Tổng thống Trump vừa đăng lên mạng xã hội Twitter một bức ảnh về một cơ sở vũ trụ của Iran mà giới chuyên gia cho rằng nó được chụp từ một vệ tinh hoặc máy bay không người lái tuyệt mật, hãng tin Mỹ NPR đưa tin hôm nay.
“Mỹ không liên quan sự cố khủng khiếp trong khâu chuẩn bị phóng cuối cùng đối với Safir (thiết bị phóng) tại cơ sở phóng Semman số 1 ở Iran”, ông Trump viết trên Twitter cùng bức ảnh chụp cơ sở này sau vụ việc. “Tôi chúc Iran những lời chúc tốt đẹp nhất và may mắn trong việc xác định chuyện gì đã xảy ra tại cơ sở 1”.
NPR đưa tin đầu tiên về vụ phóng tên lửa thất bại hôm 30/8, sử dụng hình ảnh chụp từ các vệ tinh thương mại bay qua Trung tâm Vũ trụ Khomeini của Iran. Các bức ảnh này cho thấy khói bốc lên từ bệ phóng. Iran thừa nhận có sự cố xảy ra tại cơ sở phóng tên lửa vào vũ trụ.
Những bức ảnh thương mại có độ phân giải lớn nhất đến từ công ty Maxar. Vệ tinh WorldView-2 của công ty này chụp ảnh có độ phân giải 46 cm.
Nhưng bức ảnh mà Tổng thống Trump đăng trên Twitter có độ phân giải lớn hơn rất nhiều, rõ ràng, sắc nét, Ankit Panda, người chuyên phân tích ảnh vệ tinh, công tác tại Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, nhận định. “Độ phân giải của bức ảnh cao một cách đáng kinh ngạc. Tôi nghĩ con số dưới 20 cm rất nhiều. Đó là độ phân giải cao nhất mà tôi từng thấy”, ông nói.
Ông Panda nói rằng, ảnh đăng trên Twitter tiết lộ “một năng lực đáng kinh ngạc mà trước đó công chúng hoàn toàn không biết đến”. Văn phòng Giám đốc Tình báo quốc gia và Nhà Trắng không bình luận gì về việc chụp ảnh siêu nét từ trên không.
Bức ảnh chụp sau khi sự cố xảy ra tại cơ sở phóng tên lửa. Các chuyên gia tin rằng, sự cố diễn ra khi tên lửa đang được nạp nhiên liệu. Trong ảnh có một chiếc xe tải dùng để vận chuyển và sắp đặt tên lửa cùng dòng chữ “Sản phẩm của khởi tạo sức mạnh quốc gia” dọc cạnh bệ phóng. Ảnh cũng chụp rõ các mảnh vỡ và muội đen quanh bệ phóng.
Chụp từ máy bay do thám vi phạm không phận Iran?
Hiện chưa thực sự rõ nguồn gốc bức ảnh Tổng thống Mỹ đăng trên mạng. Ông Panda tin rằng, ảnh được chụp từ một vệ tinh bí mật của Mỹ.
Tuy nhiên, Melissa Hanham, phó giám đốc Mạng lưới hạt nhân mở tại One Earth Foundation (Quỹ Một trái đất), cho rằng, độ phân giải của ảnh quá cao, ngoài tầm với của vệ tinh. “Khí quyển đủ dày để khiến ảnh chụp vệ tinh bị nhòe nếu chụp ở độ phân giải 9-11 cm”, bà Hanham nói.
Điều đó có nghĩa rằng, ảnh được chụp từ máy bay không người lái (drone) hoặc máy bay do thám. Nếu đúng như vậy, máy bay đã vi phạm không phận Iran.
Bà Hanham nói rằng công ty Airbus của châu Âu đang thử nghiệm drone bay ở tầm bay rất cao, về mặt kỹ thuật có thể vượt tầng khí quyển và vì thế hoạt động bên ngoài không phận của bất kỳ nước nào. Nhưng bà nói rằng, bà không biết liệu Mỹ có loại drone đó hay không.
Vệt sáng ở trung tâm bức ảnh mà Tổng thống Trump đăng trên Twitter cho thấy đó là bức ảnh chụp lại. Ông Panda cho rằng, ảnh gốc được trình chiếu trên màn hình máy tính ở một cơ sở thông tin bí mật của Mỹ. Một dấu hiệu nhỏ ở góc trên cùng bên trái bức ảnh cho thấy lực lượng tình báo Mỹ đồng ý để tổng thống công khai bức ảnh này, ông nhận định.
Tuy nhiên, cả ông Panda và bà Hanham băn khoăn về tác động của việc đăng bức ảnh lên mạng. “Bạn thực sự gặp rủi ro khi tiết lộ mình biết mọi chuyện. Người ta sẽ thích nghi và giáu kín cách thức họ tiến hành các hoạt động bí mật”, bà Hanham nói.
“Điều này liên quan bí mật quốc gia. Chúng ta thậm chí không chia sẻ nhiều loại ảnh này với các đồng minh thân cận nhất”, ông Panda nói.
Đăng lên Twitter, ông Trump đang để Iran biết chính xác năng lực của Mỹ. Tổng thống Mỹ cũng để các nước khác như Nga, Trung Quốc biết điều đó, ông Panda nhận định.
