Tương lai, cứ đi cao tốc là phải trả phí?

TP - Hiện có ý kiến cho rằng, nhiều tuyến đường đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước, vốn vay ODA, nhưng không thu phí. Cũng đầu tư bằng nguồn vốn tương tự, nhưng VEC lại được thu phí. Điều này tạo ra sự không công bằng. 

Giải đáp vấn đề trên, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho hay, VEC là doanh nghiệp nhà nước, hoạt động cơ chế rất đặc thù.

Theo đó, nhà nước cho VEC vay lại vốn vay ODA để đầu tư đường cao tốc. Trong mỗi con đường cao tốc, có cả vốn nhà nước và vốn nhà nước cho VEC vay lại. Do đó, VEC chỉ thu phí để thu hồi và trả lại ngân sách nhà nước lãi và gốc phần vốn đã vay lại, còn phần ngân sách đầu tư vào con đường đó thì không tính vào phí.

“Tất cả cao tốc của VEC đầu tư, khai thác đều có thời hạn thu phí. Khi hết thời gian thu phí, VEC sẽ phải trả lại con đường cho nhà nước vận hành, khai thác. Khi đó, nhà nước có thể không thu phí, hoặc tiếp tục đấu thầu quyền thu phí để lấy vốn đầu tư đường mới. Không phải VEC được ngân sách nhà nước cấp vốn đầu tư rồi thu phí”, ông Đông nói.

Theo đó, tới đây khi kêu gọi đầu tư tư nhân vào các đoạn cao tốc Bắc - Nam phía Đông, nhà nước cũng thực hiện cơ chế như vậy.

Về những dự án giao thông khác, được đầu tư bằng vốn vay ODA và vốn ngân sách đối ứng, như cầu Nhật Tân và Đại lộ Võ Nguyên Giáp (cao tốc Nhật Tân - Nội Bài), Vành đai 3 Hà Nội, cầu Cần Thơ... lại không thu phí, ông Đông lý giải, những dự án này do ngân sách đầu tư trực tiếp, không phải nhà nước đi vay rồi cho đơn vị thứ 2 vay lại. Nên theo Nghị định 18/2012 về Quỹ bảo trì đường bộ, các dự án đường bộ đầu tư bằng ngân sách nhà nước sẽ không thu phí, chủ phương tiện chỉ đóng phí bảo trì.

“Tôi đã vài lần báo cáo Bộ trưởng để báo cáo Thủ tướng sửa Nghị định 18, theo hướng phân biên đường cao tốc và đường bộ thông thường. Với đường cao tốc, dù giàu có như Nhật Bản, kể cả đầu tư vốn tư nhân hay nhà nước đều thu phí. Vì cao tốc đều đầu tư mới, người dân có quyền lựa chọn đi cao tốc hoặc đường thông thường, cao tốc đi nhanh hơn, an toàn hơn nên phải trả phí để nhà nước thu hồi vốn đầu tư tiếp”, ông Đông nói.

Hiện VEC đang quản lý, khai thác 4 tuyến đường bộ cao tốc: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi và TPHCM - Long Thành - Dầu Giây. VEC đang đầu tư thi công 1 tuyến cao tốc khác là Bến Lức - Long Thành.

MỚI - NÓNG