Bhutan là quốc gia có thu nhập GDP đầu người thấp nhưng đặc biệt bởi được xem là “miền đất hạnh phúc”. Đây cũng là quốc gia duy nhất trên thế giới có Bộ Hạnh phúc, cứ hàng năm đều đặn, cơ quan này lại cử người đi đến từng nhà để đặt ra 1 bộ câu hỏi với người dân về những điều liên quan tới hạnh phúc. Ở đất nước này, thực sự có những điều kỳ lạ!
Quốc gia đặc biệt
Các chuyến bay đến quốc gia nhỏ bé có một phần đất nằm sát chân núi Himalaya này đều do 8 phi công Bhutan trực tiếp lái. Và cũng chỉ 8 phi công này mới đủ “trình” để bay qua những ngọn núi lọt thỏm giữa các thung lũng với độ cao lưng chừng có mây và núi quấn quít. Thực sự đó là một khoảnh khắc khó quên với tất cả hành khách lần đầu đến Bhutan!
Dân số Bhutan vào khoảng 700 ngàn người tương đương 1 quận của Thủ đô Hà Nội. Đất nước hiện theo chế độ Quân chủ lập hiến, nhưng quyền lực chủ yếu nằm trong tay vua và Hoàng gia. Nói như Hà, cô gái Việt vốn là chủ một công ty du lịch ở Bhutan sau này dẫn chúng tôi đi chơi thì: Ở Bhutan mọi thứ từ đất ở, cây trong vườn đều thuộc quyền Vua quyết định, Đến chặt cây quý trong vườn nhà cũng phải xin phép Vua. Còn người dân nếu không có đất ở, cứ làm đơn gửi lên. Vua cho chỗ nào thì được phép đến chỗ đó định cư và không được chê hay từ chối không nhận bởi nếu làm thế sẽ không có lần sau.
Nguồn thu mang lại chính cho đất nước và hoàng gia Buhtan hiện chủ yếu từ du lịch, xuất khẩu thủy điện và nông sản. Để được phép vào Bhutan, mỗi khách du lịch lưu trú mùa cao điểm phải nộp thẳng 250 USD/ngày; thấp điểm là 200 USD/ngày cho công ty du lịch và Nhà nước sẽ thu thuế qua đó. Công ty du lịch nhận du khách Việt duy nhất tại Bhutan hiện do Hà làm chủ. Cô sinh năm 1980 gốc Mường quê Hòa Bình, tốt nghiệp đại học ngoại ngữ và làm cho một công ty du lịch tại Hà Nội.
Ngoài du lịch, nguồn thu của Bhutan còn trông vào việc bán thủy điện cho Ấn Độ và xuất khẩu nông sản (khoai tây, táo ở đây rất ngon). Đặc biệt, món thuốc quý vùng Tây Tạng - Đông trùng hạ thảo mang lại kim ngạch xuất khẩu từ 50- 60 triệu USD/năm cho quốc gia nhỏ bé này.
Hôn nhân: cởi mở và khe khắt
Tại Bhutan cuộc sống của người dân diễn ra với rất ít vật dụng tiện nghi. Vào một gia đình Bhutan thông thường, bạn sẽ thấy không ti vi, không internet, không máy giặt, không điều hoà. Nói chung, mọi thứ đều được tối giản.
Điểm đặc biệt, đàn ông Bhutan được phép lấy 4 vợ, phụ nữ được lấy nhiều chồng. Nhưng ở đất nước theo chế độ mẫu hệ này, đàn ông đông vợ con phải có trách nhiệm lo lắng tất cả cho nên việc lấy nhiều đôi khi chẳng sung sướng gì. Hôn nhân với người Bhutan rất quan trọng nhưng khi không hài lòng về nhau, có thể rời bỏ. “Chỉ cần viết một mảnh giấy nói rằng không còn là vợ chồng nữa và có một người làm chứng thế là được chị ạ”, Hà kể.
Nhân nói về hôn nhân, Hà cho hay, ở đây việc kết hôn với người nước ngoài rất khắt khe. Hơn 15 năm làm dâu trên đất Buhtan, phải cách đây ít năm vợ chồng cô mới là một trong số hơn 30/200 cặp vợ chồng lấy người ngoại quốc được Chính phủ công nhận (phải trải qua một vòng phỏng vấn khắt khe do một Hội đồng 11 thành viên trực tiếp phỏng vấn). Dù vậy, nhưng đến nay, Hà cũng như tất cả các dâu, rể còn lại không thể nhập quốc tịch Bhutan do quy định khắt khe của đất nước này.
