Chưa xác nhận xong kết quả bầu cử
Theo CNN, những người biểu tình ủng hộ ông Trump xông vào Điện Capitol giữa phiên họp xác nhận kết quả bầu cử của Quốc hội ngày 6/1.
Quá trình này diễn ra theo thứ tự bảng chữ cái, với bang Alabama được xác nhận đầu tiên.
Quốc hội mới chỉ kịp thông qua kết quả của 2 bang - Alabama và Alaska - trước khi Điện Capitol bị tấn công. Tất cả 12 phiếu đại cử tri của 2 bang này đều thuộc về ông Trump.
Có tổng cộng 538 phiếu đại cử tri cần phải xác nhận. Nhưng khi các nghị sĩ đang thông qua 11 phiếu đại cử tri của Arizona, thì bạo loạn nổ ra.
Một số nghị sĩ đảng Cộng hòa đã phản đối lá phiếu của Arizona - nơi tuyên bố ông Biden giành chiến thắng, buộc cả Hạ viện và Thượng viện phải bước vào phiên tranh luận.
Các nhà phê bình đã gọi nỗ lực của các nhà lập pháp đảng Cộng hòa là một cuộc tấn công vào nền dân chủ và pháp quyền của Mỹ, đồng thời là một cuộc đảo chính có chủ đích.
 |
Người biểu tình lật đổ hàng rào, xông vào Điện Capitol. Ảnh: Reuters
“Nếu cuộc bầu cử này bị lật ngược chỉ bởi những cáo buộc từ bên thua cuộc, nền dân chủ của chúng ta sẽ đi vào vòng xoáy tử thần,” Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell, người từng là đồng minh thân thiết của ông Trump nói.
Schumer gọi những thách thức tại Quốc hội của các đồng minh của Trump là “một cuộc đảo chính có chủ đích” và nói, “Quốc hội không quyết định kết quả của một cuộc bầu cử. Mà đó là lựa chọn của người dân.”
Ông Trump từ chối nhượng bộ
Cảnh hỗn loạn diễn ra sau khi ông Trump phát biểu trước hàng nghìn người tham gia cuộc biểu tình “Cứu nước Mỹ” gần Nhà Trắng.
Trong đó, ông liên tục lặp lại các cáo buộc gian lận bầu cử, và tuyên bố sẽ “không bao giờ bỏ cuộc”.
“Chúng tôi sẽ không bao giờ để thủng lưới. Nó sẽ không xảy ra. Chiến thắng không thể xác nhận khi có hành vi trộm cắp.
Mike Pence, tôi hi vọng ông sẽ bảo vệ lợi ích của Hiến pháp và lợi ích của đất nước chúng ta. Nếu ông không làm vậy, tôi sẽ rất thất vọng về ông”, Tổng thống Trump nói.
Trong một tuyên bố, Phó Tổng thống Pence cho biết ông chia sẻ những lo ngại về tính "toàn vẹn" của cuộc bầu cử nhưng ông không thể thể đơn phương chấp nhận hoặc từ chối các phiếu đại cử tri.
Hiến pháp Mỹ không cho Pence quyền đơn phương lật ngược kết quả của cuộc bầu cử.
Quốc hội sơ tán
Các thành viên Hạ viện và Thượng viện Mỹ đã được sơ tán sau khi những người biểu tình ủng hộ Trump tuần hành qua các văn phòng của Quốc hội.
Một người biểu tình đã chiếm ghế Thượng viện, và hét lớn: “Ông Trump đã thắng”. Trước đó, những người biểu tình đã vượt qua các chướng ngại vật và đụng độ với cảnh sát khi hàng nghìn người ùa vào khuôn viên Điện Capitol.
Một Hạ nghị sĩ Mỹ đeo mặt nạ phòng độc. Ảnh: Reuters 
Các quan chức sơ tán. Ảnh: Reuters 
Cảnh sát phun hơi cay vào người biểu tình trong Điện Capitol. Ảnh: Reuters Video từ hiện trường cho thấy những người biểu tình phá cửa sổ và cảnh sát triển khai hơi cay bên trong tòa nhà. Truyền thông địa phương đưa tin một người đã bị bắn và video cho thấy một người được đưa ra khỏi tòa nhà trên cáng.
