Đó là ý kiến của GS. Nguyễn Minh Thuyết, nguyên phó Chủ nhiệm UBVHGDTNTN&NĐ Quốc Hội, ủy viên Hội đồng quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực tại hội thảo góp ý dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức sáng nay, 5/4.
GS. Nguyễn Minh Thuyết cho rằng nhà trường sẽ đánh giá học sinh dựa trên kết quả học tập, rèn luyện thực chất, trong đó chú trọng kỹ năng thực hành. Căn cứ kết quả tốt nghiệp tại trường, hiệu trưởng cấp bằng tốt nghiệp cho học sinh.
“Có ý kiến lo ngại nhiều nước sẽ không công nhận bằng tốt nghiệp do hiệu trưởng trường THPT cấp. Tuy nhiên, trên thế giới cũng có những nước giao việc đánh giá, cấp bằng tốt nghiệp THPT cho nhà trường. Tôi tin chắc rằng qua theo dõi thực tế, các nước sẽ công nhận bằng tốt nghiệp của những trường THPT tổ chức học tập và thi nghiêm túc. Điều này sẽ buộc các trường phải thi đua nâng cao chất lượng giáo dục, bảo đảm chất lượng tốt nghiệp của mình” – GS. Nguyễn Minh Thuyết chia sẻ.
Ông cũng khẳng định, việc đánh giá để tuyển sinh ĐH giao cho các trung tâm khảo thí tổ chức ở ba miền. Mỗi năm, các trung tâm khảo thí có thể đánh giá từ 2 đến 4 lần. Các trường ĐH có thể căn cứ vào kết quả đánh giá này để tuyển sinh hoặc tổ chức thêm một kỳ thi/một cuộc phỏng vấn để lựa chọn những thí sinh thích hợp với ngành đào tạo.
Hiện nay, Việt Nam chưa có trung tâm khảo thí mạnh. Nhưng từ nay đến năm 2025, tức là lúc học sinh lớp 12 theo học chương trình giáo dục phổ thông mới tốt nghiệp còn 7 năm nữa, chúng ta có thể đào tạo đội ngũ khảo thí chuyên nghiệp và chuẩn bị ngân hàng đề thi để thực hiện công việc này. Nếu cần, bước đầu có thể mời chuyên gia khảo thí quốc tế sang giúp đào tạo nhân lực, kiểm định, xây dựng ngân hàng đề thi và tổ chức một và kì thi đầu tiên.
Ngoài việc đánh giá kết quả học tập để tuyển sinh ĐH, các trung tâm này sẽ được giao nhiệm vụ tổ chức khảo sát trên diện rộng để thu thập thông tin về giáo dục và đối chiếu kết quả tốt nghiệp ở các trường. Trên cơ sở đối chiếu này, cơ quan quản lý giáo dục địa phương có thể xác định sự tương giữa kết quả đánh giá của từng trường với kết quả khảo sát trên diện rộng, từ đó điều chỉnh “bệnh thành tích” của các trường.
“Việc sử dụng đánh giá kết quả học tập ở trường, theo tôi cũng nên có quy định học sinh không đạt được tiếp tục học theo lớp nhưng phải thi lại những môn chưa đạt yêu cầu” – GS. Nguyễn Minh Thuyết nói.
GS. Thuyết cũng cho rằng đáng tiếc là Dự thảo Luật Giáo dục lần này chỉ bổ sung một quy định không hợp lý và không có bao nhiêu ý nghĩa là hiệu trưởng cấp chứng nhận hoàn thành chương trình THPT cho những học sinh không dự thi tốt nghiệp THPT hoặc có dự thi mà không đỗ.
Nói rằng quy định này không hợp lý vì làm sao một người không đỗ trong kỳ thi tốt nghiệp có thể được coi là đã hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông, trong khi đánh giá (thi tốt nghiệp) là một bộ phận của chương trình? Nói rằng điều này không có mấy ý nghĩa vì nó không giải quyết được bế tắc hiện nay.
Cuối cùng, GS. Nguyễn Minh Thuyết khẳng định tiếp tục duy trì cách thi tốt nghiệp và tuyển sinh ĐH như hiện nay sẽ hạn chế việc dạy và học theo chương trình mới; khó bảo đảm phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh.
Thông thường, một cuộc thi toàn quốc hay toàn tỉnh chỉ có thể kiểm tra kiến thức và kỹ năng giải bài tập; như vậy, giáo viên vẫn phải tranh thủ thời gian cung cấp kiến thức, kĩ năng giải bài tập cho học sinh; còn học sinh vẫn học để đối phó và chịu áp lực nặng nề.
