 |
| Giáo sư Nguyễn Trọng Nhân, Phó Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam Việt Nam |
Giáo sư đánh giá thế nào về việc thẩm phán Jack.Weinstein bác đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam?
Việc Thẩm phán J. Weinstein của tòa án liên bang ở quận Brooklyn (New York, Mỹ) bác đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam kiện 37 Cty hóa chất Mỹ là một việc làm không tôn trọng công lý. Khi bắt đầu phiên tranh tụng thì thẩm phán phát biểu những ý kiến rất có lợi cho phía bên nguyên. Tuy nhiên, kết thúc phiên tranh luận thì tình hình có sự thay đổi hoàn toàn.
Cách làm này cho thấy ông muốn chứng tỏ không thiên vị bên nào. Nhưng trong thực tế thẩm phán J.Weinstein đã làm ngược lại tất cả. Tuy nhiên, Hội Nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đã lường trước được tình hình. Quả đúng như Hội đã dự đoán, cuộc đấu tranh cho quyền lợi các nạn nhân phải kiên trì và tiến hành lâu dài.
Giáo sư thấy những lý do được thẩm phán Mỹ đưa ra để bác đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam như thế nào?
Hơn 10 năm trước chính thẩm phán J.Weinstein chính là người đã xử vụ các cựu chiến binh Mỹ nhiễm chất độc da cam kiện các Cty hóa chất Mỹ. Khi đó thẩm phán đã “buộc” được 2 bên phải thỏa thuận với nhau. Các Cty hóa chất về sau đã phải bồi thường 180 triệu đô la cho các cựu chiến binh Mỹ.
Qua đó ta có thể nói thẩm phán J.Weinstein đã hiểu việc các cựu chiến binh đệ đơn kiện là có cơ sở. Phải có lý do và bằng chứng cụ thể nên các Cty mới bỏ ra một số tiền lớn để bồi thường cho các cựu chiến binh.
Thẩm phán J.Weinstein nói không thể coi chất làm rụng lá và các loại thuốc diệt cỏ tương tự khác của Mỹ là chất độc bị cấm theo luật quốc tế về chiến tranh, dù chúng có thể gây tác động đáng kể với con người và đất đai là một lý do hoàn toàn phi thực tế.
Chả lẽ ông J.Weinstein không biết kết luận của Viện Hàn lâm Khoa học Mỹ và kết luận của Viện Y học Mỹ được công bố rộng rãi những năm 1990. Khi đó các cơ quan này đã công bố danh sách các bệnh tật do dioxin gây ra. Nếu các binh sĩ Mỹ đi rải chất độc mà còn bị nhiễm bệnh thì không có lý do gì nói những người bị rải chất độc lên đầu lại không bị nhiễm độc. Đây là một lý do của những người “cùn”.
Một điều nữa, thẩm phán J.Weinstein không thể không biết tuyên bố của Tổng thống Mỹ lúc đó là ông Bill Clinton phát biểu tại Nhà Trắng hồi tháng 5/1996. Tổng thống Bill Clinton đã thừa nhận trước các cựu chiến binh Mỹ rằng các Chính phủ trước kia không chú ý đến những lời than phiền của các chiến binh bị tác động của chất độc da cam.
Trong bài diễn văn này Tổng thống Bill Clinton đã công bố một số bệnh tác hại tới các nạn nhân. Tổng thống Bill Clinton đã lệnh cho Bộ trưởng Bộ Cựu chiến binh Mỹ phải chuẩn bị chế độ bồi thường cho các nạn nhân.
Điều này cho thấy kết luận của thẩm phán J.Weinstein là không có cơ sở, không trung thực, không tôn trọng sự thật, không vô tư.
Giáo sư đánh giá thế nào trước tuyên bố của thẩm phán Weinstein rằng nguyên đơn Việt Nam không chứng minh được độc chất da cam đã gây ra các loại bệnh tật cũng như bên nguyên vẫn thiếu các nghiên cứu sâu rộng về ảnh hưởng của chất làm trụi lá cây đối với sức khỏe con người?
