Từ thông tin phản ánh của báo chí về nghi vấn lập “quỹ đen” tại Cục Đường thuỷ nội địa (Bộ GTVT) lấy tiền từ các nhà thầu thực hiện các dự án do Cục này làm chủ đầu tư trích lại, Bộ trưởng Bộ GTVT đã yêu cầu Thanh tra Bộ này lập tổ công tác để xác minh.
Quá trình xác minh cho thấy, ông Phạm Văn Thông, nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án đường thủy nội địa (Cục Đường thủy nội địa) từ cuối năm 2015 đến năm 2016, ông này đã thực hiện thu tiền phần trăm của 15 nhà thầu với tổng số tiền 4,8 tỷ đồng.
Trong 15 nhà thầu ông Thông khai đã nhận tiền trích lại từ gói thầu với mức từ 6%, 10%, 15% đến 20% trị giá gói thầu, có 14 nhà thầu không thừa nhận (1 nhà thầu đã thay đổi lãnh đạo) bàn bạc trích phần trăm, không nộp tiền cho ông Thông.
Việc thu tiền này là thực hiện theo chỉ đạo miệng của ông Trần Đức Hải, Phó cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam. Tuy nhiên, Tổ xác minh cho rằng, chỉ đạo miệng ông Hải là lời khai một phía từ ông Thông, chưa kiểm chứng được nên chưa đủ căn cứ pháp lý.
Theo kết luận thanh tra, sau khi thu tiền từ các nhà thầu, ông Thông đã để sử dụng cho nhiều khoản chi của Cục Đường thủy nội địa. Đã có 9 cá nhân là chuyên viên, trưởng các phòng nghiệp vụ đề xuất chi, sau đó lấy tiền từ ông Thông để chi phí chung cho Cục Đường thủy nội địa 406 triệu đồng.
Thanh tra Bộ GTVT cho rằng, nội dung thông tin phản ánh về việc chi tiền là có cơ sở, nhưng "chỉ có cơ sở với những tài liệu mà các cá nhân đã ký nhận tiền".
Theo đó, ông Thông phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, với số tiền 4,39 tỷ đồng.
Căn cứ vào kết luận nêu trên, Bộ GTVT giao Thanh tra Bộ ban hành quyết định thu hồi số tiền 406 triệu đồng của Cục Đường thủy nội địa đồng thời ban hành quyết định thu hồi 4,39 tỉ đồng từ ông Thông.
Danh sách 15 công ty "đi đêm" với Cục Đường thuỷ nội địa (trích từ kết luận thanh tra, xin viết tắt tên các công ty), gồm:
" Công ty tư vấn GTCC H 628.106.364 đồng; Công ty Đ.V 258.833.182 đồng; Công ty F 27.900 USD; Công ty Q. số 2 (200); Công ty Q số 6: 140.000.000); Công ty Q số 7 (90,0); Công ty tư vấn V (191.400.000 đồng); Công ty tư vấn S (187.000.000); Công ty Cổ phần tư vấn X (321.000.000).
Tiếp đó, Công ty H và Công ty A tổng cộng (180.000.000đ); Trung tâm tư vấn Đ (662.366.106); Công ty T (330.000.000 đồng); Công ty P (140.000.000); Công ty cổ phần QLĐTNĐ T (500.000.000 đ); Công ty L (424.000.000)".
Trong số các đơn vị trên, có 8 công ty mà người nộp tiền không có chữ ký. Đặc biệt, có 2 trường hợp, thanh tra nhận định nhiều khả năng không phải chữ ký của người nộp tiền, “có dấu hiệu ngụy tạo chứng cứ pháp lý”.
Tổ xác minh cho biết, các nhà thầu phủ nhận việc bàn bạc với Cục Đường thủy nội địa về trích tỷ lệ phần trăm từ 6%, 10%, 15% đến 20%; không nghe ai chỉ đạo nộp tiền; không nộp tiền cho ông Phạm Văn Thông...
"Hành vi thu tiền của các nhà thầu, hành vi duyệt chi cho hội nghị, hội thao, ăn uống, tiếp khách của Cục Đường thủy nội địa là vi phạm pháp luật, mức độ là nghiêm trọng” - Kết luận thanh tra số 9633 của Bộ GTVT khẳng định.
