Ngày 11/7, đại diện Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước Tộc chính thức có đơn kiến nghị lên UBND tỉnh TT-Huế, bày tỏ nguyện vọng tha thiết muốn xây dựng lại ngôi mộ bà Tài nhân họ Lê, vợ vua Tự Đức, ngay tại vị trí huyệt mộ vừa được tìm thấy hôm 6/7, sau khi khu vực này bị san phẳng để phục vụ dự án bãi đỗ xe tham quan lăng Tự Đức - Đồng Khánh.
Văn bản kiến nghị do ông Tôn Thất Viễn Bào, Chủ tịch Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước Tộc, đứng tên. Trong đơn kiến nghị, con cháu dòng họ Nguyễn Phước tha thiết mong UBND tỉnh TT-Huế, các ban ngành liên quan tạo điều kiện để con cháu dòng tộc này tổ chức xây dựng lại ngôi lăng vợ vua Tự Đức, ngay tại vị trí cũ; Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ cung cấp bản vẽ phục dựng ngôi lăng mộ đúng với vị trí và chức vị của bà Tài nhân họ Lê.
Đơn kiến nghị lần này của Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước Tộc còn dẫn lời của PGS.TS Đỗ Bang, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh TT-Huế, nên giữ nguyên trạng huyệt mộ bà Tài nhân họ Lê và cho xây lại lăng mộ vợ vua Tự Đức đúng theo quy củ của thế kỷ trước, đây là vấn đề nhân văn cần phải làm.
Trong đơn kiến nghị, Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước Tộc yêu cầu chủ đầu tư bãi đỗ xe là Công ty TNHH Thương mại & Dịch vụ Chuỗi Giá Trị có trách nhiệm bồi hoàn những thiệt hại đã gây ra, để xây dựng lại ngôi lăng mộ cho bà vợ vua Tự Đức theo bản vẽ thiết kế của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, từng được thỏa thuận tại một cuộc họp do Thanh tra Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh tổ chức trước đó.
Trao đổi với PV, ông Tôn Thất Giáp, đại diện Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước Tộc cho biết, mong muốn của dòng tộc là giữ lại ngôi mộ ở vị trí cũ.
“Giả dụ như đó là ngôi mộ người thân của bạn bị người ra mang ra đào xới thì có nên giữ hay không. Giữ lại là lẽ dĩ nhiên. Đằng này, đây lại là mộ của một người vợ vua, nên nó bao hàm nhiều vấn đề, từ tâm linh, tổ tiên, lịch sử rồi di tích... Chúng tôi muốn trả lại nguyên trạng y như cũ vì họ đã làm sai, làm không có trình tự, không báo cáo gì cho bà con dòng họ Nguyễn Phước chúng tôi biết”, ông Giáp bày tỏ.
Theo ông Giáp, tâm nguyện của con cháu dòng tộc Nguyễn Phước trước hết là muốn được làm lại một nấm mộ bằng bê tông cho bà Tài nhân họ Lê. Kế đến là mong được xây lại một ngôi lăng mộ tương xứng vị trí của một bà tài nhân vợ vua thời xưa.
“Trước đây, tường thành bao quanh mộ dài bao nhiêu, nấm mộ dài thế nào, cái đó thì có Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế hỗ trợ chúng tôi về bản vẽ”, ông Giáp nói.
 |
Tấm bia mộ bằng đá của bà Tài nhân họ Lê được dựng lại
 |
Con cháu dòng tộc Nguyễn Phước chưa hài lòng với cách làm nhà tạm bảo vệ mộ của chủ đầu tư bãi xe.
Theo quan sát của PV, đến ngày 11/7, tại vị trí huyệt mộ vợ vua Nguyễn được tìm thấy vào hôm 6/7 đã có những phương án bảo vệ ban đầu. Chủ đầu tư bãi xe đã cho dựng nhà tạm bằng cột sắt, lợp mái tôn, bao quanh bằng lưới sắt B40 để bảo vệ ngôi mộ.
Phần trong khuôn tĩnh của mộ được xếp tạm bằng 4 lớp gạch đỏ, đắp cát lên trên. Tấm bia bằng đá xanh khắc dòng chữ Hán “Tiền triều, tài nhân Cửu giai Lê Thị, thụy Thục Thuận chi mộ” cũng được dựng lại ngay tại vị trí khu mộ.
Tuy nhiên, theo Hội đồng Trị sự Nguyễn Phước Tộc, con cháu dòng họ Nguyễn Phước vẫn chưa hài lòng với cách làm mộ tạm của chủ đầu tư, chưa bảo đảm quy cách và rất thiếu mỹ quan.
Còn theo ông Đỗ Trọng Bướm, tổ trưởng Tổ dân phố 11-phường Thủy Xuân, là người sống và canh tác ở khu vực gần ngôi cổ mộ từ hàng chục năm nay, nên ông vẫn còn nhớ rất rõ trước lúc bị san ủi, mộ của bà Tài nhân họ Lê có hình vuông, tường thành xung quanh cao 0,7 mét, một số điểm bị sụt lún.
Mộ có diện tích khoảng 40m2, tấm bia vẫn còn trên mặt đất, nhìn từ khoảng cách 5-7 mét vẫn thấy rõ ngôi mộ, bởi còn nhiều đoạn tường lăng, cạnh mộ có một cây to...
