1. Thai lưu là gì ?
Trung tâm trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) định nghĩa thai lưu là là tình trạng thai chết trước hoặc trong khi sinh. Cả sẩy thai và thai lưu đều được hiểu là cái thai đã mất, nhưng chúng khác nhau tùy theo thời điểm mất mát xảy ra. Tại Hoa Kỳ, sảy thai thường được định nghĩa là mất em bé trước tuần thứ 20 của thai kỳ, và thai chết lưu là mất em bé sau 20 tuần mang thai. Thai lưu được phân loại dựa vào thời điểm mà xảy ra:
• Một thai chết sớm là xảy ra trong khoảng từ 20 đến 27 tuần tuổi
• Một thai chết muộn xảy ra giữa 28 và 36 tuần tuổi
• Một thai kỳ hạn xảy ra giữa 37 tuần tuổi hoặc lâu hơn
2. Nguyên nhân gây ra thai lưu
Nhiều phụ nữ đổ lỗi cho bản thân khi họ bị mất con ở thời điểm quá muộn - họ có thể tự hỏi mình đã làm gì sai - nhưng, theo CDC, thai lưu hiếm khi là lỗi của mẹ. Trong thực tế, thường không thể xác định chính xác nguyên nhân thai lưu. Tuy nhiên có một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ thai lưu mà mẹ bầu cần biết để cải thiện cơ hội sinh con khỏe mạnh. Mạng nghiên cứu hợp tác về thai lưu được hỗ trợ bởi NICHD-Viện quốc gia nghiên cứu về sức khỏe trẻ em và phát triển con người của Hoa Kỳ (SCRN) đã chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến thai lưu theo thứ tự từ phổ biến nhất đến ít phổ biến nhất:
• Mang thai và cơn đau đẻ biến chứng: Các vấn đề xảy ra trong thai kỳ có thể gây ra gần một phần ba thai lưu. Những biến chứng này bao gồm sinh non, mang thai song sinh hoặc ba, và nhau thai tác ra khỏi tử cung (còn gọi là “ nhau thai bị bóc tách- placental abruption”). Biến chứng khi mang thai và đau đẻ là nguyên nhân phổ biến của thai lưu trước 24 tuổi.
• Vấn đề với nhau thai: Gần một phần tư trong bốn thai lưu có thể do các vấn đề với nhau thai. Một ví dụ về một vấn đề nhau thai gây ra thai lưu là nhau thai không cung cấp đủ máu cho bé. Các vấn đề nhau thai là nguyên nhân hàng đầu của thai lưu xảy ra trước khi sinh, và những ca tử vong này có xu hướng xảy ra sau 24 tuần mang thai.
• Dị tật bẩm sinh: Trong hơn 1 trong số 10 thai lưu, thai nhi có khuyết tật bẩm sinh về cấu trúc di truyền gây tử vong.
• Nhiễm trùng: Trong hơn 1 trong mỗi 10 thai lưu, tử vong có thể do nhiễm trùng ở thai nhi hoặc trong nhau thai hoặc do nhiễm trùng nghiêm trọng ở người mẹ. Nhiễm trùng là một nguyên nhân phổ biến gây tử vong trong thai lưu trước tuần thứ 24 so với những người sau đó.
• Các vấn đề với dây rốn là nguyên nhân có thể xảy ra hoặc có thể xảy ra khoảng 1 trong 10 thai lưu. Ví dụ, dây có thể bị thắt nút hoặc vắt làm ngừng cung cấp oxy cho thai nhi đang phát triển. Nguyên nhân này có xu hướng xảy ra nhiều hơn vào cuối thai kỳ.
• Tăng huyết áp: Huyết áp cao ở người mẹ - dù là do huyết áp cao mãn tính hay tiền sản giật - cũng góp phần vào tăng nguy cơ tử vong cho bé, phổ biến hơn vào cuối quý hai và đầu quý ba, so với các phần khác của thai kỳ.
• Biến chứng bệnh ở người mẹ: Các vấn đề về sức khỏe của người mẹ - chẳng hạn như bệnh tiểu đường — được coi là nguyên nhân có thể xảy ra hoặc có thể xảy ra ở dưới 1 trong 10 trong số các thai lưu.
• Các nguyên nhân khác: Căng thẳng về tài chính, thay đổi cảm xúc, stress trong thời kỳ mang thai; hút thuốc lá hoặc cần sa, dùng thuốc giảm đau theo toa, hoặc sử dụng ma túy bất hợp pháp trong khi mang thai có liên quan đến gấp đôi hoặc thậm chí gấp ba lần nguy cơ thai lưu.
3. Dấu hiệu thai lưu
Dưới đây là một số dấu hiệu thai lưu mà các mẹ cần chú ý khi mang thai:
• Phát hiện hoặc chảy máu từ âm đạo của bạn: Bạn không nên chủ quan với bất kỳ sự tiết dịch bất thường nào từ âm đạo (dịch có mùi và có màu nào khác ngoài màu trắng), vì nó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng trong tử cung. Nhiễm trùng có thể làm suy yếu túi màng xung quanh em bé, gây nhiễm trùng bên trong tử cung hoặc làm cho nước của bạn bị vỡ.
