 |
| Đại biểu Quốc hội khóa XI phát biểu thảo luận tại hội trường |
Theo thống kê sơ bộ của 64 tỉnh, thành phố, sau khi kết thúc Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, còn ít người tự ứng cử, tập trung ở 10 tỉnh, thành phố. Tỷ lệ này so với các kỳ bầu cử trước như thế nào, tới đây có gì thay đổi không, thưa ông?
Phó Chủ tịch Đỗ Duy Thường: Theo quy định của pháp luật, Hội nghị Hiệp thương lần thứ nhất mới thỏa thuận về cơ cấu thành phần số lượng người của các cơ quan, tổ chức được giới thiệu người ra ứng cử.
Sang bước 2 giới thiệu người ra ứng cử và trong thời gian này công dân có quyền tự ứng cử. Theo tập hợp của chúng tôi, đã có 10 địa phương có người tự ứng cử. Do mới kết thúc Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, nên chưa thể so sánh với các kỳ bầu cử trước.
Kỳ bầu cử Quốc hội khóa XI có gần 70 người nộp đơn tự ứng cử, sau đó MTTQ hiệp thương giới thiệu hơn 10 người tự ứng cử. Kết quả có 2 người trúng cử đại biểu Quốc hội. Đến thời điểm này, chưa có số lượng người tự ra ứng cử vì còn ba bước hiệp thương nữa. Kết thúc Hội nghị Hiệp thương lần thứ ba sẽ có con số cuối cùng về số người tự ứng cử.
Xin ông cho biết về cơ cấu người tự ứng cử?
- Theo quy định của pháp luật, công dân có quyền tự ứng cử. Luật quy định: chậm nhất 65 ngày trước ngày bầu cử, công dân tự ứng cử phải nộp hồ sơ tại nơi mình cư trú.
Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chỉ hiệp thương, giới thiệu người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương nên trong quá trình hiệp thương không có người tự ứng cử. Dù là người tự ứng cử hay là người được cơ quan, tổ chức giới thiệu ra ứng cử, thì đều phải làm hồ sơ gồm: sơ yếu lý lịch, đơn xin ứng cử và tiểu sử tóm tắt.
Họ phải nộp hồ sơ ở Ủy ban bầu cử. Sau khi nhận hồ sơ, Ủy ban bầu cử xem xét thấy đủ tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội, thì chuyển tiểu sử và danh sách trích ngang cho Ban thường trực Ủy ban MTTQ cấp tỉnh, để lập danh sách đưa ra Hội nghị hiệp thương lần thứ hai. Sau đó gửi lấy ý kiến cử tri nơi công tác như những người được các cơ quan, tổ chức giới thiệu ra ứng cử.
Dường như chưa có nhiều những diễn đàn, hội nghị như thế này cho những người tự ứng cử. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
- Diễn đàn cho người tự ứng cử là không có, bởi trong quy định của pháp luật không có diễn đàn cho người tự ứng cử mà chỉ quy định công dân có quyền tự ứng cử. Mặt trận Tổ quốc khuyến khích công dân tự ứng cử, theo một trình tự thủ tục giống như người được các cơ quan, tổ chức giới thiệu ra ứng cử.
Vậy có cách nào đó để cho những người tự ứng cử có thông tin, có hướng dẫn cụ thể để người ta có thể làm và thực hiện theo quy trình ?
- Hiện nay, Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và các văn bản hướng dẫn của Hội đồng bầu cử và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng như của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã được đưa lên mạng, có mục bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XII, đấy là thông tin được phổ biến rộng rãi, công khai. Ngoài ra, còn có tài liệu hỏi đáp của Hội đồng bầu cử về bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XII.
Chúng tôi rất mong các cơ quan truyền thông đại chúng, nhất là các cơ quan phát thanh, truyền hình, các báo có thể thông qua các cuộc phỏng vấn, hoặc qua văn bản chính thức của luật, văn bản hướng dẫn tuyên truyền để công dân hiểu được quyền và trách nhiệm của mình trong việc tự ứng cử.
Đề cập đến bộ hồ sơ của những người ứng cử, còn thiếu một văn bản rất quan trọng đó là bản kê khai tài sản. Vậy sẽ được bổ sung vào giai đoạn nào, thưa ông?
- Về bản kê khai tài sản (KKTS), chúng tôi đã có văn bản gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ, đề nghị các cơ quan có thẩm quyền sớm ban hành văn bản hướng dẫn việc KKTS và mẫu KKTS để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam giới thiệu người ra ứng cử.
Trong khi nộp hồ sơ theo quy định của pháp luật hiện hành, ngoài 3 văn bản nộp theo hồ sơ còn phải kèm theo bản KKTS. Hiện nay chúng tôi chưa nhận được sự trả lời của cơ quan có thẩm quyền về việc này.
