Cách đầu cầu Mai Đình - Đông Xuyên (nối hai tỉnh Bắc Giang - Bắc Ninh) khoảng 200m về phía thượng nguồn vốn là bãi đất bồi khá rộng. Hằng năm, người dân thôn Mai Hạ, xã Mai Đình vẫn trồng ngô, khoai, rau màu khi nước rút. Tuy nhiên, từ cuối tháng 4 đến nay, thường xuyên có những con tàu trọng tải lớn sử dụng động cơ tạo ra luồng xoáy đục khoét lòng sông.
Bà Mẫn Thị Minh ở Mai Đình nói: “Mấy ngày đầu chỉ có 4- 5 tàu nhưng càng ngày càng có nhiều tàu tham gia khoét đất. Đêm 8/5, có tới gần 20 chiếc tập trung ở khúc sông, gầm rú công phá khiến cả xóm không ai ngủ được. Lúc đầu, mọi người tưởng có thuyền đang mắc cạn nên gọi người cứu hộ nhưng khi đến nơi mới thấy các tàu công suất lớn lùi vào bờ, tạo ra luồng xoáy khoét vào bãi ngô, làm sụt đất”.
Thực tế này đã khiến hàng trăm mét vuông đất đang canh tác bị sụt lún, rơi xuống lòng sông. Dòng nước ngày càng lấn vào thân đê, chỗ hẹp cũng phải đến 3 - 4m, chỗ rộng nhất chừng 15m. Ngay trước cửa nhà ông Nguyễn Đắc Hiền trước đây có diện tích đất trồng ngô dài gần 20m, rộng 4-5m chỉ qua vài đêm đã biến mất.
Anh Nguyễn Đắc Quyết, một hộ dân Mai Hạ cho biết thêm: “Hiện nay, diện tích hoa màu còn lại chúng tôi không dám dùng máy để tưới nước như trước đây, vì sợ sụt hết xuống sông. Nếu tình trạng này vẫn tiếp tục, không chỉ mất hết đất canh tác mà đất ở và nhà cửa cũng khó có thể bảo toàn, đặc biệt khi mùa mưa lũ đang sắp đến”.
Theo quan sát của chúng tôi, khoảng đất canh tác bị sụt xuống sông Cầu dài hàng trăm mét, có chỗ ăn sâu vào phía nhà dân tới hơn 20m. Diện tích hoa màu phía gần sát sông đã bắt đầu xuất hiện những vết nứt rộng khoảng 10cm, nếu có cơn mưa lớn rất dễ bị cuốn theo dòng nước.
Dân bị đe dọa
Xót của, nhiều người dân nơi đây đã tìm cách xua đuổi những con tàu này nhưng đều bất lực bởi chủ tàu lì lợm, có thái độ thách thức. Vợ chồng ông Nguyễn Đắc Hảo, Đào Thị Thanh, người bị tàu “ngoạm” hơn 1 sào đất xuống giữ tàu bị những người trên tàu dọa bắn, bà Thanh bị xô ngã xuống sông may mắn được cứu kịp thời. Một số đối tượng trên tàu còn dọa dân: Mạng người chỉ đáng 30 triệu đồng nên đừng dại mà cản trở.
Người dân đã ghi được một vài biển hiệu các tàu đến phá hoại đất của dân như: HD 1500, NĐ 1773, VP 1324. Tàu Liên Long C… Họ còn ghi cả số điện thoại di động ghi trên thân tàu. Bà Hoàng Thị Bình, Trưởng thôn Mai Hạ cho biết: Thôn Mai Hạ có khoảng 300 hộ sống ngoài đê phụ thuộc vào sự an toàn của con đê này. Nếu tình trạng các tàu cứ khoan khoét dòng sông không được ngăn chặn sẽ rất nguy hiểm cho dân, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.
Cũng theo người dân nơi đây, việc nắn dòng của các tàu đi qua đây ngày càng trở nên có tổ chức hơn và trở thành một quy định bất thành văn đối với các tàu trọng tải lớn qua đây. Cứ mỗi chuyến tàu lớn dù lặc lè than, cát vẫn đều đặn dừng lại húc đuôi vào khoan xoáy lòng sông. Được biết, lãnh đạo huyện Hiệp Hòa đã chỉ đạo chính quyền địa phương và cơ quan công an vào cuộc. Trước mắt không để các tàu gây sạt lở đất vườn, bãi của dân đồng thời tiến hành điều tra, xử lý nghiêm những đối tượng dùng tàu gây sạt lở đất của nhân dân.
“Bước đầu có thể nhận định vào thời điểm này mực nước sông xuống thấp, phía bờ bên kia có ghềnh đá, nên các phương tiện đường thủy, nhất là tàu có trọng tải lớn gặp khó khăn khi qua vị trí này. Thực tế có nhiều tàu bị mắc cạn vì thế các đối tượng khoan đất ở bờ bên này để mở rộng luồng tuyến trên sông… Tuy nhiên, dù với mục đích gì thì việc gây sạt lở đất nông nghiệp của các hộ dân cũng là vi phạm pháp luật cần phải ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm minh theo pháp luật”- ông Ngô Tiến Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Hiệp Hòa cho biết.
Thôn Mai Hạ có khoảng 300 hộ sống ngoài đê phụ thuộc vào sự an toàn của con đê này. Nếu tình trạng các tàu cứ khoan khoét dòng sông không được ngăn chặn, sẽ rất nguy hiểm cho dân, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.