Đó là chưa kể, hàng năm cứ đúng một ngày, vợ chồng Hà cùng những đôi vợ chồng đã được công nhận đều phải có mặt để Hội đồng trên phỏng vấn với nhiều câu hỏi- mục đích thẩm định xem cặp vợ chồng có thực sự hạnh phúc hay không. “Thế nên mỗi năm, cứ gần đến ngày phỏng vấn chồng em lại đùa, em ơi có làm gì thì em cũng đừng giận anh nhé, kẻo ra phỏng vấn lại gặp trục trặc”, Hà kể vui.
Trải nghiệm cưỡi ngựa, bắn cung
Trong tua đi Bhutan, có 3 thứ chúng tôi được trải nghiệm và cảm nhận khá thú vị. Đó là tắm đá nóng, cưỡi ngựa, và bắn cung.
Để lên đỉnh Tiger's Nest – một địa danh nổi tiếng về tâm linh của người Bhutan, ngoài lựa chọn đi bộ leo núi từ dưới chân lên, đa phần du khách Việt đều trải nghiệm cảm giác cưỡi ngựa.
Tắm đá nóng tại Bhutan cũng là một trải nghiệm đặc biệt không nơi nào có. Trong dãy phòng dài chừng 5-6 bồn tắm (nam nữ mỗi người một bên), có ri đô che ngăn lại, mỗi người sẽ tự ngâm mình vào bồn nước nóng.
Trong bồn, bạn sẽ bắt gặp một vài loại lá cây rừng mùi thơm ngai ngái như nhựa thông, ngải cứu. Phía ngoài bức tường là những chàng trai Bhutan khoẻ mạnh (phải là con trai nhé). Họ sẽ đi qua từng bồn tắm đã đánh số và hỏi bạn có thấy ok không. Chỉ cần bạn trả lời: Hot, hot tức cần thêm nóng là lập tức những chàng trai từ bên ngoài sẽ hò lên cho bạn thêm đá nóng. Hay nhất là người ở trong hét lên, người ở ngoài trả lời và khi nào bên ngoài nhiệt tình cho thêm nhiều đá nóng quá, bên trong lại lập tức gào lên stop (dừng lại). Một giờ tắm đá nóng, không chỉ sảng khoái về sức khoẻ mà hay hơn cả ai ra cũng cười như nắc nẻ.
Hôn nhân với người Bhutan rất quan trọng nhưng khi không hài lòng về nhau, có thể rời bỏ. “Chỉ cần viết một mảnh giấy nói rằng không còn là vợ chồng nữa và có một người làm chứng thế là được chị ạ”.
Hà kể
Còn nhắc đến bắn cung, có lẽ không ở quốc gia nào, người dân lại mê bắn cung như ở Bhutan. Ngày lễ, ngày chủ nhật, lúc rảnh rỗi, đa số đàn ông Bhutan đều say mê dựng lều bắn cung. Nhóm bắn thường chia làm hai phe, trong khi đàn ông bắn, thì phụ nữ hò reo và đun rượụ cho chồng uống.
Thứ bảy, chủ nhật, các nhóm bắn cung có thể chơi say sưa cả ngày. Theo Hà, cánh mày râu ở đây mê bắn cung đến mức họ sẵn sàng bỏ cả làm việc. “Mùa hè ở đây bắt đầu làm việc vào 9 giờ sáng và kết thúc vào 4 giờ chiều; còn mùa đông phải đến 10 giờ mới bắt đầu”.
Giữ lời hứa với chúng tôi, ngày cuối ở Bhutan, cô điều nhân viên chuẩn bị ít cung tên cho cả đoàn cùng thử.Lần đầu lóng ngóng, thế mà cánh đàn ông Việt cũng giương cung, bắn tên vào đích như ai.
Tiger "Nest - Một tu viện đặc biệt linh thiêng nằm trên đỉnh núi cách mặt biển 3.200 mét Đa phần người Bhutan ăn chay với món quen thuộc là khoai Tây xào bơ ớt. Đặc biệt họ không giết thịt bất cứ con vật nào từ bò, lợn, tới chó gà... Bẻ cổ 1 con gà Bhutan sẽ bị phạt 5 năm tù kèm tiền rất nặng. Tại đất nước có rất nhiều Tu viện cổ này, con người từ bé đã được dạy những điều giáo lý về nhà Phật. Con trẻ ở Bhutan đi học, ngày nào cũng có Thầy đến giảng về Phật pháp, sự thân thiện, làm điều tốt và tránh xa cái ác. Đây là một trong những lý do khiến người Bhutan hiền lành, sống giản dị và cũng là lí do giúp Bhutan được mệnh danh là quốc gia hạnh phúc.
