Cuộc tranh cãi chắc là sẽ kéo ra bất tận. Dù các nhà khoa học trong và ngoài nước từ lâu đã khẳng định, loài “Rùa Hoàn Kiếm” có trong sách Đỏ, và trên thế giới hiện chỉ còn … 4 cụ, trong đó Hồ Gươm còn nhõn 1 cụ!
Lâu nay, khi cụ ngoi lên thở, phơi nắng ngắm phố phường thì ai nấy xô lại, coi là điềm lành, áp ngay vào những sự kiện lớn của Thủ đô hay đất nước diễn ra ngày hôm đó. Đến khi cụ bị “câu tặc” tấn công thương tích đầy mình, ngắc ngoải thì ai cũng ngãng ra.
Ngãng vì còn bận… cãi. Vì sợ tâm linh, ngại động vào cụ, lỡ có chi phạm húy thì nguy! Có chuyên gia còn bảo, đại ý thôi “quên” cụ đi, vì cụ cũng đã già lắm rồi, sinh sản gì được nữa, nên tìm loài khác tương tự mà nghiên cứu và nhân giống ?!
Lý Thái Tổ thấy rồng bay lên từ La Thành, bèn dời đô, đặt tên Thăng Long. Chỉ còn ít ngày nữa là tròn 1.000 năm với Đại lễ công phu, hoành tráng. Bình Định vương Lê Lợi khởi nghiệp, được Thần Quy nổi lên trao bảo kiếm Thuận Thiên. Đánh đuổi giặc xong, Thần Quy lại hiện lên đón kiếm về, đặt tên hồ Hoàn Kiếm.
Thăng Long và Hoàn Kiếm đã trở thành máu thịt trong tâm thức Việt, dù chỉ là những truyền thuyết.
Hàng ngàn con rồng vàng các kiểu được chế tác chào mừng Đại lễ. Còn cụ rùa Hồ Gươm đang lâm nạn. Vì lưỡi câu. Vì bầy rùa tai đỏ háu đói đang sinh nở tràn lan.
Thân phận của loài vật duy nhất có thật trong tứ linh này là chuyên đội hạc, đội bia ở đình chùa. Quan niệm dân gian, rùa biểu trưng cho sức chịu đựng. Nhưng sức chịu đựng nào cũng có hạn.
Sách xưa cho biết, người ta chép lại những dấu chấm trên lưng linh quy thành một bức đồ, gọi là lạc thư còn gọi là quy thư, để chế ra ngũ hành cũng như luận ra các phép cai trị đất nước thái bình. Hay những ký tự đầu tiên được khắc trên mai rùa, gọi là Giáp Cốt Văn.
Trên lưng Cụ rùa Hồ Gươm nay cũng dọc ngang những chấm, những vết. Nhưng không phải văn mà là những “vết thù”.
Dân tình khắp nơi đang xôn xao tìm cách gỡ lưỡi câu trên lưng cụ Rùa. Chuyên gia thì cho rằng quá khó, vì dễ gì cụ cho tiếp cận. Có mấy ai nghĩ, gỡ những lưỡi câu đang mắc vào cơ chế là điều hoàn toàn có thể, thì chưa ai chịu làm, hoặc ngần ngại.
Nói hoài nói mãi, không khéo lại chỉ như “nước đổ lưng rùa”.
