>> Bài II: Quỹ hỗ trợ XKLĐ đắp chiếu gần 5 năm
>> Bài I: Tận thu 53 tỷ đồng
Liên quan đến các sai phạm, Tiền Phong có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Hòa - Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH.
Thưa ông, tại sao Thanh tra Chính phủ khẳng định các khoản thu tại TTLĐNN cao hơn so với thực tế và chênh lệch hơn 53 tỷ đồng?
Đúng là năm 2008, Thanh tra Chính phủ có tiến hành thanh tra toàn bộ các đơn vị, doanh nghiệp, địa phương liên quan do Bộ quản lý. Vậy, câu chuyện xung quanh khoản chênh lệch 53 tỷ là gì?
Trước khi chúng ta đưa lao động sang Hàn Quốc, ta phối hợp với bạn xây dựng định mức về chỉ tiêu lao động và chỉ tiêu đó phải được phía bạn chấp thuận.
Trước khi xuất cảnh, tổng chi phí NLĐ phải nộp là 699 USD, trong đó, bao gồm tiền mua vé máy bay một lượt, giáo dục định hướng, lý lịch tư pháp, visa.
| Ông Nguyễn Thanh Hòa cho biết, riêng thị trường Hàn Quốc, từ năm 2008 đến nay, nhiều lao động sau khi hết hạn hợp đồng vẫn tiếp tục được bạn tái tuyển dụng. Theo tôi, đây là thị trường chi phí thấp nhưng thu nhập cao. Tôi chưa thấy trường hợp lao động nào thắc mắc về các khoản thu chi tại Trung tâm Lao động Ngoài nước (TTLĐNN). |
Thực ra, đây là lần đầu tiên chúng ta được phía bạn giao làm một hình thức mới, phi lợi nhuận, khác với hình thức tu nghiệp sinh trước đây nên chưa ai có kinh nghiệm. Do đó, trong các khoản mà NLĐ phải chi, cao nhất là tiền mua vé máy bay với 350 USD.
Vé máy bay đi Hàn được mua từ các hãng hàng không của Việt Nam và Hàn Quốc. Các hãng hàng không báo giá 350 USD thì TTLĐNN phải thông báo là 350 USD. Tuy nhiên, vì TTLĐNN đứng ra mua hộ lao động nên được giảm 30 USD và vì thế mới có khoản thu chênh lệch hơn 53 tỷ đồng.
Theo tôi, việc thu - chi tại TTLĐNN là hoàn toàn đúng với quy định của pháp luật. Đối với khoản tiền mua vé máy bay phải thu 350 USD chứ không thể nói với NLĐ là 320 USD. Nếu các hãng hàng không không giảm giá, sẽ rất khó xử.
Ở đây, chẳng qua TTLĐNN đứng ra mua với số lượng lớn nên các hãng hàng không mới giảm giá còn 320 USD. Tôi đã giải thích với Thanh tra Chính phủ. Tuy nhiên, chúng ta không nên bàn luận về vấn đề này nữa vì, thực ra, nhiều kết luận của Thanh tra Chính phủ chúng tôi không đồng tình.
Vậy, khoản tiền thu vượt tới hơn 53 tỷ đồng từ NLĐ như ông nói sẽ được xử lý thế nào, có trả lại cho NLĐ không?
Vấn đề chúng ta cần quan tâm là bao nhiêu tỷ đồng đó TTLĐNN có sử dụng vào mục đích gì không. Tôi khẳng định là TTLĐNN không dùng vào mục đích gì cả.
Số tiền dư này, không phải Thanh tra Chính phủ phát hiện ra mà, trước đó, chính kiểm toán cũng phát hiện. Chúng tôi bàn với nhau mãi nhưng vẫn chưa có biện pháp để giải quyết.
Tôi đồng tình với Thanh tra Chính phủ và Kiểm toán rằng, tiền của NLĐ thì phải phục vụ cho lợi ích của NLĐ. Tuy nhiên, việc phục vụ lợi ích đó cũng phải tìm cách chứ không thể trả lại tiền cho từng lao động được. Nếu làm thế này, sẽ rất khó khăn.
