 |
| Ông Nguyễn Dy Niên. Ảnh: VnExpress |
"Việt Nam đang có 3 "đỉnh cao" là tổ chức APEC 14, gia nhập WTO và được đề cử Uỷ viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. Việc tổ chức thành công hội nghị sẽ đưa vị thế đất nước lên rất cao. Nhiều khả năng sẽ có những làn sóng đầu tư mới đến VN sau APEC", nguyên bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên nói.
Từng nhiều năm hoạt động trong ngành Ngoại giao, theo ông, sau khi tổ chức thành công APEC nước chủ nhà sẽ được hưởng lợi gì?
Tôi xin lấy ví dụ gần đây nhất là trường hợp của Hàn Quốc, sau khi tổ chức thành công Hội nghị APEC 13, vị thế của nước này nâng lên một bước dài. Điều mà người ta thấy rõ nhất là Ngoại trưởng Hàn Quốc vừa được bầu là Tổng thư ký Liên hợp quốc. Tiếng nói của Hàn Quốc trong cộng đồng quốc tế có trọng lượng hơn.
Mỗi lần tổ chức cho APEC, các quốc gia đều chuẩn bị rất kỹ lưỡng bởi đây không chỉ là hội nghị của lãnh đạo các nền kinh tế mà còn có sự góp mặt của các công ty hàng đầu thế giới. Chính vị vậy, APEC có ý nghĩa rất lớn với các nước chủ nhà, nó sẽ mở ra cơ hội hợp tác đầu tư.
Theo tôi, năm 2006, Việt Nam có 3 "đỉnh cao" là tổ chức APEC 14, gia nhập WTO và được đề cử Uỷ viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. Việc tổ chức thành công APEC 14 sẽ đưa vị thế Việt Nam lên rất cao.
Các cam kết của APEC không có tính chất ràng buộc, vậy chương trình hành động Hà Nội sẽ được các quốc gia thực hiện như thế nào?
Hội nghị năm ngoái ở Busan (Hàn Quốc) đề ra kế hoạch cho APEC. Hội nghị lần này sẽ cụ thể hóa kế hoạch trên bằng chương trình hành động Hà Nội với 14 điểm, trong đó có các vấn đề về hợp tác kinh tế và các vấn đề khác.
Sự không ràng buộc cũng có cái hay bởi nó dựa trên tính tự nguyện mà tính tự nguyện phải dựa trên lợi ích của từng quốc gia. Do đó, chương trình hành động phải tạo thuận lợi cho tất cả quốc gia khi thực hiện đều có lợi.
Nhân dịp APEC 14, lãnh đạo các nền kinh tế lớn như Mỹ, Nga, Trung Quốc, Nhật sẽ thăm chính thức Việt Nam. Chúng ta có thể kỳ vọng gì vào những cuộc gặp song phương này?
Thường các nước tổ chức APEC phải hạn chế lãnh đạo thăm song phương trong dịp diễn ra Hội nghị vì chương trình làm việc quá dày. Tại APEC 14 cũng có rất nhiều nước đặt vấn đề nhưng chúng ta chỉ có thể đón một số nguyên thủ. Mỗi cuộc gặp song phương, sẽ đánh dấu một mốc mới trong quan hệ giữa các nước.
Trong chuyến thăm này, các cường quốc cũng muốn tranh thủ thị trường Việt Nam rất tiềm năng với hơn 80 triệu dân, kinh tế tăng trưởng mạnh. Phía Việt Nam cũng muốn thu hút đầu tư, hợp tác kinh tế.
Chuyến thăm Việt Nam lần này được coi là chuyến thăm dài ngày nhất của Tổng thống Bush từ trước đến nay. Ông đánh giá thế nào về sự kiện này?
Tổng thống Bush ít khi đi thăm một quốc gia quá 3 ngày, riêng chuyến thăm Việt Nam lần này, ông sẽ ở lại 4 ngày. Tôi nghĩ chỉ điều đó đã nói lên tầm quan trọng của mối quan hệ Việt - Mỹ.
Đây cũng là chuyến thăm chính thức lần thứ hai của một Tổng thống Mỹ đến Việt Nam, sau chuyến thăm của Tổng thống Clinton năm 2001. Trong giai đoạn hiện nay, hai bên đều muốn khép lại quá khứ, cùng hợp tác để phát triển.
Tháp tùng Tổng thống Mỹ còn có hàng trăm doanh nghiệp. Dự kiến, có nhiều chủ tịch, tổng giám đốc của các tập đoàn, công ty hàng đầu của Mỹ như Citigroup, AIG, Visa, Fedex, General Motor, Microsoft, Time Warner, AT&T, Boeing... Đây sẽ là cơ hội gặp gỡ, hợp tác đầu tư hiếm có của các doanh nghiệp trong nước.
Theo một số chuyên gia, Mỹ khó thông qua PNTR cho Việt Nam trước thềm APEC. Ông nhìn nhận thế nào về vấn đề này?
Theo tôi biết, Chính phủ Mỹ và nhiều nghị sĩ muốn sớm thông qua PNTR cho Việt Nam. Tuy nhiên, do có những thay đổi trên chính trường nước Mỹ, nên theo một số nhận định, thời điểm Quốc hội Mỹ thông qua PNTR có thể khó xảy ra trước APEC 14. Tuy nhiên, chúng ta còn chờ những diễn biến mới nhất.
Theo Việt Anh
VnExpress
