bầu BCH khóa X thực sự tiêu biểu có đủ trí tuệ và năng lực lãnh đạo để thực hiện thành công Nghị quyết của Đại hội X đồng thời xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh cả về chính trị và tổ chức, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng trong thời kỳ mới”- Chủ tịch nước Trần Đức Lương nhấn mạnh.

Trong phần tiếp theo của Đại hội, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đọc báo cáo về 6 bản báo cáo của Ban Chấp hành TW Đảng trình Đại hội. Tổng Bí thư điểm lại những thành tựu trong 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội IX của Đảng và nhìn lại 20 năm Đổi mới.

“Năm năm qua, bên cạnh những thuận lợi cơ bản do tiến trình đổi mới tạo ra, nước ta cũng gặp không ít khó khăn, thách thức do những yếu kém vốn có của nền kinh tế trình độ thấp; thiên tai, dịch bệnh xảy ra ở nhiều nơi; tình hình thế giới và khu vực diễn biến hết sức phức tạp.

Trong hoàn cảnh đó, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta ra sức phấn đấu thực hiện Nghị quyết Đại hội IX và đã đạt những thành tựu rất quan trọng”- Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh khẳng định.

Theo đó, nền kinh tế nước ta đã vượt qua thời kỳ suy giảm, đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, năm sau cao hơn năm trước, bình quân trong 5 năm (2001 - 2005) là 7,5% và phát triển tương đối toàn diện. Văn hoá và xã hội có tiến bộ trên nhiều mặt; việc gắn phát triển kinh tế với giải quyết các vấn đề xã hội có chuyển biến tốt, nhất là trong công cuộc xoá đói, giảm nghèo; đời sống các tầng lớp nhân dân được cải thiện.

Chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng và an ninh được tăng cường; quan hệ đối ngoại có bước phát triển mới. Việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa có tiến bộ trên cả ba lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp. Sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc được phát huy. Công tác xây dựng Đảng đạt một số kết quả tích cực.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, Tổng Bí thư cũng chỉ ra nhiều khuyết điểm và yếu kém như: Tăng trưởng kinh tế chưa tương xứng với khả năng; chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn kém; cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm.

Cơ chế, chính sách về văn hoá - xã hội chậm đổi mới; nhiều vấn đề xã hội bức xúc chưa được giải quyết tốt. Các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, đối ngoại còn một số mặt hạn chế. Tổ chức và hoạt động của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân còn một số khâu chậm đổi mới. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng chưa đạt yêu cầu.

Những khuyết điểm trên chủ yếu do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan như: Tư duy của Đảng trên một số lĩnh vực chậm đổi mới; một số vấn đề ở tầm quan điểm, chủ chương lớn chậm làm rõ nên chưa đạt được sự thống nhất cao về nhận thức và thiếu dứt khoát trong hoạch định chính sách, chỉ đạo điều hành.

Sự chỉ đạo tổ chức thực hiện chưa tốt, nhất là trong ba lĩnh vực: Xây dựng đồng bộ thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN; tạo bước chuyển mạnh về phát triển nguồn nhân lực; đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động của hệ thống chính trị.

Một bộ phận cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ chủ chốt yếu kém về phẩm chất, năng lực và tinh thần trách nhiệm, vừa thiếu tính tiên phong, gương mẫu, vừa không đủ trình độ, năng lực hoàn thành nhiệm vụ.

"Những khuyết điểm nói trên trước hết thuộc về trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành TW, trực tiếp là của Bộ Chính trị, Ban bí thư. Ban Chấp hành TW xin tự phê bình nghiêm túc về những khuyết điểm của mình trước Đại hội và trước nhân dân", Tổng bí thư Nông Đức Mạnh nói.

Xử lý công khai người bao che cho tham nhũng

Theo Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, việc tăng cường phòng ngừa và chống tham nhũng, lãng phí là đòi hỏi bức xúc của xã hội hiện nay. Năm năm qua việc đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí tuy đã đạt được một số kết quả nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu đề ra, chưa ngăn chặn và đẩy lùi được các tệ nạn đó.

“Thời gian tới sẽ xỷ lý kiên quyết, kịp thời, công khai người tham nhũng bất kể ở chức vụ nào, đương chức hay đã nghỉ hưu; tịch thu, sung công tài sản có nguồn gốc từ tham nhũng, xử lý nghiêm những người bao che cho tham nhũng hoặc lợi dụng việc tố cáo tham nhũng để vu khống, làm hại người khác. Có cơ chế khuyến khích và bảo vệ những người tích cực đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực”- Tổng Bí thư khẳng định.

Về công tác đổi mới, chính đốn Đảng, nâng cao sức chiến đấu, năng lực lãnh đạo của Đảng, Tổng Bí  thư Nông Đức Mạnh nhấn mạnh: “Năm năm qua, trong quá trình lãnh đạo toàn diện công cuộc Đổi mới, Đảng ta đã kiên trì và nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ then chốt về xây dựng Đảng trên cả ba mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức, chú trọng cơ sở và địa bàn trọng yếu, nhờ đó đã đạt được một số kết quả tích cực.

Tuy vậy, nhìn chung, cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình trong các cơ quan, tổ chức đảng, đảng viên chưa đạt yêu cầu đề ra.

Một vấn đề nữa cũng cần phải quan tâm đó là tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, bệnh cơ hội, giáo điều, bảo thủ, chủ nghĩa cá nhân và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức còn diễn ra nghiêm trọng.

Nhiều tổ chức cơ sở đảng bị tê liệt, thiếu sức chiến đấu và không đủ năng lực lãnh đạo và chỉ đạo để giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh. Công tác tư tưởng còn nhiều bất cập và thiếu tính thuyết phục, tính chiến đấu. Công tác lý luận chưa làm sáng tỏ được một số vấn đề quan trọng trong công cuộc đổi mới. Công tác tổ chức và cán bộ còn bộc lộ nhiều mặt yếu kém. Chất lượng và hiệu quả kiểm tra, giám sát chưa cao.

Theo Tổng Bí thư, trong những năm tới, cần phải nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của Đảng; kiện toàn và đổi mới hoạt động của tổ chức cơ sở Đảng, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên; thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng;

Tăng cường quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân; nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra; đổi mới tổ chức, bộ máy và công tác cán bộ; đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, trong đó tập trung đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước.

Cũng theo Tổng Bí thư, các vấn đề đề nghị bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng lần này có 3 vấn đề lớn là: 1. Bổ sung cách diễn đạt về Đảng: "Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc.

2. Bổ sung điều khoản "Bầu ủy viên TW dự khuyết" nhằm cả 2 mục đích là bồi dưỡng, đào tạo nguồn cán bộ cho TW và thay thế ủy viên TW chính thức khi khuyết.

3. Giao thêm chức năng giám sát cho cấp ủy Đảng và Ủy ban kiểm tra các cấp, coi kiểm tra, giám sát trước hết là nhiệm vụ của cấp ủy, gắn công tác kiểm tra với công tác giám sát, có giám sát mới phát hiện được các vấn đề mới, khắc phục được thiếu sót, khuyết điểm ngay từ lúc mới manh nha.

Sau phần trình bày báo cáo của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Trung ương Đảng, thay mặt Đoàn thư ký‎ Đại hội đọc danh sách 35 bức thư và điện chúc mừng của các đảng cộng sản và đảng anh em gửi tới Đại hội.

Tiếp đó, Đại hội nghe đồng chí Phan Diễn, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư trình bày Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành TW, lãnh đạo Ban Bí thư, Bộ Chính trị.

Chiều nay, Đại hội tiếp tục làm việc