 |
| Giám định dấu vân tay |
Năm 2000, một vụ án giết người, cướp xe xảy ra ở quận 9, TPHCM. Bọn cướp dùng súng bắn chết nạn nhân để cướp chiếc xe gắn máy, phương tiện kiếm sống của nạn nhân.
Không có hướng trổ ra, theo lẽ thường, đầu đạn phải còn trong người nạn nhân, nhưng, khám nghiệm tử thi theo hướng đi của viên đạn đến đoạn động mạch cổ thì mất dấu.
Vậy đầu đạn trốn chỗ nào? Tuy dùng nhiều biện pháp kỹ thuật khác hỗ trợ tìm kiếm, nhưng đầu đạn vẫn “biệt vô âm tín”. Trung tá Quang, Trưởng phòng PC 21 và bác sĩ Hoàng Xuân Đỉnh (Giám định viên trưởng Pháp y Hình sự của TP HCM) cùng bác sĩ Định, bác sĩ Liên trong Tổ bác sĩ pháp y (BSPY) mất ăn mất ngủ.
Cuối cùng, họ chấp nhận thua cay đắng để gia đình nạn nhân kịp lo việc hậu sự. Công việc nối tiếp công việc, hàng trăm vụ án liên quan đến tử thi khiến họ quên bẵng cái “án không đầu đạn”.
Hai tháng sau đó. Một vụ án giết người cướp xe gắn máy có vũ khí lại xảy ra ở quận 2. Nạn nhân chết cũng do một viên đạn bắn vào vùng nguy hiểm, gần yết hầu. Bác sĩ Đỉnh giật thót người khi giải phẫu tử thi lại không tìm thấy đầu đạn đâu và hướng đi viên đạn giống hệt vụ án không đầu đạn ở quận 9 trước kia.
Tư thế bắn được xác định, trong cả hai vụ án hung thủ đều ở tư thế đứng, đều đứng cách nạn nhân khoảng 2,5 mét và bắn từ phía trước mặt. Đặc biệt, hung thủ có thể là kẻ bắn súng bằng tay trái. Trinh sát hình sự khoanh vùng nhanh chóng.
Tất cả những tài liệu liên quan đến các loại vũ khí được các chuyên gia vũ khí Cục Khoa học kỹ thuật hình sự (KHKTHS) phía Nam cùng Trung tá Quang và BS Đỉnh chúi mũi đọc và trao đổi quyết liệt. Giám định tử thi lần nữa. Vẫn không tìm thấy đầu đạn.
Bác sĩ Đỉnh quyết định giám định phần thịt và da quanh đường đi của đạn . Phần da thịt ấy bị ám khói. “Đầu đạn “đi qua” làm gì có khói để lại trên da và không thể mang mùi thuốc súng “nồng” đến thế?”, bác sĩ Đỉnh lẩm bẩm.
Đường đi của viên đạn không sắc rõ mà chỉ là vết thương bị xé lầy quanh phía sau vùng đạn bắn và vết công phá không sâu lắm. Hồ sơ vụ án trước được mang đến khẩn cấp.
Và, “Trời đất ơi! Đúng là loại vũ khí bắn đạn mã tử rồi các ông ơi!”, Giám định viên trưởng Hoàng Xuân Đỉnh đã reo lên như thế khi rà soát mẩu da người chết với các tài liệu hướng dẫn loại súng bắn không đầu đạn.
Khi bị bắt tại một căn nhà nhỏ ở Thủ Đức, hung thủ khai đã dùng loại súng bắn đạn mã tử để cướp xe và nhận cả hai vụ cướp xe trên đều do y thực hiện, bằng tay trái. Theo Thượng tá Nguyễn Hồng Quang, Trưởng phòng PC21, Phòng khoa học kỹ thuật hình sự công an TP HCM khẳng định thì mọi dấu vết không thể nào xóa hết được.
Bằng phương pháp hóa nghiệm một số chất trong cơ thể người chết có thể xác định nguyên nhân tử vong: ngộ độc thực phẩm hay bị ám hại bằng thuốc độc.
Đầu đạn thu được, với tốc độ viên đạn bắn, hình dạng vết đạn trên cơ thể, trên đồ vật... đều giúp cho việc truy tìm chủ nhân các khẩu súng giết người. Vài giọt máu rơi kèm hình dạng giọt máu rơi, hướng rơi có thể giúp anh kết luận hung thủ là nam hay nữ, thuận tay nào...
