>Làm theo lời Bác 'Dĩ công vi thượng'
 |
| Ông Tô Văn Cắm (đứng giữa) cùng cán bộ huyện đội Đạ Tẻh kính cẩn nghiêng mình tiếc thương trước ban thờ Đại tướng. |
Ông Tô Văn Cắm (bí danh Tô Tiến Lực), dân tộc Tày, sinh năm 1922, tại bản Um, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Hiện ông đang sinh sống tại thôn 8B, thị trấn Đạ Tẻh, huyện Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng.
Ông Cắm là người chiến sĩ duy nhất còn sống trong số 34 chiến sĩ Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân.
Người lính già 91 tuổi này đã khóc nức nở khi hay tin Đại tướng qua đời. Ông đã lập ban thờ Đại tướng tại nhà riêng để tỏ lòng tôn kính và để hình ảnh của người luôn hiện hữu bên mình.
Là người dân quê hương cách mạng, năm 19 tuổi, ông Tô Văn Cắm tham gia vào Hội Cứu quốc. Năm 1942, khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp về xã Tam Kim hoạt động, lần đầu tiên ông được gặp Đại tướng ở một lán trại trong khu rừng dưới chân núi Slam Cao (hay còn gọi là rừng Trần Hưng Đạo).
Dưới sự giác ngộ của Đại tướng, ngày 22/12/1944, ông Tô Văn Cắm đã được đứng tuyên thệ dưới lá cờ Tổ quốc trong khu rừng Trần Hưng Đạo và được đứng vào đội ngũ 34 chiến sĩ Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân - đội tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng.
Lần thứ 2 ông được gặp Đại tướng là vào tháng 7/2000, khi Đại tướng đi thăm các cơ quan quân sự ở miền Nam, dừng chân ở Bộ Tư lệnh Quân khu 7. Khi được biết ông Tô Tiến Lực đang sống ở Lâm Đồng, Đại tướng mong được gặp. Cuộc gặp mặt sau hơn nửa thế kỷ đã khiến người lính già vô cùng xúc động.
