Câu chuyện văn hóa

TP - Vậy là tròn 35 năm sự kiện bài thơ “Mùa xuân nhớ Bác” chấn động dư luận của nữ sinh viên năm 2 Đại học Tổng hợp Hà Nội Phạm Thị Xuân Khải xuất hiện trên báo Tiền Phong (số 12 ngày 25/3/1986, số đặc biệt kỷ niệm 55 thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh). 

TP - Lấy cảm hứng từ hoạt động văn hóa cộng đồng, sinh hoạt hằng ngày, ông trải lòng thông qua ngôn ngữ hội họa để người xem cảm nhận trọn vẹn một Tây Nguyên huyền bí trong nghệ thuật. Tranh ông vượt ra khỏi buôn làng, đi triển lãm khắp trong, ngoài nước. Ông là bậc thầy hội họa mang hơi thở đại ngàn Tây Nguyên - họa sĩ Y Nhi Ksor.

TP - Quảng Trị trở thành biểu tượng chung của cả nước về một thời hào hùng và khát vọng hòa bình của một dân tộc Việt Nam anh hùng. Quảng Trị là mảnh đất sâu nặng nghĩa tình đồng chí, đồng bào khắp mọi miền đất nước và bạn bè quốc tế. Chính vì thế, mảnh đất này được Chính phủ cho phép tổ chức Lễ hội Vì Hòa bình mang tầm quốc gia và quốc tế.

TP - Khái niệm “cấp phép”, “tác phẩm sáng tác trước 1975 tại các tỉnh phía Nam”… đã trôi vào dĩ vãng, trả lại cho ca khúc xưa đôi cánh tự do và công bằng. Chưa bao giờ như bây giờ, khán giả được thoải mái thưởng thức “món ăn tinh thần” và nghệ sỹ được thỏa sức bay bổng trong khung trời sáng tạo.

Đại dịch COVID-19 làm ngành du lịch, văn hóa điêu đứng, trong đó khó khăn nhất chính là các nghệ sĩ chơi nhạc Jazz, dòng nhạc vốn thường chỉ đông đảo khách nước ngoài. Các tụ điểm đóng cửa và các nghệ sĩ khắc khoải chờ đợi ngày trở lại sân khấu. Các nghệ sĩ đang tìm sân chơi cho riêng mình.

TP - Có một nơi mà người dân xứ Quảng gọi là Xứ Tiên, nơi có dòng sông Tiên chảy ngược, với ngôi làng cổ và đường làng, giếng nước, cổng ngõ, tường rào đều bằng đá.

Bạn bè trong giới vẫn gọi yêu Bùi Hoàng Dương là “Dương chó”. Bao nhiêu năm làm nghề, vẽ hàng trăm tác phẩm, Dương vẫn luôn lấy hình tượng con chó làm đề tài. Bởi thế, nghe tin Dương vẽ hàng chục bức tranh về các Mo Mường và sắp mở triển lãm, ai cũng ngạc nhiên.

TPO - Người già là nhóm nhân vật thường bị liệt vào diện “thiểu số” trong các bộ phim truyền hình và điện ảnh, ít khi họ được mô tả như những cá nhân độc lập, có tiếng nói riêng.

TP - Là một trong những cựu tù Hỏa Lò điển hình, bị tra tấn dã man, bắt phải chứng kiến cảnh người yêu bị làm nhục, ông Hoàng Quân Tạo đã sống với những ký ức kinh hoàng ấy “cả đời” (lời của ông). Sau này ông trở thành Giám đốc đầu tiên của Nhà hát Kịch Hà Nội, là một trong những người đầu tiên phát hiện và đưa kịch Lưu Quang Vũ lên sân khấu.

TP - Nếu như trước đây, điện ảnh Việt vẫn xem nhạc phim chỉ là phần nền, là “kép phụ” bên cạnh phim và diễn viên thì gần đây, ca khúc chủ đề trong phim đã trở nên quan trọng, góp phần giúp bộ phim nổi tiếng, thậm chí có thể “sống khỏe” như những ca khúc độc lập.

