Ông Trương Quốc Cường liên quan gì?
Theo Hội đồng xét xử, trong 181 người có quyền lợi liên quan, người làm chứng được triệu tập tại phiên toà này, có nhiều người vắng mặt và không có lý do. Trong số người vắng mặt này có ông Trương Quốc Cường (Thứ trưởng Bộ Y tế).
Bà Nguyễn Quỳnh Lan - đại diện Viện Kiểm sát (VKS) giữ quyền công tố tại tòa, nêu quan điểm, đề nghị HĐXX triệu tập người vắng mặt nếu xét thấy cần triệu tập trong thời gian diễn ra phiên tòa. Trong số 9 người trong Hội đồng giám định Bộ Y tế mà Tòa triệu tập có 1 người vắng mặt, 2 người ủy quyền. Ông Phạm Thành Lâm, Đỗ Văn Đông đều là Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (QLD) có mặt tại phiên xử. Ông Dương Công Minh có mặt và là đại diện cho Viện kiểm nghiệm thuốc TPHCM.
Sau phần thẩm tra tư pháp, đại diện VKS công bố cáo trạng truy cứu 12 bị cáo là Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch VN Pharma), Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải quốc tế H&C) và 10 bị cáo khác, cùng bị truy tố tội danh “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”, theo khoản 4 điều 157 Bộ luật Hình sự, có khung phạt lên đến tử hình.
Cáo trạng nêu, từ năm 2012, Nguyễn Minh Hùng thông qua Võ Mạnh Cường mua thuốc tân dược xuất xứ Canada. Đến năm 2013, ông Hùng tiếp tục đặt mua thuốc H-Capita 500mg Caplet mang nhãn mác Công ty Helix Canada. Dù quy định hồ sơ đề nghị cấp phép phải có giấy chứng nhận lưu hành tự do, giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc, tiêu chuẩn và phương pháp kiểm tra chất lượng thuốc, nhưng do phía ông Cường không cung cấp đủ các giấy tờ này nên ông Hùng chỉ đạo cấp dưới làm giả hồ sơ trình Cục QLD cấp phép.
Cục QLD sau khi nhận hồ sơ từ VN Pharma đã lập Tổ thẩm định, giao ông Nguyễn Tấn Đạt (Phó Cục trưởng Cục QLD) làm Tổ trưởng. Được Tổ thẩm định đánh giá hồ sơ của VN Pharma đạt yêu cầu và đề xuất cho nhập, ngày 20/12/2013, Cục trưởng Cục QLD Trương Quốc Cường (hiện là Thứ trưởng Bộ Y tế) ký duyệt cho VN Pharma nhập 200.000 hộp thuốc H - Capita 500mg.
Khi VN Pharma đã nhập 9.300 hộp lưu tại kho, cơ quan chức năng xác định, số thuốc này đều giả về nguồn gốc xuất xứ, chất lượng và “không sử dụng để chữa bệnh cho người”. Cơ quan điều tra cũng xác định, Công ty Helix Canada không tồn tại và hoạt động trong lĩnh vực về dược, các giấy tờ Cường cung cấp cho Hùng là giả.
Mua bán thuốc ung thư vì lợi nhuận
Buổi chiều Tòa bắt đầu phần xét hỏi. Trả lời HĐXX, bị cáo Hùng thừa nhận cáo trạng mô tả hành vi phạm tội của bị cáo là đúng. Về “phi vụ” thuốc ung thư giả, Hùng khai do nắm tình hình là thuốc ung thư đang “hót” trên thị trường tân dược nên Hùng chủ trương cho nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita (do Công ty Helix Canada sản xuất). Được Võ Mạnh Cường chào hàng, Hùng đặt mua thuốc từ Cường với lời hứa bán thuốc kèm theo giấy chứng nhận lưu hành tự do và giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc do Bộ Y tế Canada cấp cho Công ty Helix Canada.
Theo lời khai của Hùng, các giấy tờ này được đóng dấu hợp pháp hóa Lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền; giấy tờ đều là bản chính, nên Hùng tin Cường. Hùng cũng khai rất tin tưởng Cường vì Cường đưa ra quyết định là đại diện ủy quyền của Công ty Helix Canada. Có lần Cường cho Hùng gặp người tên Raymando là giám đốc của Helix trong buổi ăn tối, cũng như Cường đưa ảnh Cường chụp nhà máy tại Canada.
Tuy nhiên, sau đó Cường không cung cấp được “Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc” theo quy định tại Thông tư 47/2010 của Bộ Y tế, nên Hùng thuê Phạm Văn Thông (dược sĩ) làm giả tài liệu này, được viết bằng tiếng Anh và có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, mang tên nhà sản xuất Công ty Helix Canada. Đồng thời, Hùng chỉ đạo cấp dưới thiết kế 2 bộ nhãn dự kiến lưu hành tại Việt Nam, để hợp thức đủ hồ sơ.
Bị cáo Hùng cũng khai nhận chỉ đạo thuộc cấp lập hồ sơ gửi A83 Bộ Công an để hỗ trợ làm rõ thông tin về lô thuốc, đồng thời bị cáo chuẩn bị thủ tục đi Canada để xác minh nhà máy Công ty Helix Canada nhưng chưa kịp xuất cảnh thì bị công an bắt tạm giam.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường không đến tòa theo triệu tập, 2 cán bộ cao nhất có mặt tại tòa điều là Cục phó Cục QLD là ông Phạm Thành Lâm, Đỗ Văn Đông.