• Đau bụng nhẹ đến nặng
• Chóng mặt
• Sốt cao
• Không thể phát hiện nhịp tim
• Đau lưng dữ dội
• Chuột rút
• Giảm đột ngột các chuyển động của thai nhi sau 28 tuần hoặc không có cử động nào cả: Chuyển động của em bé là dấu hiệu cho thấy bé đang phát triển khỏe mạnh. Mặc dù không có các số liệu quy ước nào là bình thường đối với thai nhi vì mỗi em bé đều khác nhau, điều quan trọng nhất là các mẹ biết được quá trình chuyển động của con. Chuyển động của bé sẽ tăng dần trong suốt thai kỳ của bạn lên đến khoảng 32 tuần rồigiữ nguyên cho đến khi sinh. Bạn có thể kiểm tra bằng đếm số lần con đá vào cùng một thời điểm trong ngày (thường là lúc con bạn tích cực nhất) vào khoảng tuần thứ 28, sau một vài lần bạn có thể tính ra mức độ di chuyển trung bình của bé. Nếu số lượng đá của bé thay đổi đáng kể hoặc nếu bạn không thể cảm thấy con mình di chuyển ít nhất 10 lần trong vòng hai giờ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn.
Lưu ý rằng các dấu hiệu trên không phải lúc nào cũng cho biết thai lưu. Nhưng nếu người mẹ thuộc nhóm nguy cơ cao, nếu xuất hiện các dấu hiệu thai lưu trên thì xác suất rủi ro càng cao.
4. Tôi vẫn có thể sinh con khỏe mạnh nếu trước đó đã từng mang thai lưu không ?
Bạn từng trải qua quãng thời gian đau khổ vì mất con? Bạn đừng lo lắng bi quan vì có rất nhiều nhiều phụ nữ có thai lưu và họ đã sinh em bé khỏe mạnh trong lần mang thai kế tiếp. Tuy nhiên, để giúp ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai, cần xác định nguyên nhân của thai lưu.
5. Các mẹ bầu cần làm gì để ngăn ngừa thai lưu ?
Bạn không thể làm gì được khi thai đã lưu nhưng bạn chắc chắn có thể lên kế hoạch để xác suất nguy cơ xảy đến thấp nhất. Dưới đây là một số cách để ngăn ngừa thai lưu và mang thai an toàn:
• Áp dụng lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng.
• Tăng lượng hấp thu axit folic khi mang thai vì nó làm giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh.
• Đừng bỏ lỡ bất kỳ một cuộc hẹn khám thai nào .
• Duy trì tăng cân khỏe mạnh trong suốt thai kỳ bằng cách tham gia các bài tập thấp đến trung bình, nếu được bác sĩ khuyên dùng.
• Nhận siêu âm thai kỳ sớm.
• Được sàng lọc các nguy cơ mang thai và xác định những bất thường tăng trưởng của bào thai.
• Kiểm tra và quản lý tăng huyết áp và tiểu đường trước và trong khi mang thai.
• Theo dõi chuyển động của thai nhi từ quý thứ hai.
• Trong trường hợp mang thai quá hạn, cảm ứng dấu hiệu cơn đau đẻ là điều cần thiết .
• Hãy cẩn thận khi đi lại để tránh tai nạn ngã té. Tránh mang giày cao gót và đeo dây an toàn khi đi trong xe hơi.
• Lựa chọn thức ăn tự nấu tại nhà vì nó làm giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
6. Xét nghiệm cần thiết khi chuẩn bị mang thai sau thai lưu
Trước khi muốn có thai lại, hai vợ chồng nên đi khám để xác định chắc chắn nguyên nhân gây ra thai lưu. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra những biện pháp xử lý phù hợp để hạn chế nguy cơ trong lần mang thai tiếp theo.
Thông thường, nguyên nhân thai lưu là do những bất thường về di truyền giữa mẹ hay người mẹ có mắc các bệnh mãn tính, tim mạch, lối sống và nhiều nguyên nhân khác nữa
Có hơn 50% trường hợp sẩy thai trong tam cá nguyệt thứ nhất là do bất thường nhiễm sắc thể.
Khoảng 20% phụ nữ sẩy thai liên tiếp sẽ được chẩn đoán nguyên nhân miễn dịch mà phổ biến nhất là Hội chứng antiphospholipid (APS).
Để kiểm tra được những nguyên nhân cũng như các rủi ro có thể xảy ra, bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm như sau trước khi chuẩn bị mang thai:
• Xét nghiệm rối loạn nhiễm sắc thể để phát hiện những bất thường về di truyền ở hai vợ chồng
• Xét nghiệm hội chứng antiphospholipid (một trong những nguyên nhân dẫn đến thai lưu).
• Siêu âm ổ bụng để kiểm tra các bộ phận trong cơ quan sinh sản có dị dạng hay bất thường gì không.
• Khám nội khoa và các chức năng của tim, gan, thận, phổi,..
• Xét nghiệm tinh dịch đồ để xem xét chất lượng tinh trùng nếu người chồng trên 40 tuổi
• Xét nghiệm nội tiết tố
• Kiểm tra yếu tố Rh trong máu để xử lý kịp thời các trường hợp bất đồng nhóm máu mẹ con.
7. Những lưu ý khi chuẩn bị mang thai sau thai lưu
Trong giai đoạn chuẩn bị mang thai sau thai lưu, hai vợ chồng cần có một chế độ ăn uống lành mạnh và bổ sung đầy đủ các nhóm chất: tinh bột, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Mẹ nên ăn nhiều rau và trái cây sẽ giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Ngoài ra, mẹ cũng cần hấp thụ cho cơ thể khoảng 400 mcg acid folic để quá trình mang thai lần tiếp theo an toàn hơn.
Từ bỏ những thói quen xấu như hút thuốc, uống rượu, bia, cafe,.. là mẹ là giảm được tỷ lệ thai lưu. Luyện tập thể dục hàng ngày, uống nước sinh tố hay tham gia những trò chơi lành mạnh để đảm bảo một sức khỏe lý tưởng.
Luôn giữ vững một tinh thần vui vẻ, thoải mái dù cho bạn vừa phải chịu đựng một cú sốc. Bởi khi bạn bị stress, mệt mỏi sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình thụ thai sau này.
