Một hội nghị G-20 đầy chia rẽ

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Argentina Mauricio Macri. Ảnh: Reuters
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Argentina Mauricio Macri. Ảnh: Reuters
TP - Hôm qua, hội nghị thượng đỉnh G-20 khai mạc tại Buenos Aires với một loạt chủ đề chủ lưu như phát triển, hạ tầng, đầu tư... Nhưng dường như những chủ đề thảo luận đó đã bị bóng đen của nhiều chuyện nóng bỏng khác làm lu mờ và bao trùm hơn cả là cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, căng thẳng Nga-Ukraine.

Bên cạnh đó, nhiều nhân vật đến dự hội nghị cũng mang tới sự tò mò, như hoàng thái tử Mohamad bin Salman của Ả rập Xê út, với những cáo buộc liên quan cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi. Ngay trước khi lên đường đến Argentina dự sự kiện kéo dài hai ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump đột ngột hủy cuộc gặp song phương với Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Argentina, với lý do bất đồng với “cách cư xử” của điện Kremlin đối với Ukraine, khiến tương lai mối quan hệ Nga-Mỹ trở nên bất định.

Tuy nhiên, quyết định của ông chủ Nhà Trắng được đưa ra trong lúc cuộc điều tra của giới chức tư pháp Mỹ về chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016 và mối liên hệ với Nga đang vào hồi gay cấn. Cựu luật sư của ông Trump là Michael Cohen hôm thứ Năm đã thừa nhận nói dối Quốc hội về một đề xuất dự án bất động sản ở Nga có liên quan đến ông Trump. Nên gặp ông Putin lúc này, theo một số nhà quan sát, không có lợi cho cá nhân ông Trump.

Tuy giới quan sát không hy vọng nhiều vào việc lắng dịu tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng không ít người hy vọng rằng, căng thẳng giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu sẽ hạ nhiệt sau các cuộc gặp song phương. Theo hãng tin AP, Mỹ, Canada và Mexico có thể ký thông qua một thỏa thuận thương mại thay thế Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ, sau nhiều tháng đàm phán gay go, dù mỗi bên sẽ cảm thấy có vị đắng sau khi ký.

“Hội nghị thượng đỉnh G-20 có nguy cơ chệch đường ray khi bị các vấn đề ngoài chương trình nghị sự lấn át”, học giả Thomas Bernes đến từ Trung tâm Cải cách quản trị quốc tế (có trụ sở ở Canada) nói. “Vấn đề là các thành viên khác của G-20 có hành động cương quyết hay chúng ta sẽ chứng kiến một G-20 vỡ vụn, không hề giống mục đích ra đời của nó là một diễn đàn hợp tác kinh tế”, ông Bernes nói.

Sự chia rẽ của kỳ hội nghị G-20 lần này thể hiện ngay trong các phát ngôn đầu ngày, khi các nguyên thủ quốc gia đặt chân đến Argentina. Tổng thống Trump nói Mỹ rất gần một thỏa thuận với Trung Quốc về chuyện thuế quan, nhưng nói thêm rằng “tôi không biết là tôi muốn làm điều đó (hay không)”.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, một trong những người đến sớm nhất hôm thứ Năm, kêu gọi quốc tế tham gia và điều tra rõ ràng vụ giết hại nhà báo Jamal Khashoggi. Ông nói các lãnh đạo châu Âu cần thảo luận về việc đó tại một cuộc họp hôm thứ Sáu. Chủ nhà, Tổng thống Argentina Mauricio Macri, nói vấn đề sẽ được mang ra thảo luận trong các cuộc gặp song phương và có thể là cả đa phương.

Thượng đỉnh Mỹ - Trung

Trước việc ông Trump hủy bỏ cuộc gặp với ông Putin, người phát ngôn điện Kremlin đã nói điều đó có nghĩa là ông Putin có thêm thời gian dành cho “các cuộc gặp có ích”. Dù hủy gặp ông Putin, ông Trump vẫn giữ kế hoạch gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong lúc các nhà quan sát nói Mỹ đang ở thế thượng phong về kinh tế nếu so với Trung Quốc. Dự kiến cuộc gặp này diễn ra tối thứ Bảy (giờ địa phương).

Khi được hỏi Trung Quốc trông đợi gì ở cuộc gặp này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói Trung Quốc liên tục nhấn mạnh rằng cốt lõi mối quan hệ thương mại Mỹ-Trung là cùng có lợi.

“Hiện tại, các đội cố vấn thương mại của đôi bên đang giữ liên lạc chặt chẽ để hiện thực hóa tinh thần như trong cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo hôm 1/11”, ông Cảnh nói.  “Chúng tôi hy vọng Mỹ thể hiện sự chân thành”, Reuters trích lời ông Cảnh.

Tuy nhiên, nếu đạt được thỏa thuận, cũng khó có khả năng là một thỏa thuận toàn diện, bởi “mỗi bên lại muốn một hướng”, báo Trung Quốc Hoàn cầu thời báo hôm qua nhận định.

Cựu luật sư của ông Trump là Michael Cohen thú nhận đã nói dối Quốc hội Mỹ về chuyện một đề xuất dự án từ tập đoàn Trump Organization trong việc xây dựng một cao ốc ở thủ đô Moscow của Nga. Ông Trump vì việc này đã “mắng” Cohen là “kẻ dối trá” và “gã nhược phu”. Cụ thể, ông Cohen nói dự án xây tháp Trump ở Moscow đã kết thúc trước khi ông Trump được chọn làm ứng cử viên đảng Cộng hòa tranh cử tổng thống, nhưng thực chất dự án vẫn được nghiên cứu, xúc tiến trong 6 tháng tiếp theo, khi ông Trump đã tham gia tranh cử.

Về quyết định hủy bỏ cuộc gặp với ông Putin của ông Trump, thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Bob Menendez nói ông Trump đã đánh mất “một cơ hội chuộc lỗi, đứng lên vì giá trị Mỹ, vì luật pháp quốc tế, vì lợi ích an ninh quốc gia, và ông đã có cơ hội nhưng thay vào đó, ông đã từ bỏ nó”, Reuters đưa tin. 

MỚI - NÓNG