Thị trưởng Washington Muriel Bowser đã ra lệnh giới nghiêm toàn thành phố bắt đầu từ 18h.
Phó Tổng thống Mike Pence, người đã chủ trì phiên họp chung của Quốc hội, đã được hộ tống khỏi Thượng viện.
Ông Trump khuyên người biểu tình lùi bước
Hai đảng viên Dân chủ hàng đầu tại Quốc hội là Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, đã kêu gọi ôngTrump yêu cầu tất cả những người biểu tình rời khỏi Điện Capitol ngay lập tức.
Cảnh sát Điện Capitol yêu cầu các nghị sĩ lấy mặt nạ phòng độc từ dưới ghế và chuẩn bị đeo lên mặt. Các nhân viên bảo vệ ở trước phòng họp Hạ viện đã rút súng khi có người tìm cách vào trong.
Lập tức, các sĩ quan ra lệnh cho các nghị sĩ Mỹ cúi thấp xuống sàn để đảm bảo an toàn.
Hàng trăm Hạ nghị sĩ, nhân viên và phóng viên sau đó đã được sơ tán đến một địa điểm bí mật và được yêu cầu không được rời đi.
Trên Twitter, ông Trump kêu gọi những người biểu tình giữ hòa bình.
“Tôi yêu cầu tất cả mọi người ở Điện Capitol giữ hòa bình. Không bạo lực! Hãy tôn trọng luật pháp, và những nghị sĩ đảng Dân chủ. Cảm ơn các bạn.”
Người ủng hộ ông Trump tấn công Điện Capitol. Ảnh: Reuters 
Ảnh: Reuters 
Ảnh: Reuters 
Ảnh: Reuters 
Ảnh: Reuters Thượng nghị sĩ Jeff Merkley đã đăng tải một bức ảnh về các lá phiếu đại cử tri ở Thượng viện.
Merkley khẳng định các nhân viên Thượng viện đã "giải cứu" các lá phiếu trước khi những người bạo loạn tiến vào.
“Nếu nhân viên của chúng tôi không nhanh chóng bảo vệ các lá phiếu, thì chúng sẽ bị đám đông người biểu tình đốt cháy.”
Các lá phiếu được bảo vệ an toàn trong thùng gỗ. Ảnh: Twitter Khi màn đêm bắt đầu buông xuống trên Đồi Capitol sau một ngày bất ổn chưa từng có, Hạ nghị sĩ Ilhan Omar cho biết bà đang soạn thảo các văn bản luận tội Tổng thống Trump.
"Donald J. Trump nên bị Hạ viện luận tội và bị Thượng viện Hoa Kỳ cách chức," Omar cho biết. "Chúng tôi không thể cho phép ông ấy tiếp tục tại vị, vì đó là vấn đề bảo tồn nền Cộng hòa của chúng tôi và chúng tôi cần thực hiện lời thề của mình."
Khoảng 20 người đã bị trói tay và đưa lên xe cảnh sát ở Điện Capitol, theo CNN.
Một quan chức an ninh cho biết Điện Capitol hiện đã an toàn.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Joe Manchin bày tỏ niềm tin rằng Quốc hội sẽ xác nhận xong kết quả bầu cử trong đêm 6/1 (giờ Mỹ).
Một thành viên Hạ viện khác là Hakeem Jeffries cho biết đám đông ở Điện Capitol đã được giải tán.
“Khi nào đủ an toàn, chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc. Đây là nước Mỹ. Chúng tôi không cho phép đám đông bạo loạn quyết định luật pháp.”
Facebook hiện đã xóa video của Tổng thống Trump được đăng tải ngày 6/1.
Trong video, ông Trump kêu gọi người biểu tình ở Điện Capitol “trở về nhà”. Nhưng Tổng thống bày tỏ thái độ thông cảm với người biểu tình, và nhắc lại những cáo buộc gian lận bầu cử.