TPO - Người mê phim ảnh trong nước đều biết “Người đẹp Tây Đô” Việt Trinh. Ngược dòng thời gian, trước năm 1975, làng ca nhạc từng có một ca sỹ xinh đẹp với tiếng hát ngọt ngào được mệnh danh “Người đẹp Tây Đô”. Đó chính là danh ca Băng Châu. Bà lớn lên ở “Tây Đô”- Cần Thơ.

TPO - Thông tin nhà thơ, nhà biên kịch Hoàng Nhuận Cầm vừa đột ngột qua đời khiến bạn bè và người hâm mộ không khỏi bàng hoàng xót xa. Lúc sinh thời, ông từng viết: "Nếu tôi chết trời xanh bình lặng/ Thêm một vì sao nữa rụng rơi/ Bạn ngồi uống cà phê có nhớ/ Uống cả vì sao ấy hộ tôi" (Thêm một vì sao).

TPO - “Chiếc lá đầu tiên” là một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm, được giới sinh viên Hà Nội thập niên 70 gần như ai cũng biết đến. Xung quanh bài thơ này cũng có nhiều câu chuyện thú vị.

TPO - Nhiều người thể hiện sự bất bình với bức tượng con dâu vạch áo cho mẹ chồng bú sữa vì cho rằng nó quá dung tục, không phù hợp để trưng bày nơi công cộng.

Sau 56 năm thăng trầm, Vòng tay học trò - tiểu thuyết từng bị cho là “đồi trụy” của Nguyễn Thị Hoàng trở lại trên giá cùng bốn tác phẩm khác - để giúp bạn đọc có thể hình dung lại một thời từng sống của con người miền Nam trước 1975. Nhà văn Nguyễn Thị Hoàng có mặt ở Hà Nội để giao lưu cùng bạn đọc và những người yêu mến bà.

P V: Giả sử không có duyên với văn chương, bà có chuẩn bị cho một sự nghiệp khác?

TPO - Rất nhiều người cho rằng, Tết Hàn Thực và Tết Thanh Minh có cùng một nguồn gốc. Vậy bản chất hai ngày lễ này có mối quan hệ với nhau không? Chuyên gia nghiên cứu tâm linh, TS. KTS Vũ Thế Khanh, Chủ tịch Hội đồng Khoa học UIA đã có những lý giải về vấn đề này.

TPO - Chùm thơ, 3 bài, đã giúp tác giả người Thái Tòng Văn Hân, giành giải B trong cuộc thi thơ Báo Văn Nghệ 2019-2020. Nhưng chính ban giám khảo và người được giải cũng không thể ngờ, một trong ba bài thơ đó lại gây tranh cãi nảy lửa trong dư luận. Đó là bài “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”.

TPO - Tiệm tóc đặc biệt của anh Thành Nguyễn trong con ngõ Văn Chương (Tôn Đức Thắng - Hà Nội) không có tiếng nói, nhân viên và khách hàng chỉ giao tiếp với nhau qua chữ viết, ánh mắt, những ký hiệu ngôn ngữ…

TPO - Đến phố cổ Hội An (Quảng Nam), hỏi “Dân Khùng”, “Dân đồ vá” chắc hẳn ai cũng biết đó là họa sĩ Nguyễn Quốc Dân. Quả thật, khi nhìn thấy người đàn ông mặc đồ với đủ gam màu, áo quần vá trên chắp dưới, người đeo đủ thứ lạ lẫm, thì ai cũng phải thốt lên “đúng là...khùng!”.

TPO - Hiện tượng trục vong ở chùa Ba Vàng, mô hình thực hành tâm linh của CLB Tình người rộ lên vừa rồi khiến dư luận xôn xao, lo ngại về sự u mê trong thực hành tín ngưỡng tâm linh.

TPO - Chúng tôi bước vào trường đại học, bước vào trường đời vào thời kỳ đổi mới và cái tên Nguyễn Huy Thiệp vang lên trong người đọc như một tiếng chuông lạ, một điều khiến người ta phải lựa chọn, hoặc có hoặc không. Hoặc là đổi mới, hoặc là cứ thế mãi? 

