 |
| Đại biểu của hội thảo thăm di tích lịch sử Gia Miêu Triệu Tường ở xã Hà Long, huyện Hà Trung, Thanh Hóa |
Hàng chục báo cáo, tham luận được trình bày và nhiều ý kiến thảo luận sôi nổi tại hội thảo cho thấy nhiều cách nhìn mới mang tính khách quan, trung thực về Chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam.
Hội thảo chia thành 3 tiểu ban tập trung vào những chủ đề cụ thể. Tiểu ban 1, thảo luận các chủ đề: Khai phá và xây dựng Thuận Quảng; mở mang lãnh thổ và xác lập chủ quyền trên đất Nam bộ; Quan hệ Nguyễn- Tây Sơn và vấn đề thống nhất đất nước; kinh tế hàng hóa và đô thị.
Tiểu ban 2, thảo luận các chủ đề: Thống nhất đất nước và xây dựng vương triều Nguyễn; Chính sách đối nội, đối ngoại của triều Nguyễn; tình hình kinh tế- xã hội; vấn đề canh tân đất nước và thất bại của cuộc kháng chiến chống Pháp.
Tiểu ban 3, thảo luận các chủ đề: Quê hương và dòng họ; nhân vật lịch sử thời Chúa Nguyễn và Vương triều Nguyễn; Văn hóa; di sản văn hóa.
Sau bốn phiên họp, ngoài những ý kiến tương đối thống nhất về các vấn đề như Quê hương và dòng họ, Chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn, di sản văn hóa... thì nhiều vấn đề còn gây tranh luận, sôi nổi như vấn đề: mở mang và xác lập chủ quyền trên đất Nam bộ, thống nhất đất nước và xây dựng vương triều Nguyễn, canh tân đất nước và thất bại của cuộc kháng chiến thống Pháp, nhân vật lịch sử...
Hội thảo đã đạt được sự thống nhất cao về việc ghi nhận công lao của Chúa Nguyễn về việc mở rộng lãnh thổ đất nước. Bên cạnh đó nhà Nguyễn có những hạn chế về công tác đối nội, đối ngoại, canh tân đất nước và thất bại của cuộc kháng chiến chống Pháp...
Liên quan đến quan điểm nhà Nguyễn “cõng rắn cắn gà nhà”, GS.NGND Phan Huy Lê nói: nhà Nguyễn đã có những sai lầm, trách nhiệm không thể biện hộ trong việc để mất nước. Hai vấn đề canh tân đất nước và thất bại của cuộc kháng chiến chống Pháp có nhiều ý kiến khác nhau tranh luận gay cấn tại hội thảo.
Để giải quyết được vấn đề nguyên nhân mất nước là phải nghiên cứu đối sách, điều hành của nhà Nguyễn, không chỉ nhìn nhận ở mặt chỉ đạo chiến tranh của nhà Nguyễn mà phải tiếp tục nghiên cứu cả khía cạnh khách quan và chủ quan.
Riêng đối với tỉnh Thanh Hóa cần sớm có kế hoạch phục hồi, trùng tu các di tích lịch sử nhà Nguyễn, đáp ứng nhu cầu của nhân dân và tiến trình nghiên cứu Chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam.
Tại buổi bế mạc hội thảo, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu có ý kiến: Ngoài việc mời các nhà nghiên cứu, khoa học tham gia hội thảo, các cuộc hội thảo khoa học tiếp theo cần mời các nhà chính trị tham gia. Ngoài ra, từ những cơ sở nghiên cứu khoa học thì cần phải tiến hành viết chính sử về triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam.