“Tôi hiểu nỗi đau của bạn. Chúng ta đã bị cướp trắng chiến thắng. Đây là một cuộc bầu cử gian lận. Nhưng chúng ta không thể rơi vào cái bẫy của họ. Các bạn cần phải trở về nhà. Các bạn phải giữ hòa bình. Chúng ta có luật pháp. Chúng ta không muốn có bất cứ ai bị thương.
Chúng tôi yêu các bạn. Các bạn rất đặc biệt”, ông Trump nhấn mạnh.
Đình chỉ đăng vụ tấn công Đồi Capitol trên mạng xã hội
Một số nguồn thạo tin cho biết các nhà ngoại giao Mỹ ở nước ngoài đã được yêu cầu đình chỉ tất cả các bài đăng trên mạng xã hội vì vụ tấn công đám đông trên Đồi Capitol ở Washington, cho đến khi có thông báo mới.
Động thái này thường chỉ được thực hiện trong trường hợp tấn công khủng bố hoặc có thảm họa thiên nhiên lớn.
Các tài khoản mạng xã hội chính thức của Bộ Ngoại giao cũng đang bị đóng băng.
Tình hình khiến các đại sứ quán Mỹ - nơi đang nhận được nhiều yêu cầu bình luận - không thể nói gì về vụ bạo loạn, hai nhà ngoại giao Mỹ cho biết. Trong một số trường hợp, họ đã dựa vào các dòng tweet của Phó Tổng thống Pence nói rằng bạo lực phải dừng lại.
Trong bài đăng mới nhất trên Twitter, Tổng thống Trump đã bao biện cho hành động của những người biểu tình: “Đây là những gì sẽ xảy ra khi một chiến thắng trong cuộc bầu cử long trời lở đất thiêng liêng bị tước đi một cách bất cẩn và ác độc”, ông Trump viết. “Hãy nhớ mãi ngày này.”
Cuối bài đăng, ông Trump tiếp tục yêu cầu người biểu tình trở về nhà trong hòa bình.
Một trợ lý Nhà Trắng của Tổng thống Trump nói với CNN rằng nhiều đồng nghiệp của ông đã làm việc từ xa vào thứ Tư trước các cuộc biểu tình.
“Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ rằng điều này sẽ xảy ra”, người này nói. “Trách nhiệm thuộc về Tổng thống.”
Một người phụ nữ bị bắn bên trong Điện Capitol ngày 6/1 được tuyên bố đã tử vong tại bệnh viện.
Cảnh sát cho biết sẽ điều tra thêm về vụ việc.
Quốc hội nối lại phiên họp chứng nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden
Trong một bức thư gửi các đồng nghiệp, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thông báo các nhà lãnh đạo Quốc hội đã quyết định nối lại phiên họp chung vào tối nay để chứng nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden sau khi Điện Capitol "được hoạt động bình thường trở lại”.
Quyết định này được đưa ra sau khi Quốc hội Mỹ tham khảo ý kiến của Lầu Năm Góc, Bộ Tư pháp, và Phó Tổng thống Mike Pence.
Các phòng làm việc của Hạ viện và Thượng viện đang được dọn dẹp để toàn bộ Quốc hội Mỹ có thể tiếp tục họp sau 20h (giờ Mỹ).
Hiện không rõ liệu Hạ viện và Thượng viện có kế hoạch họp qua đêm hay không.
Trong khi đó, Hạ nghị sĩ Cathy McMorris Rodgers, một thành viên đảng Cộng hòa từ bang Washington, cho biết sẽ đảo ngược quan điểm của mình về việc thách thức kết quả bầu cử tổng thống.
“Chúng ta phải có một cuộc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Lý do duy nhất cho sự phản đối của tôi là mối lo ngại các thống đốc và tòa án đã đơn phương thay đổi thủ tục bầu cử nằm ngoài quy trình lập pháp, không theo ý muốn của người dân. Nhưng những gì chúng tôi thấy ngày hôm nay là bất hợp pháp và không thể chấp nhận được.
