 |
“Nếu chỉ phun thuốc, rải chất diệt muỗi ABATE xuống kênh rạch như hiện nay, TPHCM sẽ phải đối mặt với nguy cơ dịch muỗi lan rộng sang các quận, huyện khác cũng như xuất hiện nhiều loài muỗi độc hại gieo rắc các chứng bệnh nguy hiểm cho người dân, nhất là khi mùa mưa bão rất thuận lợi cho loài muỗi sinh sôi đang đến gần…”.
TS Lê Trường Giang - Phó giám đốc Sở Y tế TPHCM - đã cảnh báo như vậy trong buổi giám sát của Ban Văn hóa – Xã hội, HĐND TPHCM vào chiều 24/3/2005.
Khổ vì muỗi
Bà Nguyễn Thị Hiền ngụ tại chung cư 346 Phan Văn Trị (phường 11, Bình Thạnh) bức xúc vén ống quần chỉ cho chúng tôi xem hàng chục vết muỗi cắn còn đỏ ửng. Bà bảo cách đây 1 tháng, quận có cho người xuống xịt thuốc, bà con tưởng đã thoát nạn vì thấy muỗi giảm hẳn nhưng hơn 1 tuần nay, không hiểu sao muỗi lại xuất hiện dày đặc trở lại như trước, nhất là vào buổi chiều và tối.
Bà đốt nhang muỗi khắp nhà, suốt từ sáng đến khuya vẫn không ăn thua. Đang buổi trưa, bà phải giăng mùng cho đứa cháu tránh muỗi. Tội nghiệp, thằng bé mới 5 tháng tuổi dù được trông nom kỹ lưỡng vẫn bị đốt hai vết sưng ở má. Cả nhà bà ai cũng đầy “thương tích”. Chúng tôi chỉ ghé qua ít phút cũng bị muỗi đốt sưng vù cả tay.
“Dịch muỗi lại tái phát” – Một đại biểu HĐND TPHCM thảng thốt. Ông chỉ cho chúng tôi xem hàng vạn con muỗi vừa lột xác đậu là là kín mặt nước đen ngòm, hôi thối của rạch Băng Ky. Trên các con rạch khác trong khu vực, chúng tôi thấy muỗi xuất hiện rất nhiều còn dòng nước thì có vô số loăng quăng. Hàng chục hộ dân ở các phường 11, 12, 13, 24, 25 (Bình Thạnh) cho biết mấy ngày qua mật độ của muỗi nhiều kinh khủng.
Vì sao dịch muỗi bùng phát và không thể dập tắt ngay? Nhiều đại biểu HĐND TPHCM tỏ vẻ bất bình. Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Phó chủ tịch UBND quận Bình Thạnh và lãnh đạo 6 phường bị dịch muỗi quả quyết rằng, ngoài nguyên nhân là do môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, rác thải, lục bình um tùm, vì dự án kiểm soát triều Bình Triệu – Bình Lợi – Rạch Lăng – Cầu Bông khi triển khai chủ đầu tư đã không lập dự báo đánh giá tác động môi trường.
Dịch muỗi có nguy cơ lan rộng vì kháng thuốc
Gần 1 tháng qua, Cty Thoát nước và địa phương huy động hàng nghìn lượt người tiến hành vớt rác, bèo lục bình, Trung tâm y tế dự phòng TPHCM, Trung tâm y tế quận đã cho phun thuốc diệt muỗi và mới đây còn sử dụng cả hóa chất ABATE để thả xuống kênh diệt loăng quăng. Những biện pháp này lại tiến hành không đồng bộ.
Theo lãnh đạo phường 12, nhiều đoạn rạch đã được phát quang nhưng có đoạn tiếp giáp phường 26 dài hơn 500 m đến nay vẫn còn um tùm lục bình, thuyền vớt rác của khu Đường Sông bị vướng đập không vào được. Trên đoạn rạch này muỗi và loăng quăng vẫn ngang nhiên làm ổ vì cơ quan y tế dự phòng không thể sử dụng hóa chất ABATE. Một số biện pháp dập dịch cũng rất “trời ơi”.
“Rạch bị ô nhiễm nghiêm trọng, trung tâm y tế quận lại cho thả cá xuống thì cá làm sao có thể sống mà diệt loăng quăng” – một lãnh đạo HĐND phường 12 bức xúc. Theo ông Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng TPHCM, ngay cả khi đã sử dụng thuốc diệt muỗi, lượng muỗi cũng chỉ giảm khoảng 10 –15% và thuốc chỉ có hiệu quả trong vòng 5 –6 ngày.
Như vậy, việc phun thuốc chỉ mang tính chất chữa cháy và giải quyết tạm thời. Trong khi đó, chi phí xử lý lại rất tốn kém. Loại thuốc phun diệt muỗi giá lên tới 400 nghìn đồng/lít.
Theo TS Lê Trường Giang, việc phun thuốc hiện nay là “lợi bất cập hại” vì sau nhiều lần phun, muỗi sẽ bị lờn thuốc. Lúc đó, sử dụng thuốc cũ sẽ không còn hiệu quả. Chưa kể nếu duy trì, nhiều loài muỗi độc khác sẽ xuất hiện và truyền các chứng bệnh nguy hiểm cho người dân.
Biện pháp tốt nhất hiện nay là phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các sở ngành chức năng và địa phương để xác định chính xác các nguyên nhân chính gây ra dịch muỗi nhằm tìm biện pháp giải quyết phù hợp.
