 |
| Nếu không quy định thật hợp lý, công bằng, phần lớn giao dịch nhà đất có thể chuyển sang giao dịch ngầm. ảnh: D.Đ.M |
Đây là quy định cần thiết. Ở các nước việc thu thuế TNCN từ phần chênh lệch sang nhượng nhà đất đã có từ lâu. Tuy nhiên, điều mà nhiều người băn khoăn là làm thế nào để xác định chính xác giá mua bán để tính thuế trong điều kiện người giao dịch sẽ kê khai thấp giá giao dịch để trốn thuế.
Ở nhiều nước trên thế giới, giá mua bán thực tế rất dễ xác định trong trường hợp cần thiết do thị trường ổn định, mức giá giao dịch rõ ràng trong khi ở Việt Nam thì có đến hai loại giá gồm giá thị trường và giá do Nhà nước ban hành.
Theo ông Võ Đình Quốc, Phó giám đốc Công ty Địa ốc Á Châu, việc xác định giá mua và giá bán thực tế rất phức tạp bởi lẽ ở cùng một con đường, nhưng nhà đất này có giấy tờ hợp lệ, xây dựng bằng vật liệu tốt sẽ có giá bán cao hơn những nhà không có giấy tờ hợp lệ, xây dựng sơ sài. Cũng theo ông Quốc, chắc chắn sẽ xảy ra trường hợp hai bên mua - bán sẽ thỏa thuận kê khai một mức giá thấp để trốn thuế.
Lúc đó làm thế nào có thể xác định giá giao dịch thực sự? Nhà nước cần quy định các giao dịch mua bán nhà đất phải thanh toán qua ngân hàng, không thanh toán bằng tiền mặt và cần phải có nhiều biện pháp quản lý đồng bộ khác, trong đó có việc chế tài nghiêm khắc các trường hợp kê khai gian dối.
Thuế suất bao nhiêu thì hợp lý ?
"Trong dự thảo Pháp lệnh Thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao sửa đổi, bổ sung năm 2004, thuế suất dự kiến đối với thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, sở hữu nhà là 28%. Còn trong dự thảo Luật Thuế TNCN lần này, dự kiến sẽ áp dụng mức thuế suất là 10%", ông Quách Đức Pháp - Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế Bộ Tài chính cho biết.
Ông Võ Đình Quốc cho rằng khi đã thực hiện thu thuế TNCN thì nên bỏ quy định thu thuế chuyển quyền sử dụng đất 4% như hiện nay, nếu không cả hai khoản thuế này sẽ tạo áp lực lớn đối với người bán nhà. Chưa kể việc xác định thu nhập chịu thuế từ mua bán nhà đất cũng rất khó.
Chẳng hạn một người bán căn nhà đã mua cách nay 10 năm, cho dù cơ quan thuế đã cho trừ đi các khoản được phép như cải tạo đất, nâng cấp nhà ở... thì mức chênh lệch giá mua ở thời điểm 10 năm trước và giá bán hiện tại vẫn rất cao. Nếu cứ máy móc thu một khoản thuế trên mức chênh lệch này thì không hợp lý, người nộp thuế khó chấp nhận.
Cũng theo ông Võ Đình Quốc, khi dự thảo Pháp lệnh Thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao sửa đổi, bổ sung vào năm 2004 đề cập thu thuế TNCN đối với thu nhập từ chuyển nhượng nhà đất, thị trường đã xuất hiện hiện tượng người mua và người bán lập thêm một hợp đồng khác với giá thấp để trốn thuế.
Do đó nếu không có một lộ trình và những quy định đồng bộ, hợp lý..., khả năng một phần lớn các giao dịch trên thị trường bất động sản chuyển sang giao dịch ngầm là rất dễ xảy ra, gây thất thu thuế cho Nhà nước, nguy cơ rủi ro lớn cho người dân khi giao dịch nhà đất.
