3 năm 4 bận hầu tòa
TAND huyện Thăng Bình (Quảng Nam) cho biết, vừa có quyết định đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án dân sự về việc tranh chấp hợp đồng gia công đóng tàu giữa nguyên đơn là Công ty CP đóng tàu Bảo Duy và bị đơn là ông Trần Văn Liên (53 tuổi, xã Bình Minh, huyện Thăng Bình). Vụ án dự kiến xét xử vào ngày 22/5. Như vậy, đây sẽ là phiên tòa thứ 4 liên quan đến vụ việc. Có điều nếu những lần trước ông Liên đại diện bên nguyên đơn kiện công ty đóng tàu và đơn vị bán máy tàu yêu cầu bồi thường do tàu hỏng máy không thể vươn khơi thì bây giờ lại bị công ty đóng tàu kiện ngược.
Ông Liên kể, trước đây gia đình ông thuộc diện được hỗ trợ đóng tàu vỏ thép theo Nghị định 67. Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển (BIDV) chi nhánh Quảng Nam yêu cầu vốn đối ứng nên vợ chồng bán con tàu nhỏ, cầm cố nhà cửa vay thêm anh em. Ngân hàng cho ông vay với tổng số tiền đã giải ngân 7,6 tỷ đồng, tài sản đảm bảo là tàu vỏ thép hình thành từ vốn vay mang số hiệu QNa - 94679 TS và toàn bộ máy móc trang thiết bị trên tàu.
Khi tàu sắp hoàn tất, ông tiếp tục cầm sổ đỏ ngôi nhà vay ngân hàng gần 500 triệu đồng để ký hợp đồng thuê lao động, mua nhu yếu phẩm chuẩn bị vươn khơi. Tuy nhiên, tháng 3/2016 khi tàu đóng xong chạy thử thì hư hỏng không thể hoạt động được. Việc tàu nằm bờ do hỏng máy khiến gia đình lâm cảnh khó khăn nợ nần chồng chất. Do các bên không nhận trách nhiệm nên ông quyết định kiện Công ty CP đóng tàu Bảo Duy và Công ty CP Tập đoàn Liên Á ra tòa.
Tòa án chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông, yêu cầu Công ty CP Bảo Duy phải bồi thường thiệt hại 2,8 tỷ đồng. Sau khi bị thua kiện, Công ty CP Bảo Duy có đơn kháng cáo không đồng ý bồi thường và đề nghị Công ty CP Tập đoàn Liên Á (đơn vị bán máy tàu) phải bồi thường.
Ngày 30/1/2018 TAND tỉnh Quảng Nam xử phiên phúc thẩm, kết luận “chấp nhận kháng cáo của Công ty CP Đóng tàu Bảo Duy, buộc Công ty CP Tập đoàn Liên Á hoàn trả số tiền lại cho ông Liên (1,57 tỷ đồng) và nhận lại hệ thống máy đẩy thủy bị hư hỏng. Sau đó, trong giai đoạn giám đốc thẩm TAND cấp cao TP Đà Nẵng bác kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao TP Đà Nẵng, tuyên y án phúc thẩm.
Ông Liên cho biết từ đó đến nay Công ty Liên Á vẫn chưa đền bù số tiền trên cho ông. Mới đây, Cục thi hành án dân sự Quảng Nam gửi giấy mời ông đến đối thoại giải quyết đơn cầu cứu của ông về việc yêu cầu Công ty Liên Á thi hành bản án tòa đã tuyên. Vụ án chưa được giải quyết xong, nay ông lại nhận đơn kiện của Công ty Bảo Duy.
“Nội dung công ty này yêu cầu tôi phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo biên bản thanh lý hợp đồng là gần 7,6 tỷ đồng, số tiền ứng để khắc phục sự cố hơn 3,5 tỷ đồng và lãi phạt do chậm thanh toán hơn 368 triệu đồng. Nhưng thực tế Công ty CP đóng tàu Bảo Duy vẫn chưa hoàn thành hợp đồng đóng tàu với tôi” - ông Liên trình bày.
Ngày 14/3 cuộc hòa giải giữa các bên bất thành. Đại diện của Công ty CP Đóng tàu Bảo Duy giữ nguyên ý kiến là công ty đã hoàn thành trách nhiệm khi đã đóng xong con tàu vỏ thép QNa-94679 theo hợp đồng đã ký giữa các bên thì ông Trần Văn Liên phải nhận bàn giao con tàu, thanh toán tất cả khoản phí. Ông Liên cho rằng, không đủ vốn để thanh toán các khoản phí vì con tàu vỏ thép này được đóng mới trên cơ sở hợp đồng tín dụng giữa ông với BIDV chi nhánh Quảng Nam. Ngân hàng cho ông vay 95% giá trị con tàu, nhưng đến thời điểm này mới chỉ giải ngân được 50% vốn, phần vốn còn lại ngân hàng không giải ngân nên không thể nhận bàn giao tàu.
Vỡ mộng vươn khơi
Từ sau khi con tàu gặp sự cố không thể vươn khơi, vợ chồng ông Liên phải đan lưới thuê đắp đổi qua ngày. Nhưng giấc mộng vươn khơi vẫn còn đó.
“Bản thân tôi cũng như bao ngư dân khác khát khao thay đổi cuộc sống bằng việc thay đổi tàu cá truyền thống qua tàu vỏ thép theo chủ trương của Nhà nước phát triển kinh tế địa phương, bám biển bảo vệ chủ quyền. Nhưng nào ngờ việc đổi đời chẳng thấy đâu lại đẩy gia đình tôi vào thế cùng cực khi gia sản tiêu tán hết còn mang số nợ khổng lồ, ông Liên nói.
Liên quan đến vấn đề này, đại diện Ngân hàng BIDV tại Quảng Nam cho hay, tàu vỏ thép QNa-94679 được đóng mới theo Nghị định 67 nhưng nay nghị định đã hết hiệu lực nên ngân hàng không có cơ sở nào để giải ngân phần vốn còn lại. Ngân hàng đã giải ngân 7,67 tỷ đồng trong quá trình ngư dân đóng mới tàu vỏ thép QNa-94679. Đến nay, con tàu chưa thể bàn giao, ngư dân đã lâm vào nợ xấu...
Ông Ngô Tấn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT kiêm Thường trực Ban chỉ đạo triển khai Nghị định 67 tỉnh Quảng Nam cho hay, tranh chấp giữa ông Trần Văn Liên với ngân hàng thương mại và công ty đóng tàu rất phức tạp. Tỉnh tổ chức nhiều buổi làm việc, giúp các bên tìm cách giải quyết vấn đề nhưng mỗi bên một ý trái chiều nên vướng nhiều năm qua. Trong khi đó, Nghị định 67 đã hết hiệu lực từ tháng 12/2018.
