 |
| Người nghiện heroin bị lệ thuộc vào thuốc. |
Ông Lê Trường Giang - Phó chủ tịch Ủy ban phòng chống AIDS TPHCM - đã có buổi trao đổi về vấn đề này:
Xin ông nói rõ hơn lý do sử dụng Mathedone thay thế heroin?
Khi tìm hiểu nguyên nhân vì sao sự gia tăng đối tượng sử dụng ma túy lại liên quan tới sự gia tăng các loại tội phạm xã hội, các nhà nghiên cứu thế giới thấy rằng: do ma túy là loại thuốc gây nghiện với liều lượng sử dụng ngày càng tăng, được mua bán bất hợp pháp nên giá cả rất đắt.
Người sử dụng bị lệ thuộc vào thuốc. Họ sẽ phải kiếm tiền bằng mọi cách để thỏa mãn cơn nghiện, do đó làm gia tăng các loại tội phạm về trật tự xã hội. Chính vì thế, người ta phải tính đến việc dùng các loại thuốc để thay thế heroin.
Biện pháp dùng thuốc điều trị thay thế heroin đã được một số nước trên thế giới áp dụng. Kết quả cho thấy tỷ lệ người nghiện heroin giảm xuống rõ rệt. Tại Việt Nam vấn đề này được đề cập đến từ lâu và cũng đã tiến hành thử nghiệm.
Hiện trên thế giới có 3 loại thuốc được lựa chọn là Methadone, Naltrexone và Buprenorphire để thay thế heroin. Đây cũng là các loại ma túy, nhưng tác dụng lại hoàn toàn ngược với heroin.
Cụ thể là chúng có tác dụng chậm, liều lượng dùng giảm dần, dễ từ bỏ hơn so với heroin. Vì là sự tổng hợp của các hóa chất, dễ bào chế nên giá cả rất rẻ so với heroin. Dùng ở dạng uống nên không lây nhiễm HIV cho người khác như tiêm chích ma túy.
Bao giờ sẽ triển khai đại trà dùng Mathedone thay thế?
Nhà nước đã có những nghiên cứu thí điểm từ nhiều năm qua. Trong năm nay sẽ có quyết định có cho phép dùng Mathedone rộng rãi hay không. Nếu được phép dùng thì đây sẽ là một biện pháp giảm tác hại tối ưu nhất so với tất cả các biện pháp khác. Tại Việt Nam thì Mathedone là loại được chọn để thay thế vì nó thỏa mãn được nhu cầu của người nghiện.
Giải pháp "giảm tác hại" đó rất dễ "vẽ đường cho hươu chạy". Ông nghĩ sao về điều này?
 |
| Ông Lê Trường Giang |
Chúng ta không nên nghĩ rằng việc làm này là tiếp tay cho người nghiện, mà là phải chọn cách làm nào ít gây hại nhất tới cộng đồng. Vì bị coi là phạm pháp nên hoạt động tiêm chích ma túy diễn ra lén lút. Đều này làm cho các đối tượng nghiện ma túy ngày càng bị đẩy lùi vào bóng tối.
Họ càng lẩn tránh, càng lùi sâu vào bóng tối thì hoạt động của họ càng khó kiểm soát. Điều này càng làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV từ các đối tượng nghiện ma túy với nhau do phải dùng chung kim tiêm. Các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng: chỉ cần dùng chung kim tiêm một lần với người đã nhiễm HIV thì người kia chắc chắn cũng sẽ bị nhiễm.
Do đó việc cấp phát kim tiêm cho những đối tượng này là một điều cần thiết. Sau khi chiêm chích ma túy thì người nghiện cũng có nhu cầu sinh hoạt tình dục. Khi đã "phê" thuốc thì họ không còn khái niệm tình dục an toàn, họ sẽ sinh hoạt tình dục bừa bãi.
Đây cũng là một con đường lây lan AIDS nhanh nhất. Để hạn chế hậu quả của sự sinh hoạt tình dục bừa bãi này ta phải phát bao cao su cho họ. Muốn làm được điều đó thì ta phải tiếp cận với họ, giải thích cho họ hiểu những gì chúng ta làm là vì lợi ích của bản thân họ và vì cộng đồng.
Kinh nghiệm trong hoạt động phòng chống ma túy cho thấy, bóng tối là bạn đồng hành, là nguyên nhân làm tăng số luợng người nhiễm HIV. Do đó muốn kiểm soát được những đối tượng này thì phải kéo những hoạt động của họ ra ngoài ánh sáng.
Nếu Mathedone không được cho phép dùng để điều trị thay thế heroin, thì còn biện pháp nào khác hiệu quả để ngăn ngừa sự gia tăng của AIDS?
Ủy ban Phòng chống AIDS thành phố đã có kế hoạch 3 giảm cho chương trình phòng chống sự lây nhiễm HIV, đó là: giảm cầu, giảm cung và giảm tác hại từ việc nghiện heroin.
Giảm cầu bằng biện pháp tuyên truyền giáo dục để hạn chế số người nghiện ma túy mới. Đồng thời động viên giúp đỡ những người đã cai nghiện không quay lại tái nghiện. Làm được điều này là đã hạn chế số người nghiện tăng lên.
Giảm cung phải dựa vào pháp luật để xóa bỏ những vùng trồng cây thuốc phiện, dựa vào công an để ngăn chặn và truy bắt những kẻ vận chuyển mua bán ma túy trái phép. Tuy nhiên, nhiều năm qua những biện pháp này đã được thực hiện mạnh mẽ, nhưng vẫn chưa giải quyết được tệ nạn ma túy và việc lây nhiễm HIV.
Điều đó khiến chúng ta phải nhìn nhận lại vấn đề: bị cấm sử dụng ma túy nhưng người nghiện vẫn cứ sử dụng. Việc mua bán dâm, quan hệ tình dục bừa bãi vẫn cứ tràn lan.
Theo kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới là nếu không thể cấm triệt để thì ta phải chọn lấy một giải pháp "giảm tác hại" đến mức thấp nhất có thể được. Do đó Ủy ban Phòng chống AIDS của thành phố sẽ tiếp tục biện pháp phân phát kim tiêm và bao cao su miễn phí cho người nghiện ma túy và gái mại dâm.
