7 giờ 30 sáng 11/11, chúng tôi tới Công viên Du lịch Yang Bay ở xã Khánh Phú (Khánh Vĩnh, Khánh Hòa ), nơi có trại nuôi cá sấu của Cty Kinh doanh đà điểu - cá sấu thuộc Tổng Cty Khánh Việt (Khatoco). Thật khó để nhận ra nơi từng được đánh giá là cơ sở nuôi cá sấu hoàn chỉnh, quy mô nhất Đông Nam Á. Khắp nơi là cảnh lá cây, thân lau lách bám đầy trên những rào lưới B40 cao nghiêng ngả, những trụ bê tông cốt thép phi 20 bị bẻ gãy gập, nhưng mảng tường bị đẩy sập.
Trong chuồng, những con cá sấu nằm ườn trên bùn rác ngập ngụa, những khóm chuối tạo bóng mát bị vặn đổ ngổn ngang…
Ông Nguyễn Văn Phong - Giám đốc Cty Kinh doanh đà điểu - cá sấu kể, cơn lũ đầu tiên ập tới lúc gần 12 giờ ngày 10/11. Nước vượt qua bờ suối Ho Cho, tràn vào trại nuôi cá sấu, làm nghiêng đổ bờ rào của một số chuồng nuôi cá sấu thương phẩm. Cty mau chóng tổ chức khắc phục thiệt hại và báo cáo Tổng Cty, UBND huyện Khánh Vĩnh để xin chi viện.
Đến gần 16 giờ, khi cơn lũ thứ nhất đã lui gần 3 giờ và mọi người đang sửa chữa các chuồng bị hư hại, cơn lũ thứ hai ập tới, nhanh và dữ dội hơn nhiều. Mọi người chỉ kịp “bỏ của chạy lấy người”.
Khi nước bớt hung hãn, toàn bộ vách ngăn, tường rào của 30 chuồng nuôi cá sấu sinh sản và 5 chuồng nuôi cá sấu thương phẩm đều đã bị phá đổ, nhiều cá sấu đã thoát ra hồ xử lý nước thải. Tất cả nhân viên của trại, bộ đội và lực lượng chi viện của Khatoco được huy động tập trung ở đó, ngăn cản cá sấu vượt bờ bao để thoát ra suối Ho Cho.
Nước tiếp tục lên tràn bờ bao, một hàng rào lưới B40 được khẩn trương dựng lên. Trong lúc đó, dòng lũ vẫn thúc mạnh vào bờ bao, khiến có đoạn bờ bị sạt một nửa.
Xe máy của đơn vị đang thi công mở rộng đường vào Yang Bay đã kịp đến chi viện, đổ đất hàn khẩu. Suốt đêm, mọi người chống lũ dưới ánh đèn ô tô và đèn pin, vì điện đã bị cắt để bảo đảm an toàn.
Ông Lê Tiến Anh - Phó Tổng giám đốc Khatoco nói, may là chiều tối 10/11 không còn mưa và có xe của đơn vị giao thông. Nếu đường bao vỡ, sẽ không thể ngăn nổi hàng trăm con cá sấu loại lớn thoát ra suối, khi đó thực sự sẽ có thảm họa.
 |
| Cá sấu bò lên rừng |
Sống trong lo sợ
11 giờ trưa 12/11, ông Võ Lâm Phi - Chủ tịch và ông Nguyễn Chiến Thắng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa đã chủ trì cuộc họp nhanh ngay tại trại cá sấu Yang Bay, có sự tham dự của lãnh đạo chủ chốt UBND các huyện Khánh Vĩnh, Diên Khánh, Chi cục Kiểm lâm, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Khatoco…
Ông Võ Lâm Phi chỉ đạo, để đề phòng đợt lũ mới, Khatoco phải tập trung toàn lực hoàn thành gia cố tường rào trại cá sấu Yang Bay trong ngày 12/11.
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh điều động tiểu đoàn 460, phối hợp với bộ đội huyện Khánh Vĩnh và trại cá sấu Yang Bay, tổ chức kiểm tra kỹ dọc hai bên bờ suối Ho Cho và sông Cầu, từ Yang Bay ra đến ngã ba Sông Cầu (chừng 14km).
Trong tuần này, UBND huyện Diên Khánh và UBND thành phố Nha Trang phải tổ chức và duy trì các điểm quan sát cá sấu trên sông Cái. Các huyện Khánh Vĩnh, Diên Khánh, thành phố Nha Trang phải thường xuyên, liên tục thông báo để nhân dân cẩn thận khi ra sông suối và kịp thời báo với chính quyền khi phát hiện cá sấu…
Ông Phong báo cáo, trại Yang Bay nuôi trên 5.000 cá sấu, trong đó có trên 500 con cá sấu sinh sản và thương phẩm (3 năm tuổi trở lên). Tuy mọi lực lượng đã rất nỗ lực chống lũ, nhưng vẫn có một số cá sấu loại lớn lọt ra suối.
Cho đến chiều 11/11, trại cá sấu Yang Bay, bộ đội và dân Xóm Mới xã Khánh Phú đã bắn hạ và bắt lại được 29 con cá sấu. Còn bao nhiêu con cá sấu ngoài vòng kiểm soát?
Theo ông Phong, kiểm đếm số cá sấu còn trong trại, sẽ biết được số con đã thoát ra suối. Tuy nhiên, phải gia cố tường rào, dọn chuồng, xả nước rồi mới có thể kiểm đếm số cá sấu.
Khu vực kiểm đếm khó nhất là hồ xử lý nước thải rộng gần 1ha, nơi hiện có rất nhiều cá sấu. Nếu không có mưa, cũng phải mất chừng 1 tuần mới có thể làm xong những việc trên, để biết được, bao nhiêu con cá sấu đã thoát ra suối, ra sông!
Hàng trăm ngàn người ở gần 20 xã của các huyện Khánh Vĩnh, Diên Khánh và thành phố Nha Trang đang phấp phỏng lo âu.
| "Công tác khảo sát địa điểm xây dựng trại cá sấu chưa thật sự khoa học. Tôi đề nghị Khatoco sớm chọn địa điểm khác an toàn hơn và không ảnh hưởng đến môi trường, hoàn thành di dời trại cá sấu Yang Bay trong mùa hè năm 2008" - Ông Võ Lâm Phi - Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa nói. |
