Nhà công vụ: Quản kiểu gì?

Nhà công vụ ở phố Nguyễn Chế Nghĩa - Hà Nội  -Ảnh: Phạm Yên

“Thực tế,  có bao nhiêu nhà công vụ được các cán bộ trả lại sau khi nghỉ việc, chuyển công tác hiện rất khó xác định. Chính cách quản lý chưa chặt chẽ, còn chồng chéo nên xảy ra hiện tượng biến thành nhà tư, gây lãng phí tài sản Nhà nước” - Một cán bộ Cục Quản lý nhà (Bộ Xây dựng) cho biết.

Các cán bộ quản lý thừa nhận, chính quy định trước đây với việc tự nguyện bàn giao lại nhà khi về hưu, chuyển công tác, hoặc tự sắp xếp được chỗ ở mới đã khiến việc quản lý không chặt chẽ, sử dụng không đúng đối tượng.

Thậm chí nhiều trường hợp khi đã được bố trí nhà ở mới, vẫn tìm cách mua lại hoặc hợp thức hoá nhà công thành nhà riêng của mình.

Trong văn bản trả lời Văn phòng Quốc hội mới đây về “Thực trạng và việc xử lý nhà công vụ đang sử dụng sai mục đích, lãng phí hiện nay”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Nguyễn Trần Nam, cho rằng, mặc dù pháp luật về nhà ở đã có những quy định rõ ràng nhưng còn nhiều tồn tại trong quản lý nhà ở công vụ.

“Hợp đồng là cơ sở để cơ quan quản lý thực hiện nhiệm vụ của mình và làm cơ sở cho người sử dụng thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình trong thời gian sử dụng nhà ở công vụ.

Tuy nhiên, qua kiểm tra, khảo sát cho thấy, nhiều đơn vị quản lý nhà ở công vụ chưa thực hiện việc ký kết hợp đồng và không thu tiền thuê nhà, một số trường hợp ký kết hợp đồng nhưng lại thu tiền thuê nhà không theo đúng quy định” - Bộ Xây dựng đánh giá.

Ngay việc thông báo những trường hợp hết tiêu chuẩn sử dụng nhà công vụ chưa kịp thời, nên không thực hiện được những nguyên tắc quản lý nhà ở công vụ, gây lãng phí và khó khăn trong bố trí sử dụng. Việc áp giá thuê nhà ở công vụ chưa thống nhất, đặc biệt là giá thuê các biệt thự công, gây thất thoát ngân sách Nhà nước.

Theo Bộ Xây dựng, có tình trạng, vì không có quỹ nhà ở công vụ, nhiều đơn vị phải bố trí nhà khách, khách sạn thay cho nhà ở công vụ, từ đó gây lãng phí và không đảm bảo điều kiện về công năng, an ninh và an toàn.

Nhiều trường hợp bố trí nhà ở có diện tích vượt tiêu chuẩn, thậm chí còn để xảy ra tình trạng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước bị chiếm dụng. Đặc biệt, việc xử lý với những trường hợp cơi nới, lấn chiếm phần trong khu nhà ở công vụ chưa được thực hiện triệt để, ảnh hưởng xấu đến kiến trúc của nhà ở công vụ và cảnh quan đô thị...

Quản lý thế nào

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, hiện tổng quỹ nhà ở công vụ trong cả nước chỉ đáp ứng được khoảng 20 phần trăm nhu cầu. Bộ Xây dựng đang soạn thảo, lấy ý kiến hoàn thiện “Đề án phát triển quỹ nhà ở công vụ”, trình Chính phủ.

Trong dự thảo đề án, Bộ Xây dựng đề xuất giai đoạn 2009-2012, cần chấn chỉnh công tác quản lý nhà ở công vụ theo đúng các quy định của pháp luật về nhà ở như:

Tổ chức lưu trữ hồ sơ nhà ở công vụ; rà soát lại quỹ nhà ở công vụ hiện có; ký hợp đồng và thu tiền thuê nhà đối với các đối tượng thuộc diện được thuê nhà ở nhà công vụ; bố trí sắp xếp để đảm bảo sử dụng đúng mục đích, đối tượng, tiêu chuẩn sử dụng nhà ở công vụ và thu hồi nhà ở công vụ khi đối tượng hết tiêu chuẩn.

Cũng giai đoạn này phải hoàn thành việc xây dựng nhà công vụ cho giáo viên vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Nhà công vụ cho cán bộ y tế được cử luân phiên và một số đối tượng ở các cơ quan T.Ư và địa phương thuộc diện ở nhà công vụ mà đang phải đi thuê nhà nghỉ, khách sạn.

Giai đoạn tiếp theo, từng bước chuyển giao quỹ nhà ở công vụ từ các cơ quan T.Ư (trừ nhà ở công vụ của một số bộ, ngành) sang cho UBND cấp tỉnh quản lý, đồng thời, thu hồi một số nhà ở công vụ riêng lẻ, tập trung xây dựng những khu nhà ở công vụ riêng biệt cho các cơ quan T.Ư đảm bảo quy mô, chất lượng và các yêu cầu về an ninh, an toàn, cảnh quan môi trường.