Nếu người đi Hàn sau chi thấp hơn thì sẽ giải thích thế nào với người đã sang Hàn trước đó. Theo tôi, cách tốt nhất là đưa vào Quỹ Hỗ trợ XKLĐ để phục vụ cho chính NLĐ. Việc này, Bộ LĐ-TB&XH đang đề xuất với Chính phủ.
Thanh tra Chính phủ còn cho rằng, việc học tiếng Hàn diễn ra tràn lan, nhiều lao động đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn nhưng chưa được xuất cảnh, gây lãng phí thời gian, tiền của của NLĐ?
Nếu nói việc đào tạo tiếng Hàn diễn ra tràn lan là không chính xác. Trong năm 2008 chỉ tiêu phía Hàn giao cho chúng ta là 10 nghìn người thì ít ra chúng ta cũng phải đào tạo khoảng 13 nghìn để lựa chọn hồ sơ. Đây là điều bình thường, vì 15 nước được phép đưa lao động sang Hàn đều làm như thế.
NLĐ sau khi đăng ký, được đào tạo 3-4 tháng. Tuy nhiên, không phải lao động nào hoàn tất các thủ tục cũng đều được xuất cảnh. Sỡ dĩ như vậy là vì, cứ hai hồ sơ gửi sang Hàn, họ chỉ chọn một. Việc lựa chọn này hoàn toàn phụ thuộc vào phía chủ sử dụng Hàn Quốc. Thực ra, với tỷ lệ hai lấy một là cao so với các nước.
Còn việc tồn động hơn một nghìn lao động chưa được xuất cảnh thì cũng là điều dễ hiểu. Có lao động học ba tháng xong phải đợi tới sáu tháng mới được xuất cảnh; nhưng cũng có lao động mới học được một tháng đã được xuất cảnh. Đây là sự lựa chọn ngẫu nhiên từ phía chủ sử dụng Hàn Quốc và chúng ta phải chấp nhận.
Theo ông, trong khi nhiều mục tiêu chưa được triển khai, việc Quỹ Hỗ trợ XKLĐ lại để tồn đọng một lượng tiền lớn hơn 90 tỷ đồng (tồn đọng từ năm 2004) đến nay trong thời gian dài có phải là sự lãng phí?
Tại sao lại là sự lãng phí? Nếu rủi ro càng cao, việc Quỹ phải chi càng nhiều. Quỹ chi ít chứng tỏ công tác XKLĐ của chúng ta ít rủi ro. Hơn nữa, không ai bắt chúng ta phải chi hết tiền trong Quỹ. Phải khẳng định, Quỹ chi càng ít thì càng tốt.
Cái gì cần thì chi, không cần thì không chi. Hơn nữa, ý đồ ban đầu của Quỹ không phải chỉ để khắc phục rủi ro trong hoạt động XKLĐ mà còn cho NLĐ vay trước khi đi, cho con cái của NLĐ vay để học hành… Đó là mục đích lớn của Quỹ Hỗ trợ XKLĐ chứ không phải cứ có bao nhiêu tiền là chi hết bấy nhiêu.
Tôi khẳng định lại một lần nữa, Thanh tra Chính phủ có quyền của họ. Còn về phía Bộ LĐ-TB&XH, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng, sẽ kiểm điểm các tổ chức, cá nhân có liên quan. Cái gì còn thiếu sót, Bộ sẽ chịu trách nhiệm.
Cảm ơn ông.
| Trước những sai phạm trong lĩnh vực XKLĐ, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng yêu cầu Bộ LĐ-TB&XH chỉ đạo kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, xử lý đối với các tập thể, cá nhân có sai phạm trong việc thiếu kiểm tra, giám sát hoạt động của Quỹ Hỗ trợ XKLĐ và chậm phối hợp trong việc sửa đổi các khoản thu phí không hợp lý đối với NLĐ. |
Nhóm PV
(thực hiện)