Hoa máu là gì? Đó là những giọt máu rơi trên hiện trường. Ngoài việc thu giữ các giọt máu rơi ấy để khám nghiệm, xác định nhóm máu thì các sĩ quan khám nghiệm hiện trường của Phòng KHKTHS còn phải đọc được tên các “hoa máu”.
Tùy theo hình dạng, kích thước và cách “nở hoa” thế nào của các hoa máu, Thượng tá Quang có thể nói khá chính xác về hung thủ: chiều cao, hướng gây án, vật gây án và thậm chí hắn thuận tay nào…
Tháng 3/2000, một vụ án gây kinh hoàng, nạn nhân tên Tống Văn Tr., cư ngụ P13, quận 3 TP HCM bị giết chết bởi 140 nhát dao. Đội Khám nghiệm hiện trường (KNHT) Phòng PC 21 và BSPY hoa cả mắt khi nhìn cảnh tượng rùng rợn trên.
Trong phòng ngủ, nạn nhân chết trong tư thế nằm không vải che thân và máu văng vãi khắp nơi từ nhà tắm, trên lối đi, trên cầu thang dẫn xuống nhà dưới. Đo dấu chân, lấy dấu giày và vân tay trên các vật dụng tại hiện trường, Đội KNHT đưa ra nhận định: hung thủ gồm 3 tên có chiều cao gần bằng nhau và chúng khá nhẹ cân.
Như thế, thông tin vẫn mờ mịt lắm. Trưởng phòng Quang im lặng “ngắm nhìn” các hoa máu… Sau cùng, hoa máu ở trên lối đi cầu thang nói cho anh biết - hung thủ có ít nhất một tên bị thương ở đùi trên và bị đâm từ sau tới.
 |
| Giám định số khung xe mất cắp |
Di chuyển chậm dọc cầu thang, Trưởng phòng Quang lại đưa ra một nhận xét khác, có thể là chính tên này hay tên khác nữa đã bị thương ở trên mu bàn tay trái.
Phân tích các hoa máu ấy cho thấy đó là hai tên khác nhau. Thông tin từ BSPY: bọn chúng gây án xong lúc nửa đêm! Các trinh sát hình sự bung đi tìm người ở các bệnh viện. Tin từ bệnh viện 115 cho biết, có một thanh niên bị vết rách dài ở đùi trên đến cấp cứu lúc gần sáng.
Các trinh sát ập đến khi y vừa định chuồn. Y tên Quang. Theo lời khai, một học sinh trường chuyên nghiệp ở Tân Bình bị thương hai vết ở tay tên Huy cũng bị trinh sát hình sự tạm giữ.
Cả hai đều kêu oan, nhưng cuối cùng, chúng đã phải nhận tội khi được đưa về căn nhà của Tr.. Chúng gồm 3 tên học sinh và đều đồng tính luyến ái. Án được đóng lại sau 48 giờ truy xét.
Hoa máu “nói” bằng cách nào? Dĩ nhiên nó có ngôn ngữ của riêng nó ví dụ hoa máu nở nhiều cánh nhỏ li ti, đó là vết thương bị đâm rất mạnh tay và ở vị trí xa hoặc cao; hoa máu nở ít cánh và cánh to, đậm, vết thương khá nặng và gần khu động mạch…
Tùy vết máu đậm, nhạt hướng nào nặng hướng nào nhẹ và hoa nở kiểu gì… Các sĩ quan khám nghiệm hiện trường sẽ đưa ra kết luận khác nhau: nạn nhân có chống cự không hay bị đâm lén, sức nặng, chiều cao của hung thủ, cố ý đả thương hay chỉ là tự vệ…
Một công ty xây dựng có văn phòng ở phường 15, Bình Thạnh bị trộm 60 lượng vàng cất trong két sắt của công ty. Sáng thứ hai, sau khi vào làm, thủ quỹ công ty báo mất trộm 60 lượng vàng do két sắt bị cạy.
