Hai bên rời hội nghị sớm, Mỹ - Triều không đạt được thỏa thuận

Mở đầu cuộc họp báo, Tổng thống Mỹ nhắc lại những lời khen ngợi sự phát triển cũng như công tác tổ chức của nước chủ nhà Việt Nam. Ông nói rằng 2 ngày đối thoại của ông ở Hà Nội đã đạt được tiến triển tốt trong xây dựng quan hệ cá nhân với nhà lãnh đạo Kim và trong vấn đề chủ chốt là phi hạt nhân hoá, nhưng điều quan trọng là không nên vội vàng để tiến tới một thoả thuận tồi.

Tổng thống Mỹ Donald Trump chào tạm biệt lúc lên máy bay rời Hà Nội sau Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Ảnh: Nguyên Phúc

Vì hai nhà lãnh đạo không thống nhất được quan điểm, nên chương trình ký kết thoả thuận dự kiến diễn ra vào 2h chiều qua đã bị huỷ.Cả ông Trump và ông Kim đều rời khách sạn Metropole mà không cùng dùng bữa trưa với nhau như dự kiến.

Tuy không đạt được thoả thuận nào, Tổng thống Trump vẫn ca ngợi những cuộc nói chuyện của ông với Chủ tịch Kim thân thiện và mang tính xây dựng, hai người đã xây dựng quan hệ cá nhân rất tốt.“Đôi khi bạn phải bước đi, và đây chỉ là một trong những lần như vậy. Đó là một cuộc bước đi hữu nghị”, ông Trump nói.

Gây ngạc nhiên

Dù ông Trump nhiều lần nói rằng sẽ không vội vàng tiến tới thoả thuận với Triều Tiên, nhưng việc hai nhà lãnh đạo Mỹ - Triều không đạt được thoả thuận sau khi gửi đi nhiều tín hiệu lạc quan đã gây ngạc nhiên cho một số người.

Trong cuộc gặp và ăn tối với Tổng thống Trump vào tối 27/2, Chủ tịch Kim nói rằng hai người đã “vượt qua tất cả những rào cản” để có mặt tại Hà Nội. “Tôi thực sự tin rằng 261 ngày qua là khoảng thời gian cần đến rất nhiều nỗ lực không mệt mỏi, và cũng cần rất nhiều sự kiên nhẫn”, ông Kim nói.

Khi cùng ngồi với nhau bên chiếc bàn trước ống kính phóng viên, ông Kim và ông Trump tỏ ra có vẻ rất tin tưởng vào tiến triển. Và ông Kim nói ý rằng ông đã sẵn sàng từ bỏ vũ khí hạt nhân. “Nếu tôi không sẵn sàng làm vậy, tôi đã không có mặt ở đây hôm nay”, ông Kim nói với các phóng viên qua phiên dịch, sau khi được hỏi rằng ông đã sẵn sàng từ bỏ vũ khí hạt nhân hay chưa. Đáp lời, Tổng thống Trump nói: “Đó có thể là câu trả lời hay nhất mà bạn từng nghe”.

“Thật ngạc nhiên khi không có thoả thuận nào, đặc biệt sau khi họ cười rất tươi với nhau vào tối hôm trước”, Reuters dẫn lời nhà nghiên cứu Lim Soo-ho, công tác tại Viện Chiến lược an ninh quốc gia tại Hàn Quốc.

“Nhưng hôm nay không có thoả thuận không có nghĩa là sẽ không có thoả thuận nào trong những tháng tới.Nghĩa là dư luận đã quá kỳ vọng hai nhà lãnh đạo sẽ không đưa ra một tuyên bố mơ hồ như ở Singapore”, ông Lim nói.

Chưa có dấu hiệu nào cho thấy ông Trump và ông Kim sẽ gặp lại nhau tại một cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ ba, nhưng Nhà Trắng khẳng định “các nhóm làm việc của hai nước trông đợi gặp lại nhau trong tương lai”.

Phát biểu tại cuộc họp báo hôm qua, ông Trump nói rằng ông vui vì nhà lãnh đạo Triều Tiên đã hứa với ông rằng sẽ không thử hạt nhân và tên lửa nữa. Về câu hỏi sau này Mỹ có tăng cường trừng phạt Triều Tiên, Tổng thống Mỹ nói rằng các biện pháp trừng phạt hiện nay đã rất mạnh, nên ông không muốn nói đến chuyện tăng cường trừng phạt. Về câu hỏi Mỹ có thôi tập trận với Hàn Quốc ở khu vực Đông Á, ông Trump nói rằng ông đã bỏ các cuộc tập trận đó rồi vì quá tốn kém.

Ông Trump cho biết ông và Chủ tịch Kim đã bàn với nhau chuyện dỡ bỏ cơ sở hạt nhân chính của Triều Tiên ở Yongbyon, và nhà lãnh đạo Triều Tiên sẵn sàng làm điều đó, nhưng muốn Mỹ nới lỏng trừng phạt.

“Chúng tôi đề nghị ông ấy một số điều nữa nhưng ông ấy chưa chuẩn bị để làm điều đó”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói trong cuộc họp báo cùng ông Trump.

Tổng thống Trump nói rằng Mỹ sẽ có thể giám sát một số cơ sở của Triều Tiên, nhưng ông không cho biết cụ thể như thế nào.

Trong khi ông Trump bày tỏ quan điểm linh hoạt trước thượng đỉnh này, có nhiều ý kiến trong giới quan chức và tình báo Mỹ cho rằng chưa có dấu hiệu nào cho thấy Triều Tiên sẽ từ bỏ hoàn toàn kho vũ khí hạt nhân của họ.

Mỹ từ lâu đã đòi Triều Tiên từ bỏ hoàn toàn chương trình hạt nhân và tên lửa, còn Triều Tiên muốn Mỹ thôi vai trò bảo đảm chiếc ô hạt nhân cho các đồng minh của họ ở châu Á, như Hàn Quốc và Nhật Bản.

Liên Hợp Quốc và Mỹ gia tăng trừng phạt Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng thực hiện nhiều vụ thử hạt nhân và tên lửa năm 2017, nhằm chặn các nguồn thu chính của quốc gia Đông Bắc Á này.