Tôi khẳng định một lần nữa đây là một phán quyết không tôn trọng sự thật. Trong hồ sơ đệ lên tòa án liên bang Hội Nạn nhân chất độc da cam đã đưa ra đầy đủ các bằng chứng khoa học. Những nạn nhân Việt Nam là một bằng chứng sống và sinh động nhất.
Thêm vào đó chúng tôi cũng có cả những kết luận nghiên cứu của Ủy ban 10/80 Việt Nam (Ủy ban được thành lập tháng 10/1980 để nghiên cứu về những tác động của cuộc chiến tranh hóa học) cũng như nhiều cuộc nghiên cứu khoa học khác.
Hội Nạn nhân chất độc da cam sẽ làm gì để đáp lại lời tuyên bố này?
Ngay sau khi thẩm phán J.Weinstein đưa ra lời tuyên bố bác đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, nhiều cá nhân, tổ chức phi chính phủ đã lên tiếng phản đối quyết định bất công này. Quỹ Hòa giải và Phát triển đã đưa ra một bản tuyên bố khẳng định sự phán quyết bất công của tòa án Mỹ.
Nhiều cá nhân, các cơ quan báo chí Mỹ cũng đã lên tiếng phản đối và cho rằng đây là một hành động không công bằng. Hội Nạn nhân chất độc da cam Việt Nam sẽ ra tuyên bố phản đối phán quyết của tòa án Mỹ.
Kế hoạch của Hội Nạn nhân chất độc da cam trong thời gian tới sẽ là gì?
Cá nhân tôi thấy quan điểm của Hội: Vụ kiện này cần phải kiên trì là đúng. Kết luận của thẩm phán J.Weinstein càng chứng tỏ ông ấy là người không coi trọng công lý. Các luật sư Mỹ bảo vệ quyền lợi cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam sẽ tiếp tục kháng án lên cấp cao hơn.
| "Chúng tôi bị sốc và xấu hổ khi là công dân Mỹ"
Giáo sư Jon Powers, 55 tuổi: Việc bác đơn kiện là một bước ngừng chứ không phải là thất bại. Tôi rất ngạc nhiên về quyết định kỳ lạ của thẩm phán J.Weinstein. Theo tôi việc bác đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam chỉ là một khó khăn bước đầu. Việc bác đơn kiện là một bước ngừng chứ không phải là thất bại của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. Tôi nghĩ trong tương lai nhóm chúng tôi cùng các bạn bè khác sẽ cùng chung nhau phấn đấu để giành công lý cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. Hội Nạn nhân chất độc da cam cũng cần phải chuẩn bị vì đây là một cuộc đấu tranh lâu dài. Khi trở về Mỹ chúng tôi sẽ liên lạc với các luật sư bảo vệ quyền lợi cho các nạn nhân chất độc màu da cam Việt Nam để hiểu hơn về vụ kiện cũng như chúng tôi có thể giúp được gì cho các nạn nhân.
Giáo sư Lisa Spradley, 48 tuổi: Tôi thật sự bị sốc khi được biết tin tòa án Mỹ đã quyết định bác đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. Tôi buồn và rất tức giận. Tôi cảm thấy rất xấu hổ khi là một công dân Mỹ. Tôi không thể tin được là tòa án Mỹ lại bác bỏ đơn kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. Tôi càng cảm thấy chuyến đi của nhóm đến Việt Nam càng có ý nghĩa hơn. Vì khi trở về Mỹ chúng tôi sẽ làm những việc thiết thực hơn nữa để giúp đỡ cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.
Tôi cũng cảm thấy mình càng phải làm thêm nhiều việc hơn nữa. Chúng tôi càng quyết tâm hơn nữa trong việc ủng hộ các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. |
