Thời tiết nắng nóng bất thường khiến cho việc bảo quản bánh chưng cũng khó khăn hơn. Anh Nguyễn Văn Bảo, người đã có hơn 20 năm làm bánh chưng tại làng cho biết: “Với thời tiết nắng nóng để bảo quản bánh khỏi thiu mốc thì phải cẩn trọng ngay từ khâu gói, đặc biệt là lá. Nguyên liệu gói bánh phải đảm bảo, lá dong phải sạch và khô.
Khi trời nóng bánh sẽ được gói thêm một lá so với thông thường, nếu bình thường gói 5 lá thì nóng sẽ gói 7 lá, nhiều lá sẽ làm cho lớp bảo vệ bánh thêm dày và bánh khó mốc hơn.
Với những đơn đặt hàng vận chuyển đi xa thì bánh sau khi luộc chín sẽ được để thật nguội rồi ép chân không và đóng vào túi bóng. Khi đó bánh sẽ rất khó bị mốc do được đảm bảo trong điều kiện chân không. Tuy nhiên với cách này chi phí mỗi chiếc bánh sẽ tăng lên 3000 đ/chiếc.
Thông thường nên để bánh chưng vào nơi thoáng mát, và tối kị để trong túi bóng sẽ bị hấp hơi. Lúc chọn mua bánh, người mua cũng không nên chọn mua bánh có màu lá quá tươi, như thế bánh vẫn còn ẩm dễ mốc hơn là bánh đã khô.
Tấp nập làng bánh
Ngày thường, người dân Tranh Khúc cũng sản xuất bánh chưng, bánh giày nhưng đến dịp Tết thì nơi đây mới chính thức vào mùa. Người dân Tranh Khúc tự nhận mình đón Tết sớm nhất và cũng ăn tết muộn nhất, vì bắt đầu từ ngày 15 cả làng đã nhộn nhịp làm bánh cho tới tận 30 Tết.
Theo ông trưởng thôn Nguyễn Văn Thanh thì làng Tranh Khúc có gần 200 hộ làm bánh chưng. Vào dịp Tết mỗi nhà có thể sản xuất 1000 chiếc bánh/ngày, cao điểm có hộ làm tới 2000 chiếc bánh/ngày, 1 chiếc bánh có giá từ 20 đến 50 nghìn đồng/chiếc tùy từng loại.
 |
| Dù không dùng khuôn nhưng chiếc bánh nào cũng vuông chằn chằn. Ảnh : Công Khanh |
Bánh chưng ở Tranh Khúc đều được gói bằng tay nhưng chiếc bánh vẫn vuông vức, mềm mại và hương vị đậm đà. Ngoài bánh chưng nhân thịt thông thường thì Tranh Khúc còn có bánh ngọt thịt với nguyên liệu thịt và đường có vị ngọt bùi, bánh ngọt chay với nhân đậu và đường.
Theo anh Nguyễn Văn Bảo thì bí quyết làm bánh chưng ngon của nhà anh cũng như của mọi nhà trong làng cũng không có gì đặc biệt ngoài sự tỉ mỉ. Trước tiên là cẩn thận từng khâu một từ chọn nguyên liệu gạo nếp, lá dong, nhân đỗ, gói bánh, xếp bánh và canh nồi cho tới bảo quản bánh cũng phải thật kỹ càng chính xác.
Nhưng cùng với sự nhộn nhịp đó, năm nay người làm bánh chưng cũng gặp nhiều khó khăn về thời tiết và giá cả. Do trời nắng nóng bất thường nên lá dong nhập về nếu không bảo quản tốt sẽ nhanh héo và phải bỏ đi hàng loạt, việc giữ bánh khỏi mốc cũng khó khăn hơn.
 |
| Trời nắng nóng bất thường, lá dong bị khô héo phải bỏ ngoài đê. Ảnh : Công Khanh |
Chị Ngân vợ anh Bảo chia sẻ: "Năm nay giá cả thay đổi nhanh quá, lá dong từ 7000 đ/bó lên tới 20.000 đồng/bó, giá thịt, giá đậu, giá gạo cũng tăng gấp đôi gấp ba mà bánh thì không thể tăng giá ngay được".
Nghề gói bánh cũng lắm gian nan
Để làm ra một chiếc bánh chưng xứng với thương hiệu Tranh Khúc cũng không phải đơn giản, quan sát người gói bánh mới thấy công việc này cũng có những cực nhọc riêng.
 |
| Bàn tay người gói bánh chưng nham nhở vì bị lạt cứa. Ảnh : Công Khanh |
Bàn tay của những người gói bánh chưng ai cũng bị chầy xước vì buộc lạt, vết cứa này lại tiếp vết cứa nhác khiến các ngón tay nham nhở. Tới công đoạn luộc thì mệt nhất là vào lò, khói than cùng với hơi nước ngùn ngụt khiến cho những người trông bếp trở nên ngột thở.
 |
| Ngồi gói bánh cả ngày nên khi đứng dậy ai cũng thấy nhức mỏi |
Phạm Văn Sơn, sinh viên Đại học Xây dựng nhận công việc gói bánh chưng tại Tranh Khúc chia sẻ: "Ban đầu em nghĩ gói bánh chưng cũng đơn giản vào làm mới thấy mệt. Cả ngày ngồi gói bánh đến tối nằm ngủ có cảm tưởng không duỗi được người ra. Đầu ngón tay và tay cũng buốt vì hoạt động liên tục”.
 |
| Chỉ ít thời gian sau khi vào luộc chín những chiếc bánh chưng này sẽ đi tới khắp mọi nơi. Ảnh : Công Khanh |
Tuy gặp những khó khăn như vậy, nhưng bánh chưng Tranh Khúc cũng không tăng giá vì phần lớn hàng đã được đặt từ lâu. Người dân Tranh Khúc vẫn hồ hởi làm tới tận ngày 30 Tết để hoàn thành những đơn đặt hàng từ khắp mọi nơi..
Bánh chưng từ lâu đã vượt ra ngoài ý nghĩa một món ăn mà là một biểu tượng không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền. Vì vậy, người dân làng Tranh Khúc vẫn luôn tự hào vì được mang niềm vui, mang hình ảnh của một cuộc sống sung túc đến cho mọi nhà.
