Thông tin trên được giới truyền thông trích dẫn phát ngôn từ các giới chức Mỹ và Nhà Trắng. Tuy nhiên, Đại sứ quán Mỹ tại Israel sẽ không được di dời ngay lập tức.
Quá trình xây dựng đại sứ quán mới sẽ mất nhiều năm, do đó, luật pháp Mỹ yêu cầu tổng thống tạm hoãn việc di dời cho tới khi tòa nhà mới sẵn sàng đi vào hoạt động.
Theo các quan chức, Trump sẽ ký văn bản miễn trừ để trì hoãn việc di chuyển đại sứ quán, theo yêu cầu của luật pháp Mỹ mỗi sáu tháng. Chủ nhân Nhà Trắng sẽ tiếp tục ký giấy miễn trừ cho đến khi quá trình chuẩn bị cho việc di chuyển đại sứ quán được hoàn tất.
Năm 1995, cựu Tổng thống Bill Clinton ký thông qua đạo luật quy định, Mỹ phải di dời đại sứ quán đến Jerusalem, trừ khi người đứng đầu chính phủ ra lệnh miễn trừ về an ninh quốc gia.
Việc chuyển địa điểm đặt đại sứ quán Mỹ sẽ là một thay đổi mang tính biểu tượng và có ý nghĩa quan trọng trong chính sách của Washington đối với vấn đề Israel-Palestine.
Quyết định này của Mỹ có thể cực kỳ bất lợi cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào, vì người Palestine coi Đông Jerusalem là thủ đô hợp pháp cho tương lai của họ.
Các nguồn tin thân cận với Nhà Trắng cho biết trên ABC News và AP News, việc thừa nhận Jerusalem là thủ đô của Israel sẽ không phải là tuyên bố chính trị, mà chỉ đơn giản là tôn trọng lịch sử và hiện tại, chưa kể, một phần của thành phố này vẫn có thể là thủ đô của nhà nước Palestine.
Trước đó, Mỹ chưa bao giờ xác nhận của quyền của Israel đối với bất kỳ phần nào của Jerusalem, cũng như khẳng định vấn đề này sẽ được giải quyết thông qua đàm phán giữa Israel và Palestine.
Việc ông Trump quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel có thể được xem như là Mỹ từ bỏ thái độ trung lập lâu năm, và đứng về phía Israel. Trong khi, con rể ông, Jared Kushner, đang cố gắng thúc đẩy tiến trình hòa bình mới. Chính ông Trump cũng từng nói về mong muốn đối với “thỏa thuận thế kỷ” có thể kết thúc cuộc xung đột lâu năm giữa Israel và Palestine.
Nhiều quan chức Mỹ, bao gồm Bộ trưởng Ngoại giao Rex Tillerson và Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis, đã cảnh báo tổng thống về bất ổn an ninh quốc gia trước quyết định mới.
Kế hoạch trên cũng gây ra cảnh báo an ninh mới của Mỹ vào ngày 5/12. Lãnh sự quán Mỹ tại Jerusalem yêu cầu các nhân viên Mỹ và gia đình của họ phải tránh đến thành cổ này hoặc Ngân hàng phương Tây, cũng như kêu gọi các công dân Mỹ tránh những nơi có sự hiện diện của cảnh sát hoặc quân đội.
Người Hồi giáo phản đối kế hoạch di dời Đại sứ quán Mỹ tại Israel đến Jerusalem. Ảnh: AP Chưa kể, nhiều quốc gia bên ngoài, gồm Ả Rập Saudi, châu Âu và nhiều nước Hồi giáo khác, phản đối gay gắt tuyên bố này.
Trong cuộc điện đàm ngày 5/12, vua Salman của Ả Rập Saudi nói với ông Trump, bất kỳ tuyên bố nào của Mỹ về tình trạng của Jerusalem trước thỏa thuận hòa bình “sẽ gây tổn hại đến quá trình đàm phán hòa bình và leo thang căng thẳng trong khu vực”.
Thậm chí, vua Salman còn nhấn mạnh, tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel gây nên sự khiêu khích không hề nhẹ đối với tất cả người Hồi giáo trên khắp thế giới.
Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas và vua Abdullah II của Jordan cảnh báo, việc di chuyển đại sứ quán Mỹ sẽ đe dọa các nỗ lực hòa bình, an ninh và ổn định của Trung Đông, và cả thế giới.
Trong khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan khẳng định trước Quốc hội, vấn đề Jerusalem giống như “lằn ranh đỏ”, nếu xâm phạm thì quốc gia này có thể phản ứng bằng cách cắt quan hệ ngoại giao với Israel.
Người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron nhắc nhở ông Trump trong cuộc điện đàm hôm thứ Hai (4/12), hiện trạng của Jerusalem phải được xác định thông qua các cuộc đàm phán giữa Palestine và Israel một cách độc lập.
