Trước đó, ngày 16/10/2017, ông Bình bị VKSND Tối cao khởi tố tội danh trên theo khoản 3, Điều 296 Bộ luật Hình sự. Ông Bình được tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú.
Ngày 30/11/2019, ông Bình được tạm đình chỉ điều tra để Phân viện Khoa học Hình sự tại TPHCM giám định một số hồ sơ liên quan vụ án. Sau khi có kết quả, ngày 3/8/2020, Cơ quan điều tra VKSND Tối cao ký quyết định hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ điều tra để phục hồi điều tra.
Theo hồ sơ, tháng 2/2012, TAND tỉnh Sóc Trăng xử phúc thẩm vụ kiện ly hôn chia tài sản giữa vợ chồng ông Đặng Văn Muôn và bà Trần Thị Lẫm. Về tài sản, HĐXX tuyên ông Muôn được sở hữu căn nhà, song phải trả cho bà Lẫm số tiền 1,7 tỷ đồng. Bà Lẫm làm đơn yêu cầu thi hành án nhưng sau đó lại rút đơn, cam kết không khiếu nại về sau.
Sau đó, căn nhà được ông Muôn bán cho bà Nguyễn Thị Ngọc (TP Sóc Trăng), rồi bà Ngọc chuyển nhượng cho một người khác với giá 4,5 tỷ đồng. Theo thỏa thuận, bà nhận tiền đặt cọc 2 tỷ đồng của người mua, sau 30 ngày kể từ ngày nhận tiền, bà phải hoàn tất hồ sơ chuyển nhượng, nếu không phải trả 2 tỷ đồng tiền nhận cọc và 2 tỷ phạt vi phạm hợp đồng.
Đến lúc này, bà Lẫm lại làm đơn khởi kiện gửi đến TAND TP Sóc Trăng yêu cầu tòa tuyên hủy hợp đồng mua bán nhà, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm giao dịch mua bán nhà đất nêu trên.
Ông Nguyễn Văn Thanh Bình được phân công thụ lý vụ kiện. Tháng 2/2013, ông Bình ký quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm ông Muôn và bà Ngọc chuyển nhượng, mua bán căn nhà.
Trước quyết định này, bà Ngọc làm đơn khiếu nại kèm theo các tài liệu chứng minh bà Lẫm không còn liên quan đến căn nhà. Tuy nhiên, Chánh án TAND TP Sóc Trăng lúc đó đã bác khiếu nại của bà.
Theo Cơ quan điều tra VKSND Tối cao, bà Lẫm không có tư cách nguyên đơn, không còn tư cách tố tụng. Bản án đã tuyên ông Muôn được quyền sở hữu toàn bộ căn nhà nêu trên. Khi bà Lẫm gửi đơn khởi kiện, theo quy định pháp luật, không đúng trình tự thì tòa phải trả đơn; nếu nhận đơn thì phải xác minh đủ căn cứ thụ lý hay không. Tuy nhiên, ông Bình đã không xác minh mà vẫn thụ lý vụ kiện của bà Lẫm.
Cơ quan điều tra VKSND Tối cao nhận định, ông Bình biết rõ quyết định của mình là sai trái nhưng bất chấp pháp luật. Hậu quả từ quyết định trái luật đó của ông Bình đã khiến bà Ngọc phải chịu tiền phạt cọc 1,9 tỷ đồng do không bán được nhà. Cơ quan điều tra VKSND Tối cao xác định hành vi ra quyết định trên của ông Bình là trái pháp luật.