TPO - Người dân đến ngôi chùa cổ 253 năm tại phường Tân Định, TX Bến Cát, Bình Dương không khỏi thắc mắc khi nhìn thấy hình khối ụ mối giống người đang ngồi thiền định, được bảo vệ trong lồng kính. Tương truyền rằng, đó là hình ảnh của thiền sư Thích Thiên Hiếu, người đã ngồi thiền chịu đựng hàng nghìn con đỉa hút máu, giúp nông dân yên tâm canh tác. Đó cũng là lý do ngôi chùa mang tên “chùa Tổ Đỉa”.

TP - Bộ phim “Kiều @” vừa ra mắt không lâu nhưng đang gây tranh cãi dữ dội. Trên mạng xã hội, nhiều người không tiếc lời chỉ trích bộ phim là “siêu thảm hoạ”, “đồi truỵ, phản cảm”, “phá nát Truyện Kiều”… Cộng với những ồn ào xung quanh một số phim chuyển thể thời gian gần đây, khiến nhiều người tự hỏi: Liệu việc làm phim dựa vào các tác phẩm văn học nổi tiếng có thực sự là “miền đất hứa” với các đạo diễn?

TPO - Vợ cố nghệ sĩ Chí Tài, ca sỹ Phương Loan vừa gây cơn sốt trên mạng xã hội khi thể hiện thành công ca khúc Nếu xuân này vắng Anh của nhạc sỹ Bảo Thu. Biết tin này, nhạc sỹ Bảo Thu rất vui, bởi đứa con tinh thần của ông đem lại những cảm xúc mới cho khán giả. 

TPO - Từng là giọng ca đắt giá ở phòng trà Sài Gòn trước 75, cố danh ca Lệ Thu nhận lương tháng không tưởng. Một ông chủ vũ trường muốn mời Lệ Thu về hát cho mình, khi bà đang độc quyền ở một nơi khác, đã đưa ra mức lương: 1 triệu đồng/tháng khiến nữ danh ca choáng váng. Lương cao đến mức đủ để bà tậu villa.

Mệt mỏi với cuộc sống xô bồ ở chốn thị thành ồn ào, đông đúc, nhiều người tìm lối thoát bằng cách lên rừng trải nghiệm cuộc sống nguyên thủy, học hỏi kỹ năng từ tổ tiên loài người như săn bắn, hái lượm, tắm suối, ngủ trên cây…

TP - Mùa hè 1992, tôi theo nhà văn Phạm Hoa vào Viện 108 thăm nhà viết kịch Tào Mạt đang nằm điều trị. Trước lúc đi, Phạm Hoa nói về Đại tá NSND Tào Mạt người từng cùng phòng Văn hóa văn nghệ ở số 4 Lý Nam Đế với chất giọng bao thương mến cùng cảm phục. Bệnh của Tào Mạt không thường mà là ung thư. Lại là thứ ưng thư hiếm gặp. Nhưng ông vẫn luôn lạc quan đùa tếu.

TP - Ẩm thực Việt vốn hấp dẫn. Cứ hễ ở đâu nông sản bốn mùa dồi dào, gia vị phong phú, bò gà lợn đầy sân, tôm cua cá kín ao là tự khắc đồ ăn sẽ ngon, cũng bởi các bà nội trợ sẵn nguyên liệu để thỏa sức sáng tạo. Mà phàm đồ ăn ngon thì dân chốn đó cũng ham mê ăn uống.

TP - “Như những ngọn gió” là câu cuối trong lời Nguyễn Huy Thiệp đề từ cho mười truyện ngắn về bản Hua Tát của mình, cũng là tên một tập sách của “vua truyện ngắn Việt Nam”. Còn tôi từng viết từ dăm bảy năm trước rằng Hà Nội mỗi ngày thêm tạp nhưng nếu vắng đi những của hiếm, độc lạ như Nguyễn Huy Thiệp, mới gọi là nguy cơ cao…