Quan sát chung quanh phòng có nhiều vết cạy ở cửa sổ, trầy trụa ở bàn làm việc thủ quỹ và két sắt cũng có nhiều vết trầy sướt, nhất là quanh khu vực ổ khóa - có lẽ do bọn trộm dùng chìa khóa giả mở két…
Những người có mặt ngạc nhiên khi thấy Trung úy Lê Trung Hiếu và Đỗ Văn Quang cẩn thận thu nhặt ít bụi bẩn bám quanh ổ khóa két, lấy dấu vân tay trên đồ dùng cô thủ quỹ, trên két sắt... Ba ngày sau, cán bộ KNHT kết luận: đó là hiện trường giả!
Kết luận này chính là lời buộc tội và đã chỉ ra rằng thủ quỹ là thủ phạm. “Đọc kết luận, tôi băn khoăn lắm, không biết anh em mình có kết luận oan cho chị thủ quỹ không. Danh dự và công việc họ đều phụ thuộc vào kết luận của mình, nếu sai, sẽ ân hận lắm”. Thế là Quang lao xuống hiện trường.
60 lượng vàng 9999 mất nhưng tiền mặt lại còn nguyên? Xem xét và đo độ nông, sâu của các vết cào trên tường, trên bệ cửa sổ, “lối vào” của kẻ trộm… Trưởng phòng Quang đành kết luận: dấu vết ấy được tạo từ người đứng phía trong chứ không phải từ phía ngoài; nghĩa là chẳng có sự đột nhập nào cả!
Một sĩ quan chuyên ngành của Viện Khoa học Hình sự phía Nam tháo ổ khóa két sắt mang về khám nghiệm cũng đưa ra kết luận: chìa khóa mở két là chìa thật. Không có dấu vết dùng chìa khóa giả; bởi bụi kim loại trong ổ khóa thu được khi ma sát vào các khe, rãnh ổ khóa trùng khớp với kim loại của chìa khóa thật.
Như thế, kết luận hiện trường giả là chính xác. Cuối cùng, chính cô thủ quỹ đành cúi đầu thú nhận tội trộm 60 lượng vàng 9999 chứ không ai khác.
Công việc của các bác sĩ pháp y hình sự vừa khó, vừa quá vất vả lại ít tiền mà hơn thế, họ không được coi là người “làm phúc” như bác sĩ thường, nên số BSPY cần tuyển dụng cho ngành chưa bao giờ đạt đủ quân số.
Bác sĩ Hoàng Xuân Đỉnh cười với tôi: “Thú thật, lúc đầu tôi cũng “ngại” nhận mình là bác sĩ pháp y. Ai hỏi, tôi nói là phẫu thuật viên rồi lảng nhanh qua chuyện khác. Bởi ngay bạn học mình và nhiều người đã nói “xa gần” - Béo bở gì ngữ bác sĩ toàn mổ xác chết, có phạm tay dao cả tấc cũng chẳng sao mà khéo léo lắm cũng chẳng cứu sống được ai…”.
Quả thật, họ không thể khiến người chết sống lại nhưng BSPY có thể cứu nhiều người đang sống khỏi sự oan khuất. Họ âm thầm trả lại công lý, niềm vui cho bao gia đình bị hàm oan; điều này, nào phải ai cũng biết!
Để trở thành BSPY đã khó, là Giám định viên trưởng của Tổ chức Giám định Kỹ thuật Hình sự mà chữ ký của anh có ý nghĩa xác tín rất cao, liên quan đến sinh mạng nhiều người như Thượng tá BS Hoàng Xuân Đỉnh quả không đơn giản và dễ dàng.
Chữ ký của anh cùng dấu của tổ chức Giám định Kỹ thuật Hình sự, sẽ là cơ sở để Viện Kiểm sát nhân dân xem xét truy tố ai đó trước tòa. Gần chục năm qua, Thượng tá Hoàng Xuân Đỉnh đã ký đến chục ngàn biên bản kết luận giám định khoa học Kỹ thuật hình sự ở thành phố này và đến bây giờ, anh vẫn là người đưa ra những ý kiến quan trọng cuối cùng khi được các cơ quan hữu quan trưng cầu ý kiến.
Những cán bộ chiến sĩ phòng Cảnh sát Khoa học Kỹ thuật Hình sự là những người lính, nhưng họ cũng là những người làm khoa học với tấm lòng tận tụy cùng những đức tính như các nhà khoa học khác: ít nói, cẩn trọng, tỉ mỉ và cầu toàn. Bởi sự chính xác đến từng chi tiết nhỏ mà họ đưa ra đều liên quan đến sinh mạng, danh dự người khác.
