Ngày 12-12-2011, ông Trần Văn Hoành (thường trú tại thôn Yên Lập Đông, xã Minh Thành, huyện Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh) có đơn khởi kiện ông Chủ tịch UBND huyện Yên Hưng ra trước TAND huyện.
Lý do, ông Hoành cho rằng quyết định thu hồi đất của UBND huyện không đúng pháp luật, lấy đất của ông đền bù rẻ mạt để giao lại cho một doanh nghiệp làm cây xăng.
Ai đúng, ai sai, sẽ được các cấp tòa làm rõ. Điều đáng bàn người bị kiện trong vụ án này chưa tôn trọng người khởi kiện và cơ quan Tòa án.
Xã: Quên mất người dân mình đang quản lý?
Để dẫn đến quyết định thu hồi đất của UBND huyện Yên Hưng, một số cán bộ xã Minh Thành tham gia công tác khảo sát, đền bù giải phóng mặt bằng đã xác nhận: Người sử dụng thửa đất này là vợ chồng ông Nguyễn Xuân Lễ (đã mất) và bà Nguyễn Thị Thơm, không liên quan đến ông Hoành; đây là đất hoang, ông Lễ bà Thơm được xã cho "mượn" sau năm 1993; người sử dụng đất chưa bao giờ có hồ sơ xin hợp thức hóa...?
Theo tài liệu hiện các cơ quan Thanh tra và Tòa án đã có, xác nhận trên của cán bộ xã Minh Thành là sai thực tế.
Người dân địa phương đều biết thửa đất này nguyên của ông Lễ bà Thơm, song đã nhượng lại cho vợ chồng ông Hoành, ông Hoành đã treo biển Cty ở cổng (theo đăng ký kinh doanh, Cty này có trụ sở tại đây).
Vợ chồng ông Hoành đã đăng ký hộ khẩu về xã, đóng thuế sử dụng đất, tham gia nhiều hoạt động công ích cho địa phương…
Nguyên đây là đất hoang, trước đây vợ chồng ông Lễ xin được cải tạo trồng cây kết hợp đắp đầm nuôi cá, được UBND xã Minh Thành đồng ý (ký và đóng dấu vào đơn ngày 02-02-1993, không phải "sau năm 1993").
Vợ chồng ông Lễ từng xin hợp thức quyền sử dụng đất, được Chủ tịch UBND xã Minh Thành xác nhận (ngày 25-02-2004): "Để phù hợp quy hoạch và thực hiện quản lý nhà nước, UBND xã kính đề nghị UBND huyện xét giải quyết".
Sau này, vợ chồng ông Hoành cũng có đơn, và cũng được Chủ tịch UBND xã Minh Thành một lần nữa xác nhận (ngày 26-6-2006): "Đồng ý theo đề nghị của gia đình là hợp thức hóa, đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết”.
Khi có dự án cây xăng, một số cán bộ xã Minh Thành "quên" béng mất những thông tin, tài liệu trên đây, còn cán bộ huyện Yên Hưng thì chỉ tin cán bộ xã, "quên" mất là phải nghe thêm những người dân như ông Hoành, bà Thơm trình bày.
Huyện: Quên mất mình là đương sự trước Tòa?
Khi biết thửa đất của mình bị thu hồi cho người khác làm cây xăng, ông Hoành đã gửi đơn khiếu nại tới nhiều cấp, nhiều ngành.
Người có thẩm quyền giải quyết theo luật định là Chủ tịch UBND huyện Yên Hưng có văn bản trả lời ông Hoành ngày 07-12-2011, song thay cho một quyết định chỉ là một "Phiếu trả lời", nội dung cho rằng "ông Hoành không phải là người có quyền, lợi ích hợp pháp chịu tác động trực tiếp bởi quyết định hành chính mà ông khiếu nại”.
Nhận được cái "phiếu" này, ông Hoành bèn khởi kiện ra Tòa.
Sau khi Tòa đã thụ lý vụ án, UBND huyện tổ chức một "Hội nghị để giải quyết vướng mắc”, mời ông Hoành đến dự. Có mặt cùng luật sư, song chỉ ông Hoành được vào, luật sư của ông bị mời... ra cửa.
Biên bản hội nghị ghi ý kiến các đại diện Viện kiểm sát, Công an, Tư pháp… (họ đều nhất nhất "đồng ý" với UBND huyện), rồi ghi ý kiến kết luận của Phó chủ tịch huyện, ông Hoành không được ghi nhận ý kiến nào.
Tòa đề nghị người bị kiện trình bày quan điểm. Ngày 09-02-2012, UBND huyện có văn bản bước đầu thừa nhận thửa đất bị thu hồi có liên quan đến quyền lợi của ông Hoành, song phần "trích yếu" văn bản này ghi “V/v quan điểm giải quyết đơn của công dân", phần "nơi nhận" ghi "TAND huyện Yên Hưng (để trao đổi)”…
Cách hành xử của UBND huyện - với tư cách người bị kiện - dĩ nhiên chưa đúng quy định của Luật Tố tụng hành chính, chưa thể hiện được sự tôn trọng người khởi kiện và cơ quan Tòa án.