Tôi đã quyết định sẽ bỏ phiếu giữ nguyên kết quả của đại cử tri. Tôi khuyến khích ông Trump lên án và chấm dứt tình trạng hỗn loạn này.”
Yêu cầu Tổng thống Trump từ chức
Người đứng đầu cơ quan tư pháp Quận Columbia Karl Racine đã kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence tổ chức họp Nội các để yêu cầu ông Trump từ chức, dựa theo Tu chính án thứ 25.
“Dù bạn có thích Phó Tổng thống Pence hay không, thì thực tế là ông ấy vẫn phù hợp hơn cho vị trí Tổng thống”, ông Racine nói.
“Tôi kêu gọi Phó Tổng thống hãy đi bước tiếp theo. Hãy làm nhiệm vụ của ông, hãy bảo vệ nước Mỹ, ủng hộ nền dân chủ, viện dẫn Tu chính án số 25.”
Được phê chuẩn vào năm 1967, Tu chính án thứ 25 gồm 4 phần. Trong đó, phần 4 quy định khi Phó Tổng thống và đa số bộ trưởng trong nội các tuyên bố rằng Tổng thống "không thể đảm trách các quyền lực và nhiệm vụ của mình", thì Phó Tổng thống sẽ trở thành "Quyền Tổng thống".
Trả lời phỏng vấn CNN, Thượng nghị sĩ Mitt Romney (đảng Cộng hòa) cho biết ông muốn gửi thông điệp đến người dân Mỹ, là “hãy cùng bầu ra một tổng thống mới”.
Khi được hỏi về các bước tiếp theo, đồng minh thân cận của ông Trump – Thượng nghị sĩ Lindsey Graham khẳng định Quốc hội “sẽ hoàn thành nhiệm vụ và xác nhận chiến thắng của ông Biden – bà Harris”.
Stephanie Grisham, cựu Giám đốc truyền thông Nhà Trắng, hiện là Chánh văn phòng đương nhiệm của Đệ nhất phu nhân Melania Trump, đã đệ đơn từ chức vào chiều thứ Tư.
Đơn từ chức của bà Grisham được chấp nhận ngay lập tức.
Một quan chức Nhà Trắng cho biết quyết định của bà Grisham có liên quan đến cuộc bạo loạn của những người biểu tình quá khích ở Điện Capitol.
Grisham là một trong những quan chức chính quyền ông Trump tại vị lâu nhất, và bắt đầu làm việc cho Tổng thống khi ông còn là ứng viên hồi năm 2015.
Phó Tổng thống Mike Pence trở lại văn phòng Thượng viện
Trước đó, Cơ quan Mật vụ Mỹ muốn ông Pence rời khỏi Điện Capitol, nhưng ông Pence muốn ở lại.
Trong lúc chờ đợi phòng họp Thượng viện được dọn dẹp, các thượng nghị sĩ đã cố gắng vận động những thành viên đảng Cộng hòa có kế hoạch phản đối kết quả bỏ phiếu đại cử tri của bang Georgia và Pennsylvania từ bỏ ý định, một nguồn thạo tin cho biết.
Thượng nghị sĩ Roger Wicker (đảng Cộng hòa, bang Mississippi), cho biết: “Chúng tôi đang cố gắng xúc tiến các thủ tục, dự kiến việc kiểm phiếu sẽ kết thúc vào tối thứ Tư (giờ Mỹ)”.
Theo yêu cầu của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Mỹ, Thống đốc bang New York – Andrew Cuomo đã triển khai 1.000 binh sĩ đến thủ đô Washington, để hỗ trợ và tạo điều kiện cho việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.
Quân đội sẽ được triển khai trong tối đa 2 tuần.
Thượng nghị sĩ Kelly Loeffler (đảng Cộng hòa) – người vừa để thua đối thủ đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử ở Georgia ngày 5/1 cho biết bà đã quyết định sẽ không tiếp tục phản đối kết quả bỏ phiếu đại cử tri.
