Đồng thời, công chức vi phạm trong quá trình soạn thảo, thông qua văn bản trái pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng có thể bị khởi tố. Tùy tính chất, mức độ vi phạm, công chức có thể bị xử lý một trong những tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn, cố ý làm trái, thiếu tinh thần trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng…
Vấn đề văn bản pháp luật nhưng trái luật đã và đang nhức nhối xã hội. Cuối năm 2008, Bộ Tư pháp cho biết, kiểm tra văn bản pháp luật trong 5 năm (2003-2008), phát hiện 12% có dấu hiệu trái luật. Cụ thể, phát hiện gần 9.600 văn bản trái luật. Những nơi ban hành nhiều văn bản trái luật là tỉnh Nghệ An 66% tổng số văn bản kiểm tra, Cao Bằng 50%, Bộ NN-PTNT và Bộ GT&VT đều 20%.
Ngày 23-7-2009, lần đầu tiên, Bộ Tư pháp tổ chức hội nghị giao ban trực tuyến tại 7 điểm trong cả nước, tình trạng văn bản trái luật vẫn chưa có dấu hiệu khắc phục.
Tính từ đầu năm 2009 đến ngày 22-7, Bộ Tư pháp tiếp nhận 2.180 văn bản do các bộ, ngành, địa phương gửi để kiểm tra theo thẩm quyền, phát hiện 292 văn bản có dấu hiệu trái pháp luật (13%). Các địa phương kiểm tra 174.659 văn bản, phát hiện 2.061 văn bản có dấu hiệu trái pháp luật.
Một nghiên cứu cũng của Bộ Tư pháp cho biết, việc ban hành văn bản trái luật có thể gây thiệt hại khoảng 15% GDP. Vấn đề sản phẩm tốt trong việc ban hành văn bản pháp luật đã được đặt ra rất bức thiết.
Cũng từ ngày 1-1-2010, các mặt hàng thủy sản nước ta, muốn vào thị trường EU phải chứng minh được đánh bắt hợp pháp. Với ngư dân Việt Nam, quy định này có vẻ làm khó dễ, song về sâu xa là hết sức cần thiết, không thể không tuân theo để bảo vệ nguồn lợi thiên nhiên.
Chuẩn mực đạo đức của người lao động thời toàn cầu hóa, không thể kiếm lợi nhuận cho mình mà đẩy cái giá phải trả cho người khác, thậm chí cho thế hệ tương lai. Một sản phẩm tốt phải đáp ứng các yêu cầu về chất lượng kỹ thuật, hiệu quả sử dụng, còn phải mang trong nó giá trị đạo đức, giá trị nhân văn, nhìn ở phạm vi toàn cầu.
Những yêu cầu ấy đòi hỏi càng cao hơn đối với loại sản phẩm đặc biệt, tác động rộng lớn đến xã hội: Văn bản pháp luật. Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước chưa đặt ra vấn đề bồi thường đối với những công chức ban hành văn bản sai luật. Tuy nhiên, với những ràng buộc trách nhiệm mạnh mẽ như đã quy định, phần nào đã đáp ứng mong đợi của người dân.
Các nguồn lợi thiên nhiên là tài nguyên của quốc gia. Thương mại và quản trị hành chính cũng là tài nguyên. Tất cả cần được bảo vệ, khai thác có lợi nhất cho trước mắt lẫn lâu dài, chống lại sự thôn tính của các tập đoàn hay nhóm lợi ích. Hệ thống văn bản pháp luật phải có vai trò bảo vệ ấy.
