Các doanh nghiệp viện dẫn kết luận của Cục Đăng kiểm Việt Nam – phòng kiểm định xe cơ giới (Bộ GTVT) và Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) khẳng định: Đây chính là ô tô tải Van, vì xe nguyên bản, không có dấu hiệu bị hoán cải. Về phía Bộ Tài chính, trước thông tin doanh nghiệp sẽ kiện ra tòa, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn khẳng định: “Bộ sẵn sàng hầu kiện”.
Mấu chốt của vấn đề ở đây, nếu là xe tải Van thì sẽ được áp mức thuế 80% trong khi nếu là xe chở người, thì tất cả số thuế mà doanh nghiệp phải chịu đội thêm 48%.
Theo thông lệ, cơ quan chịu trách nhiệm giám định về chủng loại xe chính phải là Cục Đăng kiểm. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, Bộ Tài chính không đồng tình với kết luận của bên đăng kiểm là vì, khi cơ quan này kiểm tra các xe đã đăng ký lưu hành đều thấy lắp thêm hàng ghế sau thể hiện rõ là xe chở người, cũng như thực tế kiểm tra các xe được khai là xe tải Van để ở Cảng Hải phòng có đầy đủ tiện nghi là xe chở người.
Hơn thế, Tổng cục Hải quan khi xác minh các loại xe trên tại chính hãng Kia Motor và Daewoo (Hàn Quốc), thì Kia Motor khẳng định không sản xuất, không xuất khẩu xe Kia Morning Van, đề nghị Việt Nam cấm nhập khẩu; hãng Daewoo cho biết có sản xuất Matiz Van nhưng để tiêu dùng trong nước, không xuất khẩu.
Trong văn bản báo cáo Thủ tướng mới đây, Bộ Tài chính cho hay, tại cuộc họp giữa đại diện các bộ: Công thương, Kế hoạch & Đầu tư, Công an, Khoa học & Công nghệ, Giao thông vận tải, thì cuối cùng chỉ mình đại diện phía Cục Đăng kiểm và Bộ GTVT bảo lưu ý kiến và kiến nghị các bên liên quan cần ra một loạt văn bản mới liên quan đến mã hàng, biển kiểm soát riêng cũng như áp mã thuế riêng cho loại xe này.
Trong khi đại diện các bộ ngành khác đều nhất loạt đồng tình đây là hành vi gian lận trốn thuế cần ngăn chặn. Tuy nhiên, kiện nhau ra tòa, chưa biết ai sẽ thắng.
Chuyện hoán cải từ xe tải Van thành xe chở người không phải là chuyện mới. Ngay từ năm 2002, dư luận và các cơ quan chức năng từng đau đầu với vụ việc hoán cải những chiếc xe tải mui kín có kiểu dáng xe du lịch thành xe chở người.
Cũng từ thời điểm đó, Cục Đăng kiểm, Bộ GTVT đã đề nghị Bộ Tài chính áp dụng thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe tải Van tương tự như xe chở người, để xoá bỏ chênh lệch về thuế và về giá - khởi nguồn của hành vi hoán cải. Tuy nhiên, lỗ hổng pháp luật vẫn chưa được xử lý, dù luật thuế tiêu thụ đặc biệt từng được sửa nhiều lần. Như vậy, cơ quan quản lý còn trách ai đây?