“Giờ, tôi không thể phản đối việc xác nhận phiếu bầu của các đại cử tri Georgia”, bà Loeffler nói, theo sau là một tràng pháo tay.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Trump từng nhiều lần đến Georgia để vận động tranh cử cho hai ứng viên đảng Cộng hòa, trong đó có bà Loeffler. Nhưng việc cả 2 ứng viên thua ở bang Georgia đã khiến đảng Dân chủ nắm đủ trong tay 50 ghế để kiểm soát Thượng viện.
Một số trợ lý Tổng thống Trump xem xét từ chức
Một số trợ lý hàng đầu của Tổng thống Trump, bao gồm Cố vấn an ninh quốc gia Robert O'Brien và Phó cố vấn an ninh quốc gia Matt Pottinger đang xem xét từ chức sau cuộc bạo loạn tại Điện Capitol.
Trong khi đó, một thư ký Nhà Trắng là Anna Cristina “Rickie” Niceta đã đệ đơn từ chức và lập tức được chấp thuận.
Hiện các nghị sĩ đã tiếp tục quá trình họp xác nhận chiến thắng của ông Joe Biden.
“Gửi những người đã tàn phá Điện Capitol ngày hôm nay, các bạn đã không giành chiến thắng,” Phó Tổng thống Mike Pence nói khi phiên họp được nối lại. “Hãy quay trở lại làm việc”, ông Pence nói, kéo theo những tràng pháo tay.
“Chúng tôi sẽ chứng nhận người chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020”, lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell nói thêm, gọi vụ tấn công của những người ủng hộ ông Trump là một “cuộc nổi dậy thất bại”.
Nguồn thạo tin cho biết một số thành viên Nội các đang tổ chức cuộc thảo luận sơ bộ về việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 để cách chức Tổng thống Trump.
Trong khi đó, CNN đưa tin ngày càng có nhiều thành viên đảng Cộng hòa nói với báo giới họ tin rằng ông Trump nên bị cách chức trước ngày 20/1.
Bốn người trong số đó kêu gọi viện dẫn Tu chính án thứ 25, và 2 người khác tin rằng Tổng thống nên bị luận tội.
Đơn phản đối kết quả bỏ phiếu đại cử tri của bang Arizona đã bị Thượng viện Mỹ bác bỏ với số phiếu áp đảo (93/100 phiếu phản đối).
Tại Hạ viện, đơn phản đối này cũng bị bác bỏ với chỉ 121 phiếu thuận, và 303 phiếu chống.
Kết thúc phiên họp riêng, Hạ viện và Thượng viện chuẩn bị tiếp tục họp chung để thông qua kết quả của các bang còn lại.
Theo quy trình, các thành viên của Hạ viện và Thượng viện sẽ gặp nhau trong phòng của Hạ viện. Chủ tịch Thượng viện - Phó Tổng thống Mike Pence - sẽ chủ trì phiên họp và các phiếu đại cử tri sẽ được đếm theo thứ tự bảng chữ cái.
Nếu có ý kiến phản đối, Hạ viện và Thượng viện sẽ họp riêng để bỏ phiếu về việc có chấp nhận đơn phản đối hay không.
Sau khi đơn phản đối kết quả bỏ phiếu ở hàng loạt bang bị bác bỏ, đến 13h30’ ngày 7/1 (giờ Việt Nam), Tổng thống đắc cử Joe Biden đã nắm chắc trong tay 244 phiếu đại cử tri. Trong khi ông Donald Trump mới có 157 phiếu.
Hạ viện hiện đang bỏ phiếu về đơn phản đối kết quả bầu cử ở Pennsylvania. Trong khi Thượng viện đã bác bỏ lá đơn này.
Theo CNN, đến 15h40’ ngày 7/1 (giờ Việt Nam), Tổng thống đắc cử Joe Biden đã nắm chắc trong tay 306 phiếu đại cử tri, trong khi Tổng thống Trump chỉ giành được 232 phiếu.
Như vậy, Quốc hội Mỹ đã xác nhận Tổng thống đắc cử Joe Biden đã giành chiến thắng trước Tổng thống Trump trong cuộc bầu cử ngày 3/11.
Tiếp tục cập nhật…
