Theo tờ Japan Today, ông Suga, một trợ lý lâu năm của Thủ tướng Abe, đã thu hút sự chú ý của công chúng bằng một loạt cuộc trả lời phỏng vấn báo chí trong và ngoài nước, trong những ngày trước khi ông Abe đột ngột từ chức vì lý do sức khỏe. Tuyên bố của ông Abe hôm thứ Sáu, với lý do căn bệnh kinh niên ngày càng trầm trọng, tạo tiền đề cho một cuộc bầu cử lãnh đạo trong Đảng Dân chủ Tự do (LDP). Chủ tịch LDP hầu như chắc chắn sẽ là thủ tướng vì đây là đảng chiếm đa số trong Hạ viện và Thượng viện Nhật Bản.
Kyodo dẫn nguồn tin giấu tên nói ông Suga đã quyết định tham gia cuộc đua chủ tịch LDP với đánh giá rằng ông nên đóng vai trò dẫn đầu, với khả năng quản lý các cuộc khủng hoảng, như đại dịch COVID-19 và sự sụt giảm kinh tế sâu nhất của Nhật Bản sau chiến tranh. Cuộc đua vào chiếc ghế thủ tướng, ngoài ông Suga còn có các ứng cử viên như cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba.
Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi, 39 tuổi, con trai cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi và được coi là thủ tướng trong tương lai, đã quyết định không tranh cử, nhưng ông sẽ ủng hộ Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono nếu ông tham gia cuộc đua, NHK đưa tin.
Các phương tiện truyền thông đưa tin, cựu Bộ trưởng Nội vụ Seiko Noda và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Tomomi Inada được cho là cũng đang tìm đường trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.
Năm 2012, Thủ tướng Abe chọn ông Suga cho vai trò chánh văn phòng nội các, hoạt động như phát ngôn viên hàng đầu của chính phủ, điều phối chính sách và giám sát các quan chức khác. “Tôi đang nghĩ đến việc tham gia cuộc đua trở thành lãnh đạo LDP. Tôi muốn các bạn ủng hộ tôi”, ông Suga nói với Tổng thư ký LDP Toshihiro Nikai trong một cuộc họp bí mật hôm thứ Bảy, TV Tokyo đưa tin. Đài này dẫn lời ông Nikai trả lời “Hãy cố gắng hết sức”. Đó là một dấu hiệu cho thấy sự ủng hộ của ông dành cho ông Suga.
Koichi Nakano, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Sophia (Tokyo), nói: “Mọi người đều muốn đứng về phía chiến thắng. Vì vậy, nếu ông Nikai ủng hộ Suga, họ sẽ là một phe nặng ký”. Đài truyền hình NHK cho biết các ứng cử viên có máu mặt của LDP dự định tổ chức một cuộc bầu chọn lãnh đạo vào khoảng 13-15/9.
Cuối ngày thứ Bảy, Tổng thư ký LDP Toshihiro Nikai và người phụ trách các vấn đề quốc hội của LDP Hiroshi Moriyama thống nhất xúc tiến nhanh mọi việc để tránh một “khoảng trống chính trị”, NHK đưa tin mà không trích dẫn bất kỳ nguồn tin nào. Thông thường, một cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo, diễn ra giữa các thành viên LDP trong quốc hội cùng các đảng viên cơ sở, kéo dài một tháng. Nhưng trong trường hợp từ chức đột ngột, một cuộc bỏ phiếu bất thường có thể được tiến hành với số người tham gia thu hẹp gồm các nghị sĩ và đại diện các chi hội địa phương của LDP.
Phiên bản thu nhỏ có thể gây bất lợi cho cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ishiba, người chỉ trích ông Abe trong nhiều năm. Ông Ishiba nổi tiếng với công chúng nhưng ít được lòng các nghị sĩ trong đảng.
Trong khi đó, ông Suga xếp hạng thấp trong các cuộc thăm dò cử tri về vị trí thủ tướng kế tiếp. Ông thể hiện hình ảnh của một nhà điều hành hậu trường, hơn là lãnh đạo tiền tuyến, vì vậy một số nhà phân tích nghi ngờ ông là người tốt nhất để dẫn dắt LDP tham gia một cuộc tổng tuyển cử phải được tổ chức vào cuối tháng 10/2021.
Giáo sư Nakano cho rằng các phe phái của LDP sẽ đóng vai trò chi phối trong cuộc bầu cử. Có thể có những lời chỉ trích của giới truyền thông rằng đây không phải là một cuộc thi thực sự, điều này có thể tạo ra một cú hích cho cựu bộ trưởng Ishiba, nhưng “không đủ để thay đổi tình thế”, giáo sư Nakano nói.
